62
§8.
Шешеннің көпшілік алдында өзін
ұстау мәдениеті
1.
Сұрақтарға жауап беріп, өзара ой бөлісіңдер.
1.
Өздерің көрген, білетін адамдардың ішінде кімнің сөй леу,
сөз саптау шеберлігі, өзін ұстау мәнері ұнайды?
2. Олардың шешендігінің,
ділмарлығының сыры, көпші-
лік ті үйіріп алуының құпиясы неде деп ой лай сыңдар?
Шешенніңкөпшілікалдындаөзінұстаумәдениеті
Шешеннің мәдениеті тыңдаушы ортаның ерекшелігін ескеруден
және соған қарай өзін бейімдеуден анық көрінеді. Сөйлегенде мы
надай нәр селер ескерілуі тиіс:
1) сөйлеу
интонациясын қалыптастыру, атап айтсақ, да уыс саз ды лы
ғы, мақам, сөз ырғағы, керекті
жерінде кідіріс жасай білу;
2) сөз саптауда тың даушылардың жас ерекшелігі мен әлеу мет тік
ерек шелігін еске ру;
3) бетжүз,
дене қимылдары, ымишаралардың сөз әсер лі лі гін арт
ты ру мақсатында жұмсалып, барынша табиғи болуы;
4)
қолды сермеуге, қатты күлуге, аса қатты сөй леу ге немесе міңгір леп
сөй леуге жол бермеу;
5)
өзі туралы айта беру, барлық сөзді өзінен бастау – әдепсіздік,
сондайақ білмейтін нәрсе туралы айтудың қажеті жоқ;
6) дауыс көтеріп сөйлеген
адамға дәл солай жауап бермей, байып пен
сөйлеу керек.
2.
Мә тін дерді оқың дар. Екі мәтінді салыстыра тал даң дар.
«Ұстаз тұлғасы» мәтіні
Достарыңызбен бөлісу: