Өлеңнің кейіпкері, атақты өнертапқыш Томас Алва Эдисон тура лы  ізденіп, оның өнертабыста ры туралы шолу мәтінін жазыңдар.  Эдисон

117
5.
Пікір алмасудан түйген ойларыңды жинақтап, «Ғарышты игеру» 
тақырыбында мақала дайындаңдар.
Шешендік сөздердің құрылымы
Шешендік сөздің құрылымы бірнеше бө лік тен (кіріспе, негізгі бөлім
және қорытынды) тұрады. Олар бір­бірімен өзара сабақтасып бай­
ланысып, біріндегі ойды екіншісі то лық ты рып, те рең детіп, нақтылай
түседі. Кіріспе бөлім қысқа да ықшам бо ла ды. Кіріспеде мәтінде
баяндалатын оқиға туралы бағдар беріледі. Не гіз гі бөлімнің басты
мақсаты – белгілі бір ақпаратты хабарлау, өзіндік көз қа рас ты баяндау
және оны дәлелдеу, соған аудиторияны сендіру. Қо ры тынды – негізгі
бөлімде айтылған ойдан туатын түйінді ой.
Кіріспе, негізгі бөлім және қо ры тын ды бөліктердің орны тұрақты
болады. Мысалға назар аударайық.
Кіріспе
Досай бидің жас кезі екен.
Негізгі бөлім Әкесі баласын сынамақ болып:
– Балам, патша үлкен бе, диқан үлкен бе? – деп сұрапты.
– Әрине, диқан үлкен.
– Қалайша?
Сонда Досай бала:
– Диқан астық бермесе, патша аштан өлмей ме? –
деген екен.
Қорытынды Әкесі баласының тапқырлығына риза болып, содан бы­
лай қарай қасына ертіп жүріп, шешендікке баулыпты.
6.
«Қазыбек пен Қоңтажы» мәтініне (90-бет) күрделі жоспар жасап, 
кіріспе, негізгі бөлім, қорытындысын анықтаңдар.
І Кі ріс пе
1.1.
ІІ Не гіз гі бө лім
2.1.
2.2.
2.3.
ІІІ Қо ры тын ды
3.1.
7.
Ол жас Сү лей ме нов тің «Адам ға та бын, Жер, ен ді!» поэма сын оқып, 
не гіз гі ой ды анық тап, аргументті эссе жазың дар.

жүктеу/скачать 6.15 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: