Тақырыбы: Бес жастағы балалардың уақытты және кеңістікті бағдарлау ерекшеліктері «Кеңістік»
жүктеу/скачать 49 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Уақытты қабылдаудың физиологиялық ерекшеліктері
| 4-кезең (5 - 6 жас). Бала кез-келген үлкен қашықтықта өзіне қатысты
заттардың орнын анықтай алады. Сонымен қатар, кеңістікті үздіксіз, бірақ 56 қатал оқшауланған жерлерді қабылдайды, және бір жерден екінші жерге көшу мүмкін емес. Бала кеңістіктік бағыттарды ауызша белгілеуді жақсы меңгереді, басқа объектілерден бағдарлай алады. Алдымен, ол іс жүзінде ол содан бағытталған заттың орнын алады, содан кейін тек ойша қарама-қарсы тұрған адамның орнына тұрады (яғни, 180 градусқа бұрылады). 5-кезең (6-7 жас). Бала әрқайсысында екі жер бар екі аймақты ажырата алады. («Алдында сол жақта», «Алдында – оң жақта»). Балаға арналған аймақтардың шекаралары шартты және жылжымалы болып табылады. 6-кезең (7 - 8 жас). Балалар көкжиек жақтары бойынша бағдарлай алады және бұл кеңістіктікті бағдарларды балалар өз денелерінің бөліктеріне де байланыстырады Уақытты қабылдаудың физиологиялық ерекшеліктері «Уақыт сезімі» негізге және уақытты бағалаудың жалпыға ортақ эталондарына сүйене отырып, арнайы жаттығулар барысында дамып, жетіледі. (Бала режимге үйренеді.) Уақытты қабылдау мен бағалауда сөз ерекше рөл атқарады. Балалардың уақытты қабылдауындағы қиындықтар оның ерекшеліктерімен байланысты: құбылмалылық, үздіксіздік, қайтымсыздық, көрнекіліктің болмауы. Уақыттың көрнекі пішіндері жоқ және жанама түрде кез-келген құбылыстың қозғалуы немесе ауысуы арқылы қабылданады. Балаларға уақыт ұғымын білдіретін сөздердің мағынасын олардың салыстырмалы мәніне орай (кеше - бүгін - ертең) түсіну қиын, өйткені шындық сәті үнемі ауысып отырады.Балада шамамен бір жарым жылдан бастап уақыт санаттарын сөйлеу арқылы білдіру басталады (қазір, алдымен, енді, содан кейін). Уақыт аралықтарын түсінуге бала сезумен емес, ойлаумен келеді. («Түн – бұл қараңғы болып, бәрі ұйықтап жатқан кез»). 6-7 жастағы балалар қазірдің өзінде уақыт үстеулерін белсенді қолданады. Жылдамдықты (жылдам, баяу) білдіретін үстеулер жақсырақ, ұзақтығы мен реттілігін білдіретіні нашар меңгеріледі. Мектеп жасына дейінгі балалардың уақыт ұғымдарын сөзбен білдіру процесі үздіксіз даму сатысында және егер оны басқарса, қарқынды жүреді және балалардың ақыл-ойы мен тілдік дамуына байланысты болады. Кіші топта балалар тәуліктің бөліктері (таң, күн, кеш, түн) секілді уақыт аралықтарын өз әрекетімен байланыстыра отыра, қабылдай алады. Орта топта осы білімді тереңдету және кеңейту және «кеше, бүгін, ертең» ұғымдарын беру қажет. Ересек және дайындық топтарда балаларды апта күндерімен, жыл мезгілдерімен және айларымен, күнтізбемен таныстыруға болады. Соған параллель «уақыт сезімін» - уақыт аралықтарын бағалау және қосалқы құралдарсыз уақытта бағдар табу қабілетін дамыту қажет. балаларды 1, 2, 3, 5, 10 минут, жарты сағат, сағат аралықтарымен таныстыруға; сағатты (құмсағат, механикалық), секунд өлшеуішті пайдалануға үйретуге болады. Тапсырма:1. Кеңістік деген не? 2.Уақыт деген не? 3.Уақыт және кеңістік қасиеттерін атап өтіңіз және ашыңыз. 4.Мектеп жасына дейінгі балалардың кеңістікті және уақыт ұғымдарын дамытудың маңызы қандай жүктеу/скачать 49 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|