Ғылыми-зерттеу жұмысының кезеңдері
Техниклық-экономикалық негіздеме (ТЭН)
Зерттеуге дайындық
Жұмыс жоспары және зерттеу жүргізу
Зерттеу нәтижелерін қолдану
Техниклық-экономикалық негіздеме (ТЭН)
Мәселемен жалпы танысу нәтижесінде тақырып қалыптасу барысында негізгі алғашқы алғыжоспар құжат – тақырыптың технико-экономикалық негіздемесі дайындалады және зерттеу жүргізіледі. Осындай негіздеме арқылы ғана тапсырыс беруші тақырыпты жоспарлап, қаржыландыра алады.
ТЭН-нің бірінші бөлімінде дайындау себептері (оның негіздемесі), бұрын алынған нәтижелер мен зерттеу деңгейін сипаттайтын қысқаша әдеби шолу келтірілген. Бұл шешім, мәселе әдістерін және зерттеу кезеңдерін нобайлауға, мәселенің орындалуының соңғы мақсатын анықтайды. Мұнда тақырыптың патентті қайта өңделуі мен лицензия сату сәйкестілігін анықтау жатады. ТЭН-ді құру сатысында ҒЗЖ-ның күтілетін нәтижесін қолдану аймақтары анықталады, сол салада тәжірибелік орындау мүмкіндігі, жаңа техника (ҒЗЖ мен НКЖ дайындық нәтижесіне байланыс) қолдану кезіне жобаланатын (әлуетті) экономикалық нәтиже анықталады. Экономикалық нәтижеден басқа ТЭН- де жобаланатын саяси нәтижелер көрсетіледі (жұмыс өндірісінің өсу шегі, өнім сапасы, қауіпсіздік деңгей және өндіріс тазалығының жоғарылауы, қоршаған орта мен табиғатты қорғауды қамтамасыз ету).
ТЭН құру нәтижесінде ҒЗЖ мен НКЖ орындалу қажеттілігі мен сәйкестік тұжырымдамасы келтіріледі. Технико-экономикалық негіздеме сала министрлігімен бекітіледі.
Зерттеуге дайындық
ТЭН бекітілгесін зерттеу мақсаттары мен мәселелері айқындалады. Отандық және шетел әдебиетінің библиографиялық тізімі, сәйкес бейіндегі түрлі ұйым тақырыбында ғылыми-техникалық есеп берулер, әдеби дереккөздер аннотациялары жасалады, керек жағдайда тақырыптар бойынша реферат дайындалады, зерттеу әдістері (теориялық, тәжірибелік т.б.) мен нақты зерттеуді қамтитын құбылыс, зат, процестер анықталады.
Теориялық зерттеу мақсаты заттың физикалық мағынасы болып табылады. Нәтижесінде физикалық жобасы құрылып, математикалық жобасы қайта жасалады және алдын-ала алынған нәтижесі талданады.
Тәжірибелік зерттеуді ұйымдастыру алдында мәселелер қайта жасалады, тәжірибе жоспары мен әдістемесі таңдалынады. Оның нәтижелілігі өлшеу құралдарының таңдау маңыздылығымен байланысты. Бұл мәселені шешуде нұсқаулар мен Мемлекеттік стандартты басшылыққа алған жөн.
Қолданатын әдістемелік шешімдер тәжірибе жүргізуге арналған әдістемелік нұсқау ретінде қалыптасады.
Достарыңызбен бөлісу: |