- Биология пәні мұғалімі: Мурат Серикгүл
- 10.4.1.1-Жердегі тіршілік үшін судың іргелі маңызын түсіндіру
- Жердегі тіршілік үшін судың іргелі маңызын түсінеді.
- Табиғаттағы су
- жер шары беткейінің 71% -ын су алып жатыр;
- табиғаттағы су айналымынына қатысады;
- фотосинтез процесіндегі негізгі рөлдердің бірін атқарады;
- жер бетіндегі климаттың қалыптасуынада судың тікелей қатысы бар;
- жер бетіндегі температуралық режімді реттейді;
- жер бетіне түсетін ультракүлгін сәулесінің әсерін әлсіретеді;
- Адам тіршілігіндегі су
- тірі организмдердің барлығы ерте кездерде тіршілігін судан бастаған;
- ағзада зат алмасу процестеріне белсене қатыса отырып қоректік заттардың тасымалдануы мен сіңірілуін қамтамасыз етеді;
- адамның денесінің 65% судан тұрады, 20% суды жоғалтқанда жасушаларда болатын қайтымсыз өзгерістердің нәтижесінде адам қазаға ұшырайды;
- Статистикалық мәліметтер бойынша бір адам жылына тамақтану үшін 60т-ға дейін су қабылдайды
- https://youtu.be/VSQkOTbEhWM
- Су – таза күйінде сутек пен оттектің химиялық байланысы болып табылатын мөлдір,түссіз сұйықтық.
- Транспирация-өсімдіктің жасыл бөліктерінің суды буландыруы.
- Транспирацияға жұмсалатын судың шығынына әсер етеді
- өсімдіктің ауа райы топырақтың
- түрі ылғалдылығы
- Судың ластануының негізгі көздері:
- https://youtu.be/9AkNAx4tqsY
- «Су байлықтарының табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы» сызбанұсқасын толтырыңыз
- Дескриптор:
- су байлықтарының түрлерін түсінеді
- Оларсыз тіршілік мүмкін болмайтын 3 негізгі факторды жазыңыз. Осылардың арасында су нешінші орында тұрғанын анықтаңыз.
- тіршілік мүмкін болмайтын негізгі факторларды жазады;
- судың маңызын түсінеді;
- Егер үйдегі шүмекті жабуды ұмытып кеткен жағдайда (су жіңішке ағынмен ағып тұрса) 1сағатта 1 литр су ағады деп есептесек, тәулік және жыл бойы артық су шығыны қанша болмақ. Ал, еліміздегі суық су тарифі 1 куб метр су үшін 64 теңгені құрайды десек, есептей беріңіз, жылына қанша ақша үнемсіздік үшін төленіп жатырсыз? Суды үнемдеу ережелерін құрастырыңыз
-
- Дескриптор:
- - судың үнемсіз аққан мөлшерін есептей отырып маңыздылығын түсінеді
- Су тамшылап тұрған краннан тәулігіне 24 литр, айына 720 литр, жылына 8 мың 784 литр су ағады. Ал, еліміздегі суық су тарифі 1 куб метр су үшін 64 теңгені құрайды десек, үнемсіздік үшін жылына 562 тг төленіп жатырсыз
Достарыңызбен бөлісу: |
