Тақырыбы: «Кикілжің психологиясы» Кикілжің туралы түсінік. Кикілжің функциясы
Кикілжің жағдайындағы әдіс-амалдар
жүктеу/скачать 244.61 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 2.3. Кикілжіңді шешу жолдары
| 2.2. Кикілжің жағдайындағы әдіс-амалдар
Егер мәселе не онымен байланыстылар сізді «жындандырса, ол жағдайға назар аудармауға тырысыңыз, ал жағдайды бір қалыпты, жайымен қабылдасаңыз ситуацияның шешілуін ғана күтіңіз. Егер сізді екінші жақтың адамдары мазаласа, ол сіздің келешегіңіз деп есептеңіз. Өзіңізге тек бір сұрақ қойыңызы «неге мен сол адамды қатал қабылдаймын» және өзіңізге ұқыптырақ қарйлайсыз. Мүмкін ол адамды дін еркін сезінгені үшін, ал өзіңіз ынжықтау болғаныңыз үшін емес пе ? Адам өзін осы сияқты мәселелермен қинап, қарсыласы алдында әлсіретіп жібереді. 2.3. Кикілжіңді шешу жолдары Топ ішінде кейбір тұлғалардың ұнамды ниеттрі екінші біреуледің келеңсіз ниеттрімен тоғсықан шақтарда қарама-қарсылықты қатынастар бой тіктейді. Адамдардың бір-біріне деген өшпенділігі болған жерде дау-дамайлы, жанжалды қатынастар өрбиді. Адамдар арасындағы тіпті кейде бір тұлғаның да көрінетін адамдық қатынастар түрі міне осындай. Бұл қатынастардыі бәрі өмірде адамдардың бір-біріне беретін бағалары мен мінездемлеріне, әр адмның басқаға бағытталған іс-әрекет, қылығында, өзара байланысқан ойы мен сезімінде көрініс береді. Қарама-қарсылықты қатыстар негізінде толық үйлесім болмағанымен оған қатысқан адамдар бір-бірінің әрекеті мен ниетін түгелдей шектемейді. Бірде келіссе, бірде қарсы тұрып, алға қойған мақсатқа жетуі жолында қажетті қатынасын үзбейді. Қатынас түгелдей елемеумен даудамайға бармайды, Кейде екі бір ортада бола тұрып ,бір-біріне деген ыстық та, суық та шырай сезінбейді, яғни өзара қатынас жасауға ешқандай қажеттікті таппайды, мұндайда олр арасындағы қатынас бейтараптық сипат алады. Қоғамдық-әлеуметтік жағдайларға байланысты бір ортаға түсіп қалған адамдарды бірі екіншісінен өзін алшақ ұстау қажеттігі де туындап қалады. Мұндай кезде адамдар бір-біріне тікелей жек көрушілік танытып, арадағы мәселе бойынша ешбір келісім мүмкіндігін таба алмайды да, іздемейді де. Мұның бәрі ортадағы жанжалды қатынастың ушуғуынан. Кез-келген даудамайды адам, өз мақсатын нақты қоюы керек, Оны орыдау үшін түрлі амалдар бар. Дайдамайды біз міндетті түрде сөзді пайдаланамыз. өз ойымызды жететкізетін бірден бір құрал осы тіл. Сондай-ақ мимика т.б. қолданылады. Мінез-құлықты да жанжалға байланысты, бағыттаймыз.. Жақсы сөздермен келісімге келгенімен, соңынана жанжал туу әбден мүмкін. Бұндай кезде тек екі жаққа айырылып кету ғана даудамайды шеше алады. Жанжалда ауру сияқты, алдын алмаса, жазу қиын. Одан шығу жолы жанжалға, жанжалға дейінгі және жанжалдан кейінгі жағдайлар көп Солардың кейбіруін қарастырсақ. Іскерлік қатынаста бағалаумен талқылауды аластату, яғни бәсекелестерге намыс пен арды таптатпау. Бағалай мен талқылау әрбір даудамайда кездесіп отырады. Алайда нақты болжаммен бағалауды атйтар алдында адамға қалай әсер қалдырараын да білу керек, өйткені даудамай одан әрі өршімесін десеңіз. Жанжал болдырмаудың тағы бір жолы іскерлік-қарым –қатынаста айтысуға, салғыласуға жол бермеу. Өйткені айтысып қалған жағдайда адамның ар-намысына тиіп кетуі де әбден мүмкін. Айтысу басталған уақытта біз не айтып, не қойғанымызды білмейде қаламыз. Содан бір-бірімізге ауыр сөздермен намысымызға тиетін қылықтар жасаймыз. Кейін өкінгенімен қалыпқа келмейтін жағдайлардав болып қалуыда ғажап, емес. Осы кезде Д. Корнегидің сөздері еске түседі. «Он айтысудың тоғызында өзініңі дұрыстығын айтып ақталады. Алайда жанжалда адам өзін жоғары ұстамауы қажет. Өйткені өзін жоғарылату жанжалдың қорытындысында керісінше болса қарсы , жаққа сіз келемежденіп көрініп оларға мүмкіндік беріп қоясыз. Сондықтан әрбір сөзбен іс-әрекетті ойланып, ой-елегінен өткізіп айтуы қажет» Даудамайды шешудің және тиімді тәсілі қарсы жақтың ойын, пікірін соңына дейін тыңдап, қорытынды шығару бұл сәтте екінші жаққа ыңғайлы жағдай мен сенімділікті тудыру үшін толық мүмкіндік болуы керек. Және де жүрекке жайлы сөз таба алу. Яғни « Кешіріңіз», «Сізге ыңғайсыздық туғызғаныма кешіріңіз» , «Сізге қиын болмаса» және т.с.с. керекті сөздер болса « Қосарңыз болса» деген сөз тіркесі кейде пайдалы, кейде зиян. Өйткені сол мезетте тағы да бір даудамай ұшқыны пайда болып кетуі де ғажап емес. Қорыта айтсақ, қандайда даудамай болмасын одан шығудың түрлі амалдары болады. Адамдар арасында қарама –қайшылықтар болып тұрмасада адам, қоғам дамымай бір қалыппен дамиды. Адл, керісінше жағдай болса түрлі цитуация болып, адам тәжірибе жинақтай бастайды. Әрбір құбылыстар мен процестердің орнымен дамуы, оырндалуы қалыпты жағдай болмақ. жүктеу/скачать 244.61 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|