Химиялық қасиеттері
Тотықсыздандырғыш қасиеттері:
1. Оттекпен әрекеттеседі:
2. Металл оксидтерімен әрекеттеседі:
3. Сумен әрекеттеседі:
4. Қышқылдармен әрекеттеседі:
Тотықтырғыш қасиеті:
1. Металдармен әрекеттеседі:
2. Сутекпен әрекеттеседі:
Қолданылуы
Көміртек
Жасанды алмаз алу үшін
медицина
Синтездік
бензин алу
Қарандаш,
графит
өзектер
талшықтар
бояу
адсорбент
Металлургия
өнеркәсібі
Графит
электродтар
Резеңке
өндірісі
күйе
Қант
өндірісі
Көміртек (II) және (IV) оксидтері
Құрылысы. Көміртек (II) оксиді CO молекуласында үш еселік коваленттік полюсті байланыс бар. Оның екеуі көміртек пен оттектің жұптаспаған электрондарынан түзілген, ал үшіншісі оттектің электрон жұбынан түзілгендіктен монооксидтегі көміртектің валенттілігі III.
Көміртек (II) оксиді CO (иіс газы) – түссіз, иіссіз, дәмсіз, суда нашар еритін газ. Балқу температурасы - 2150С, қайнау температурасы - 1910С, салыстырмалы молекулалық массасы 28, сондықтан ол тығыздығы жағынан ауадан азғана ерекшеленеді. Иіс газы – улы газ. Оның улы әсері қан гемоглобинімен қосылып, организмнің оттекпен қамтамасыз етілуін жоюға негізделген.
Жұтылған көлеміне сәйкес иіс газы организмнің тепе-теңдігін бұзады, жүрек қантамыр жүйесінің ауруын асқындырады, шаршаңқылық, бас ауруын, әлсіздік шақырады. Иіс газының адам организміне әсері оның концентрациясына байланысты. Ауадағы иіс газының концентрациясы 0,1%-дан асқанда 1 сағаттың ішінде өлімге душар етеді.
Иіс газымен уланғанда зардап шегушіні таза ауаға шығару керек. Егер зардап шегуші есін жоғалтпаса – қант қосылған қою шай беру қажет. Егер зардап шегуші есін жоғалтып, тыныс алуы тоқтаса немесе тамыр соғысы байқалмаса, дереу жасанды тыныс алу процесін бастау керек.
Иіс газы пештегі және іштен жану қозғалтқыштарындағы отынның толық жанбауынан да түзіледі.
Достарыңызбен бөлісу: |
