Тақырып: Педагогтың кәсіби компетенттілігі

1. 
   «Педагогтың кәсіби компетенттігі» түсінігінің негізі.
   
2. 
   Педагогтың кәсіби компетенттігі құрылымы.
   
3. 
   Мұғалімнің теориялық дайындығының мазмұны. Педагогикалық ептілік топтамасының сипаттамасы.
   

«Педагогтың кәсіби компетенттігі» түсінігі негізі. Компетенция ретінде лауазымды тұлғаның жеке мүмкіндіктері қарастырылады, оның қандайда бір шешім қабылдаудағы немесе өзінің қандай да бір білімі мен ептілігінің арқасындағы біліктілігі, ептлігн (білімі, тәжірибесін) мүмкіндігін айтамыз.

Педагогтың кәсіби біліктілігі түснігі оған өз бетімен және неғұрлым тиімді түрде педагогикаық міндетті шешуге мүмкіндік беретін мұғалімнің, тәрбиешнің жеке мүмкіндіктеін көрсетеді. Ол үшін педагогикалық теорияны білу керек, оны тәжірибеде қолдануға дайын блу керек. Сонымен мұғалімнің педагоикалық компетенттік ретінде оның теориялық білімінің бірлігін және педагогикалық әрекет абрысында оны практикалық түрде қолдану білуін айтамыз.

Қажетті психологиялық-педагоикалық білім мазмұны мемлекеттік білім беру жоғары білім бойынша стандарттары арқылы анықталады жән тиісті оқу бағдарламасына нақтыландырылады.

Психологиялық-педагогикалық және арнайы білім – қажет, алайда кәсіби компетенттік жағдайы жеткіліксіз.
2. Педагогтың кәсіби компетенттігінің құрылымы.

Құрылым педагогикалық ептілік арқылы ашылады да одан арғы әрекетердің бірлігін көрсетеді, олардың жартсы автоматтандырылған болуы мүмкін (ептілік), олар теориялық білімге негізделген және педагогикалық міндеттерді шешуге бағытталған.

Мұғалімнің кәсіби компетенттігінің моделі оның теоретикалық және практикалық дайындығының бірлігі ретінде болады.

В.А. Сластенин педагогикалық ептіліктің 4 тобын ашып көрсетеді:

1) нақты процестегі мазмұнды тәрбие беру барысында немесе нақты педагогикалық міндет барысында «ауыстыру алу»: жаңа білімді белсенді түрде игеріп алу үшін жеке тұлғаны және ұжымды зерттей білу және осы негізде ұжымды дамытуды және жекелеген оқушыларды дамытуды жобалау, білім берудің, тәрбие берудің және дамыту міндеттерін нақтылау және алғышарттарды анықтау.

2) Логикалық түрде аяқалған жүйені қолданысқа енгізу оны құра білу: білім беру-тәрбиелеу міндеттерін кешенді жоспарлай білу, оны ұйымдастырудың формасын, әдістері мен құралдарын таңдай білу.

3) Тәрбие берудің компоненттерімен және факторларымен өзара байланысын айыра білу оны анықтау; қажетті жағдай жасау (матриалдық, моральдық-психологиялық, ұйымдастырушылық, гигеналық т.б.); оқушының жеке тұлғасын жандандыру, оны объектіден субъектіге айналдыратын оның әрекетін дамыту, өзара әрекетті ұйымдастыру және оны дамыту; мектептің ортамен байланысын қамтамасыз ету, сыртқы жоспарланбайтын әсерлерді реттеу.

4) педагогикалық әрекеттің нәтижесін есепке алу және оны бағалау: білім беру процесін сараптау; доминирлеуші және педагогикалық міндеттерге бағынышты кешенді анықтау.

Оқытушыың теориялық дайындығының мазмұны педагогикалық түрде ойлана білудің жалпыланған ептілігіне дайындығы болып табылады, ол педагогтың аналитикалық, прагностикалық жобалық рефлексивтік ептілігінің болуы.

Аналитикалық ептілік бірнеше жеке ептіліктерден тұрады.

• 
  педагогикалық құбылысты сараптай білу;
  
• 
  әрбір элементті басқалармен байланыста қорыта білу;
  
• 
  педагогикалық теориядан қаралып отырға құбылысқа сәйкес келетін ережені, заңдылықты, табу;
  
• 
  педагогикалық құбылысты дұрыс диагносикалау;
  
• 
  доминирлеуш педагогикалық міндетті қалыптастыру;
  
• 
  оны шешудің оптималды жолдарын қарастыру.
  

Педагогикалық болжау мұғілімнен моделдеу, гипотеза ұсыну, ойша эксперимент, экстраполирлеу т.б. талап етеді.

• 
  алынған нәтижелерді біріктіру негізіндегі бақылау;
  
• 
  әрекеттің болжанған нәтижесі негізіндегі бақылау, ол ойша жоспар құру арқылы орындалған.
  
• 
  Сұрақтарды түсінікті және әсерлі етіп құрау;
  
• 
  БТҚ-ын тиімді қолдану ( білім берудің техникалық құралдары), ЭЕТ (электронды есептеу маашиналарын) және көрнекі құралдарды (кесте, диаграмма, графика, суреттер);
  
• 
  Оқушылапдың оқу материалдарын меңгеру түрін және меңгеру сипатын жедел үрде диагностикалау;
  
• 
  Материалды түсіндірудің логикасы жедел түрде өзгерту (қажет болған жағдайда).
  

• 
  жеке оқушлардың, кластың «жақын арадағы даму зонасын» анықтау;
  
• 
  оқушылардың сезімі мен ерік-жігерін дамыту барысында проблемалық жағдаяттар құру;
  
• 
  бұрын алған блімдерін қолдануды талап ететін мәселе туғызу.
  

Бағытталған ептіліктер тәрбиеленушілердің моралдық-құндылықтарын қалыптастыруға бағытталған және олдардың ғылыми танымына, оқу әрекетене тұрақты қызығушылығын көрсетуіне, жеке ептіліктеріне сәйкес келетін кәсіби әрекетін көрсетуге; өзара шығармашылық әрекетті ұйымдастыруға бағытталған.

Мұғалімнің коммуникативтік ептілігі – ол өзара байланысқан ептіліктердің бірлігі және педагогикалық ептіліктің дағдының техникасы.

Прецептілік ептілік, қарым- қатынас жасаудың бастапқы кезеңінде көрініп басқаларды толығырақ түсінуге бағытталған (оқушыны, мұғілімді, ата-ананы). Ол үшін басқа адамның құндылықтылық бағытын білу керек, ол оның идеялы арқылы, қажеттілігі мен мүддесі арқылы көрінген. Одан басқа оқушының өзі туралы түсінігін білу керек, ол нені қабылдайтынын және неге қарсы болатынын білу керек.

Прецептілік ептілікті «енгізу» барырысында аоылған оқушылар туралы мәліметтер педагогикалық қарым-қатынас жасаудың жетістігін көрсетеді.

Педагогикалық түрде тіл табыса білу коммуникативтік шаьуыл жасаумен байланысты, яғни өзіне төрт әдіс арқылы көңіл аудартумен байланысты (В.А. Кан-Калик бойынша).

• 
  Тілдік вариант (оушыға вербалды түрде тіл қату);
  
• 
  Белсенді түрде ішкі үзіліс (көңіл бөлуді талап ету);
  
• 
  қозғалысты-белгілік вариант (кестені ілу, көрнекілікті ілу, тақтаға жазу т.б.);
  
• 
  Аралас вариант, үш алдыңғы элементтер кіреді.
  

Сұрақтар:

1.«Педагогтың кәсіби компетенттігі» түсінігінің негізі қандай?

2. 
   Педагогтың кәсіби компетенттігі құрылымы қандай?
   

№ 19-дәріс

1. 
   Кәсіби өзін-өзі тәрбиелеудің негізі.
   
2. 
   Өзін өзі бағалауды қалыптастыру.
   
3. 
   Өзін-өзі тәрбиелеуді ынталандырушы факторлар.
   

1. 
   Кәсіби өзін-өзі тәрбиелеудің негізі.
   

Өзінің әрекетінің қорытындысын сараптай отырып мұғалім рефлекция жасайды онсыз білім беру процесінің заңдылығын түсіну мүмкін емес, педагогикалық шеберлікке бастайтын қозғалыс жоқ.

Кәсіби өзін-өзі дамытудың бастапқы компаненті өздігінен білімін көтеру болып табылады, біз бұл жерде «мақсатты түрдегі жалпы адамдық құндылықтарды әдістемелік және арнайы білім арқылы, кәсіби ептілігі мен дағдысы арқылы игеру бойынша педагогтың танымдылық әрекеті».

«Орыс оқытушыларының оқыушысы» деген атақ алған К.Д. Ушинский оқытушы оқу барысында ғана өмір сүреді деп санаған, қазіргі кезеңгі белгілі ғалымдардың бірі Д.С. Лихачев жастарға «Үнемі оқу керек. Барлық ірі ғалымдар тек қана біреуді оқытып қойған жоқ өздері де оқыды. Оқуды тоқтатқан күні – оқыта да алмайсың. Себебі білім үнемі өсіп жетіліп отырады » деген.

Өзін-өзі жетілдіру білімі мен тәжірибесі өзін-өзі тәрбиелеудің алғышарттарын құрайды, ол өз кәсіби жекелігін дамытудағы үш бағытын меңзейді:

А) өзінің жеке-қайталанбайтын ерекшелігін педагогикалық әрекеттер талаптарына бағыттау;

Б) кәсіби компетенттігін үнемі арттырып отыру;

В) жеке тұлғаның әлеуметтік-адамгершіліктік басқа да қасиеттерін үнемі арттырып отыру.

Кәсіби өзін-өзі тәрбиелеу, ол басқа да әрекеттер сияқты өзінің негізгі күрделі жүйесі, мотивтері, белсенділік мотивтері бар. Әдетте мұғалімдердің өзін-өзі тәрбиелеудің қозғаушы күші мен көзі жетілуге деген қажеттелік арқылы түсіндіріледі. Алайда бұл қажеттілік қажеттілік арқылы талаптар арасындағы қарсылықты шешуді құрамайды. Оқытушыға ұсынылатын Талаптар «өзін өзі ынталандырады немесе оқытушыны осы қарама-қайшылықты шешетін қандайда блмасын әрекеттті олдануға итермелейді».

Кәсіби өзін-өзі тәрбиелеу негізінде оқытушының әрекеті негізіндегі сияқты мақсат пен мотив арасында қарама-қайшылық туындап отыр. Мотивтің мақсатқа қара жылжуын қамтамасыз ету - өзін-өзі тәрбиелеуге деген нақты қажеттілік деген сөз.Оқытушының өзн-өзі тәрбиелеуге деген қажеттілгі одан әрі жеке белсенділгі арқылы көрініп отырады (сенімі; парызын сезіну, жауапкершілік, кәсіби адалдық, дұрыс бағалай білу т.б.).

2. 
   Өзін-өзі бағалауды қалыптастыру.
   

Өзін-өзі бағалаудың негізгі тәсілі (оның ішінде болашақ) - өз нәтижелерін жеке тұлға идеялымен, тәрбиеші-оқытушының әрекетімен салыстыру осындай жұмыстар алғашқы курстан басталуы керек. Кәсіби идеялды қалыптастырудың ең қарапайым және сенімді тәсілі ол - әлеуметтік әдебиеттерді өз бетімен оқу, атақты педагогтар өмірімен өз идеялын табу мақсатында танысу. Бұл оны өзін-өзі тәрбиелеуге деген жағдайдың тиімді түрі. Осы бағытта еліктеуге тұрарлық ерік жігері мол адамның идеялы тиімді рөл атақарады.

Өзін-өзі дұрыс бағалау мен дұрыс есеп беруге жеке күнделік жүргізу де жатады, бұл жерде өзін-өзі тәрбиелейтін субъект өз ептіліктерінің дамуын қадағалай алады.

3. 
   Өзін-өзі тәрбиелеуді ынталандырушы факторлары.
   

Кәсіби өзін-өзі тәрбиелеу прцесі мүлдем жеке түрде. Алайда одан үш өзара байланысты деңгейді таңдап алуға болады.;

• 
  өзін-өзі ану;
  
• 
  Өзін-өзі жоспарлау;
  
• 
  өзара әрекет ету.
  

Жеке тұлғаның дамуындағы өзін-өзі жоспарлау процесі өзінің өзіндік жекелігін жетілдіруі туралы болжамын іске асыру.

Өзін-өзі тәрбиелеудің жоспарын құруға әдетте «өмір ережесі» жүйесі алғышарт болады, ол ақырындап жеке тұлғаның өзін ұстауы мен әрекетінің приниптерін айналады. Мысалы ешқашан ешқайда кешігіп бармау; ешкімге «иә» немесе «жоқ» деген сөзбен жауап бермеу – жауап берудің басқа формаларын іздеу; ешкімге көмек беруден бас тартпау т.б.

Өзін-өзі тәрбиелеудің бағдарламасымен қоса өзін түзету бойынша жоспар құру жұмысын да атап айтуға болады: ұзақ мерзімге арналған максимум-жопар және қысқа мерзімге арналған минимум-жомпар (бір күнге, бір жұма неесе бір айға).

Өзін-өзі тәрбиелеу жұмысын енді ғана бастаған тәжірибесі жоқ адамдарға неғұрлым қарапайым жоспар ұсынылады ол үш тараудан тұрады: өзін-өзі тану және өз білімін көтеру; жоғары оқу орнының оқу материалдарын игеріп алу; өзін-өзі тәрбиелеу.

Өзін-өзі тәрбиелеу жұмысының мақсатын дұрыс қою үшін өзінің әлсіз және күшті жақтарын білу керек яғни өзін-өзі толық тану керек. Өзін-өзі танудың маңызды әдістерінің бірі - өзінің дұрыс және теріс тәжірибесін сараптау. «қиындықтар қателіктерінің төлі» тәжірибесі –ең дұрыс оқытушы, үйретуші, ол қымбатқа түседі алайда, өзінен сабақ алады. Екінші әдісі өзіңді таны- өзіңді басқамен салыстыр.

Өзін-өзі тану құралдарының қатарына өзінің психикалық жағдайын игеру де жатады, яғни өзін -өзі реттей білу. Оған әр түрлі тәсілдер, өзінің көңілін басқаға аудару, өзін-өзі тыншыту мен бұлшық еттерін босату (релаксация), сондай-ақ өзін-өзі сендіру, өзіне бұйрық беру, өзін бақылау мен өзін сендірулер т.б. жатады.

Интергалды ептілікті жетік меңгеру және педагогикалық тұрғыда ойлау мен әрекет ету байқағыштықты, алдын-ала көре білуді және өз әрекетін және тәрбиеленушілердің әрекетін шығармашылықты түрде жобалау мен дамытуға бағытталған арнайы жаттығуларсыз мүкін болмайды.

Соңғы кездері педагогакалық ғылымда студентті мектепте жұмыс істтеуге және басқа да білім беру мекемелерінде жұмыс істеуге дайындаудың жекелік-бағытталған технологиялары жасалып жатыр.

Осындай кәсіби түрде толықсудың авторлық бағдарламаның жалпы түрінде мұғалімнің болашағы былай ұсынылады:

1. 
   Жоғар оқу орындарының пәндерін игеру: а) міндетті; б) таңдау бойынша; в) ақылы – жалпы университеттік және профилді.
   
2. 
   Одан әрі олардың авторлық бағдарламаларын жекелендіру мақсатында біліктілік сипатталудың негізгі тарауларымен танысу.
   
3. 
   Өзінің кәсіби маңызды жекелік қасиеттерін (КМЖҚ) тестілеу және кемшілігі бар жерлерін толықтыруды белгілеп қою.
   
4. 
   Жеке қасиетерінің ішіндегі кемшілікті жерлерін жоюды және оны сараптауды белгілеп қою.
   
5. 
   Өінің кәсіби өміріне жекелікті түрде талаптар қою: денсаулығына, интелектуалды өсуіне т.б.
   
6. 
   Атақты мұғалімдердің жаңашылдық тәжірибесін зерттеу, оны өзінің болашақ жұмысында қолдану жолдарын ескеру.
   
7. 
   Авторлық бағдарламаның басқа да тараулары.
   

Мұғалімнің біліктілігін саралауды көрсетеміз. Мұғалімнің лауазымдық міндетіне мыналар кіреді:

• 
  өз пәні бойынша оқытушыларға білім беруді жоғары ғылыми және әдістемелік деңгейде жүргізу
  
• 
  алған білімін тәжірибе түрінде қолдануда ептіліктер мен дағдыны қолдануды қалыптастырып отыру;
  
• 
  оқушының өзіндік жұмысын ұйымдастыру және оны бақылап отыру;
  
• 
  тиісті пән бойынша оқу материалын жоспарлау оқу бағдарламасын орындауды қамтамасыз ету;
  
• 
  әдістемелік жұмыстарға қатысу;
  
• 
  оқушыларды тәрбиелеу, сыныптан тыс тәрбие жұмыстарын жүргізу;
  
• 
  оқушылардың үлгрімін сараптау, олардың оқа пәнін қадағалауын қамтамасыз етіп отыру;
  
• 
  оқушылардың жекелік қасиеттерін зерттеу, ондай жұмыстарға ата-аналарын қатыстыру;
  
• 
  оқу құралдарын тасу барысында қауіпсіздік талаптарын және өндірістік санитария талаптарын сақтауды қадағалау.
  

• 
  өз пәнін, оның мазмұнын және тәжірибе түрінде қолданылуын білуі керек;
  
• 
  білім беру жүйесндегі өз пәнінінң алатын орнын және оқушылардың ғылыми танымын қалыптастыруы; педагогика мен педагогикалық психологияны;
  
• 
  оқушыларды оқытудың формалары мен әдістерін;
  
• 
  еңбек заңнамасының негізін.
  

Біліктілік сипаттаманы Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі бекітеді және ол педагогикалық жоғары оқу орындары мен педагогикалық колледждердің мазмұнының негізі болып табылады.

Осы көрсетілген ережелерге сәйкес студент өзінің жеке авторлық бағдарламасын жасайды, оған өзінің кәсіптік қалыптасуы барысындағы өзінің түзетулерін енгізеді.

Студенттердің өзін-өзі тәрбиелеуі мен ерік жігеріне және мінезіне, әдеттеріне және ақыл ойының тәрбиесіне ерекше көңіл бөліну керек. Психология мен басқа да ғылымдардың бүгінгі күнгі жетістіктері осы жұмыстарды жоғары біліктілікпен құруға мүмкіндік береді.

Біз болашақ мұғалмдердің өздерінің педагогикалық кәсібиліктерін қалыптастырудағы өздігінен білім алу мен өзін-өзі тәрбиелеу жүргізудегі жұмыстарының кейбір мәселелеріне ғана тоқталып өттік. Олар студенттерге өздері туралы ойлануға, өзінің педагогикалық білімі туралы ойлануға оны тәжірибеге айналдырудағы нақты варианттарды ескеруге мүмкіндік береді.

Негізгі әдебиеттер: 3,4,11,12.

Қосымша әдебиеттер: 2,3,5.

Сұрақтар:

1. 
   Кәсіби өзін-өзі тәрбиелеудің негізі дегенде қалай түсінесің?
   
2. 
   Өзін-өзі тәрбиелеуді ынталандырушы факторлар қандай?
   

№20-дәріс

1. 
   Қазіргі заманғы қоғамның мұғалімге қойылатын талаптары.
   
2. 
   Бастауыш сынып мұғалімінің педагогикалық қызметінің жеке даралық стилі.
   
3. 
   Жеке даралық стилінің негізін құраушы педагогтың компетенттігі.
   
4. 
   Педагогтың қасиеті ретіндегі рефлексия. Рефлексия түрлері.
   
5. 
   Педагогикалық әрекеттің жеке стилінің қалыптасу деңгейі.
   

1. 
   Қазіргі заманғы қоғамның мұғалімге қоятын талаптары.
   

Мұғілімнің миссиясы қоғамның әлеуметтік-педагогикалық саласын әлеуметтік мәдени түрге ауыстыру болмақ. Бұл жерде әлеуметік тұрғындардың қызметін атқарады, әлеуметтік адаптация мен қоғамның қалыптасуы мен онық құрылу процесін реттеуді іске асырады. Ол осы мәселенің ең басты ғаламдық деңгейі. Осы педагогикалық қоғамға деген талаптар барлық блім беру жүйесін реформалауға итермелейді, ең бірінші ол кәсібиліктің жоғары деңгейі талап етілетін педагогтың жеке тұлғасына көңіл бөледі. Себебі оқушының оқытушы ғана тәрбиелейді,сондықын әрбір оқушының нақты білімі әрбір мұғалімнің нақты білімі мен кәсіби шеберлігіне байланысты болады. Мұғалім білім беруді дамытудың міндеттерін шешетін негізгі субъект болып қала береді. Бұл осы мәселенің екінші бір жекелік деңгейі.

Бұл жерде педагогикалық біліктілікті арттыру жүйесін жаңарту нақты мұғілімнің жеке тұлғасының дамуына сұраныс туудан басталуы керек, ол педагогтың перспективті бағытталуына негізделген блуы керек.

Келесі қарама-қарсылықтардың туындауы байқалуда:

Педагогтың кәсіби қызметінің талаптарына өсіп отырған талаптар арасындағы және мұғалімнің жеке оқу бағдарламасын іске асыруды қамтамасыз ететін және әлеуметтік компетенцияларды құруға педагогтың кеңестікті құруға дайын болмауы;

Педагогтың кәсіби қалыптасқа қызметі мен модель ретінде құрылған дәстүрлі «білімділік» педагогикалық қызмет парадигмасына негізделген кәсіби білім беру арасындағы;

Білім беру процесіндегі субъектілерінің дамуындағы үзіліссіз ауысып отыратын талаптарға аяқ асты әсер ету мен педагогты даярлаудағы қалыптасқан жүйе арасындағы;

Жоғары компетентті маманға деген әлеуметтік тапсырыс пен осындай теріс құбылыстарды жоюға құрылған, бұрынғы педагогикалық критерилер сияқты механизмдердің жоқтығы арасындағы, педагогикалық көнеру, педагогтың кәсіби өсуінің кемуі мен тоқтауы сияқты.

Педагогикаық қызмет өзінің табиғаты жағынан әлеуметтік бола отырып жеке тұлғаның мүмкіндігіне байланысты оның өз кәсіби компетенттігін қаншалықты іске асыра алына байланысты болады. Б.М. Тепловтың айтуынша: «Қабілет деп жеке дара бір адамды екінші адамнан айырып көрсететін психологиялық ерекшелікті айтамыз.Қабілет қандай да болмасын жеке даралық ерекшелікті атауға болмайды, тк қана қандайда бір немесе бірнеше әрекеттерді жетістікпен атқара алатын ерекшелікті айтуға болады. Қабілет осы адамдағы қолдан құрылған білімге жатпайды».

Негізгі компетенттікті айырып көрсету бірнеше себептерге байланысты:

Біріншіден, олар өз бойына білімді құрайтын интеллектуалды және дағдылықты жинақтаған;

Екіншіден, «компитенттіктің негізгі көрсеткіші» түсінігіне нәтижеден құрылатын білім беру мазмұнынын интерпретациялау идеясы кіреді;

Үшіншіден, негізгі компитенттік интегративтік түрде болады, оған мәдениет пен әрекеттің кең түрдегі саласына кіретін бірнеше ептіліктер мен білім кіреді (ақпараттық, құқықтық т.б.)

2. 
   Бастауыш сынып мұғалімінің педагогикалық қызметінің жеке даралық стилі.
   

Мазмұндық сипаттар: 1) болашақ оқытушының алғышартты бағыты: а) оқу процесіне; б) оқу нәтижесі мен процесіне; в) білім беру нәтижесіне; 2) адекваттық – адекваттық емес түрде оқу-тәрбие процесін жоспарлау; 3) оперативтік- педагогикалық қызмет түрлері мен құралдарын қолдану барысындағы консервативтік; 4) рефлективтік –интуитивтік.

Динамикалық сипаттама: 1) икемділік – дәстүрлілік; 2) импульстық- сақтық: 3) тұрақтылық - өзгеріп отыратын жағдайларға деген тұрақсыздық; 4) оқушыларға деген бір қалыпты эмоционалды-дұрыс қарым-қатынас – тұрақсыз эмоционлды қарым-қатынас; 5) жеке басының алаңдаушылығы – жеке басының алаңдаушылығының болмауы; 6) қолайсыз жағдайда рефлексияны өзіне бағыттау – жағдайға бағыттау-басқа адамдарға бағыттау.

Нәтижелі сипаттар: 1) бірегейлік – оқушылардың білімінің бірегейсіздігі (белгілі бір уақыттағы); 2) Тұрақтылық – оқушылардың білім деңгейінің бірегей еместігі; 3) пәнді оқуға деген жоғары –ортаңғы – төмен деңгейдегі қызығушылықар.

Жоғарыда айтылғандар болашақ төменгі сынып оқытушыларының педагогикалық әрекеттің стилінің интегрирленгендігін көрсетеді.

Жекелік стилдің интегрирленген сипатына басқа мұғалімдер қалай қарайды.

Педагогикалық қызметтегі жеке дара стилді құру үшін педагогтың мына компетенттері маңызды болап саналады.:

• 
  өзінің ісіндегі өз рөлін сезіну
  
• 
  өзін-өзі көрсетуге деген қажеттілік
  
• 
  өмірін және кәсіби қызметін қызығушылықпен құру
  

• 
  әр тілде ауызша және жазбаша түрде сөйлеудің технологиясын білу
  
• 
  оның ішінде компьютерлік бағдарламаны, Интернет арқылы сөйлесу жолдарын білу
  

• 
  өз бетімен іздену, сараптау және қажетті ақпаратты таңдай білу;
  
• 
  педагогикалық қызметті нормативті-құқықтық түрде қамтамасыз ету;
  
• 
  ақпараттық технологияны меңгеру
  

• 
  ұлттық, жалпы адамдық мәдениетті білу;
  
• 
  өзіндік жеке аксиологиялық жүйені рефлектирлей білу;
  
• 
  әр түрлі этномәдениетке деген толеранттық.
  

• 
  өзінің жеке даралық потенциалын жандандыруға деген қажеттілік;
  
• 
  өзін-өзі дамытуға деген ептілік
  

• 
  мақсатты анықтай білу, жоспарлау, оқу-танымдылық қызмет рефекциясын білу;
  
• 
  шығармашылық ептілігін дамыту;
  
• 
  өз бетімен жаңа білімдер алуға деген ептілік
  

• 
  өзіне жауапкершілік ала білу;
  
• 
  қоғамның талабы мен өзінің қажеттілігін ұштасуын көрсету;
  
• 
  кәсіби қызметті өз бетімен орындауға деген дайындығы.
  

• 
  белсенді өмір сүру;
  
• 
  кәсіби білім мен ептілік;
  
• 
  кәсіби жекелік қасиеттер;
  
• 
  шығармашылықтық ептіліктер.
  

4. 
   Педагогтың қасиеті ретінде рефлексия. Рефлексия түрлері.
   

Репродуктивті– педагог өзінің педагогикалық әрекеттерінің нәтижесн қарапайым тұрмыстық тілде жеткізіп бере алады. Бұл жерде педагог педагогикалық мәселенің актуалдығын және күрделілігін бағалай алмайды; қандай болмасын педагогикалық міндет тез шешіледі деп санайды; оқушылардың өздерін ұстауы мен интеллектуалдығын субъективті тіүрде бағалайды (ұнайды-ұнамайды);

Аналитикалық – педагог өзінің педагогикалық қызметін осы мезетте игеріп алған алгоритмдермен сәйкестендіріп шеше алады. Бұл жерде неғұрлым таныс психологиялық-педагоикалық ғылымды қолданады, мақсатты педагогикалық бақылау жүргізеді, тәжірибесі бар жұмыс ұйымдастырады; оқу-бағдарламалық құжатты түзете алады (жобалайды); оқушылардың әрекетін нәтиже бойынша бағалай алады;

Болжамды – педагог педагогикалық мәселені мұғалім өз бетімен құрып сараптай алады, оның өзектілігі мен күрделілігін бағалай алады; өзіне белгілі педагогикалық процестердің ішінен педагогикалық процесті сараптау әдісін таңдап ала алады; педагогикалық және білім беру қызметін сараптау үшін жалпы ғылыми әдістерді жүйелі түрде қарап, таңдап ала алады.

Жүргізлген сараптау негізінде педагогикалық әсер ету жолдарын белгілейді. Ал жалпы ғылыми әдістерді қолдану осы әсердің нәтижесін көп немесе кем дәлдікпен әсер еткенін болжауға мүмкіндік береді.

Философиялық-конструктивтік – педагог өз қызметінің әлеуметтік, жалпы адамзаттық мағынасын анықтайды.

5. 
   Педагогикалық әрекеттің жекелік стилінің қалыптасу деңгейі.
   

Педагогикалық қызметтің жекелік стилі бірнеше қалыптасу деңгейінде болады: