5-слайд Позициялық емес санау жүйелері
3215 =
6-слайд Позициялық емес санау жүйелерің түрлері
Римдік цифрлар
Иероглифтер
Бірлік жүйе
|
8 -слайд Иероглифтер
Ежелгі мысырлықтар түйінді сандар үшін 1, 10, 100 және т.с.с. арнайы таңбаларды пайдаланған
|
9-слайд Римдік цифрлар
Позициялық емес санау жүйелерінің ішінде ең көп тарағаны - римдік санау жүйесі
I
|
V
|
X
|
L
|
C
|
D
|
M
|
1
|
5
|
10
|
50
|
100
|
500
|
1000
|
Римдік сандарды жазу үшін қосу және азайту амалдары пайдаланылады
Улкен белгінің оң жағына
қойылған әрбір кіші белгі
IX = 10 + 1
санның мәніне қосылады
|
Улкен белгінің сол жағына
қойылған әрбір кіші белгі
IX = 10 - 1
санның мәнінен азайтылады
|
|
10-слайд Позициялық емес санау жүйелерінің кемшіліктері
Үлкен сандарды жазу үшін әрдайым жаңа таңбаларды еңгізіп отыру қажет
Бөлшек және теріс таңбалы сандарды өрнектеу мүмкін емес
Орындау алгоритмі болмағандықтан, арифметикалық амалдарды орындау қиын
|
11-слайд Позициялық санау жүйелері
Позициялық жүйенің нақты анықталған цифрлар алфавиті мен негізі бар
Позициялық санау жүйесінің негізі цифрлар санына тең және көрші позицияда тұрған бірдей цифрлардың мәндері неше есеге ерекшеленетінін анықтайды
Позициялық санау жүйелері:
Санау жүйесі
|
Негізі
|
Цифр алфавиті
|
Ондық
|
10
|
0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
|
Екілік
|
2
|
0, 1
|
Сегіздік
|
8
|
0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
|
Он алтылық
|
16
|
0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A(10), B(11), C(12), D(13), E(14), F(15)
|
|
12-слайд Біз қай санау жүйесін қолданамыз?
Ондық
Неліктен?
Адам қолындағы саусақтардың санымен байланысты.
|
|
|
13-слайд Ондық санау жүйесі
Санды жазғанда біз оны санау жүйесінің негізі болатын 10 санының дәрежелерінің қосындысы ретінде өрнектейміз
793 = 7 * 102 + 9 * 101 + 3 * 100
Ондық бөлшектерді жазу үшін санның негізі ретінде дәреженің теріс мәні қолданылады
712,39 = 7 * 102 + 1 * 101 + 2 * 100 + 3 * 10-1 + 9 * 10-2
|
14-слайд Екілік және сегіздік санау жүйелері
11,012 = 1 * 21 + 1 * 20 + 0 * 2-1 + 1 * 2-2 = 3,2510
123,48 = 1 * 82 + 2 * 81 + 3 * 80 + 4 * 8-1 = 83,510
|
15-слайд Он алтылық санау жүйесі
Он алтылық санау жүйесінің алфавиті ондық санау жүйесінің 10 цифрын және латын алфавитінің цифрлар рөлін атқаратын алғашқы алты әрпін қамтиды
A = 10
|
B = 11
|
C = 12
|
D = 13
|
E = 14
|
F = 15
|
5FC,816 = 5 * 162 + 15 * 161 + 12 * 161 + 8 * 16-1 = 1532,510
|
Мына кестені толтыра отырып сабақтың мазмұны бойынша қорытынды шығар.
Сандар мен цифрлардың мағынасын бере отырып, олардың айырмашылығын түсіндіру
|
Позициялық және позициялық емес санау жүйелерінің ерекшеліктерін анықтау
|
Позициялық санау жүйесінің басты құраушыларын көрсету
|
|
|
|
Қорытынды:_________________________________________________________________________________________________________________________________
Достарыңызбен бөлісу: |
