Тапсырма ресур қолданып кестені толтыру
Жоғары мектеп жасы (бозбалалық)
жүктеу/скачать 26.45 Kb.
|
| Жоғары мектеп жасы (бозбалалық): 15-тен 18 жас аралығында.
Бозбала жасындағы негізгі қызмет қарым-қатынас жасау және коммуникативтілік болса да, оқу негізгі қызмет түрлерінің бірі болып қала береді. Бұл жаста оқушылардың екі түрі кездеседі: біреулер үшін біркелкі бөлінген қызығушылықтардың болуы тән болса, ал басқалары бір ғылымға деген айқын қызығушылығымен ерекшеленеді. Бірінші орынға оқушылардың өмірлік жоспарларымен, олардың болашақтағы ниеттерімен, дүниетанымымен, өзін-өзі дамытуымен және өзін-өзі анықтауымен байланысты уәждемелер шығарылады. Мұнда жас жігіттің немесе қыздың мінезі мен темпераментінің қасиеттеріне негізделген жетекші іс-әрекеттің дамуы басталады. Тұрақты құндылықтар мен құндылықтар жүйесі белсенді түрде қалыптасып, дүниетанымы түзетіледі. Көбінесе жоғары сынып оқушылары саналы түрде қойылған мақсатты басшылыққа ала бастайды, белгілі бір саладағы білімді тереңдетуге, өзін-өзі тәрбиелеуге деген ұмтылыс пайда болады. Гормоналды теңгерімсіздік артта қалады, бірақ әлеуметтену, қоғамдық тану және тұлғааралық жайлылық қажеттілігі күшейе түседі. Барынша тұрақты эмоционалды саланы қалыптастыру бозбалаға өз әрекеттерінен көңілі қалу салдарынан пайда болған дистресс, депрессия және психоз жай-күйлерін еңсеруге көмектеседі. Индивидтен жеке тұлғаға ауысу аяқталады. Енді бозбаланың өз көзқарасы қалыптасады, ол басқалардың пікіріне аса қызығушылық танытпайды, әртүрлі жас топтарымен үйлесімді қарым-қатынас жасай алады, бірақ оны әңгімелесуші деңгейінде жасауға тырысады. Жоғары мектеп жасында кәсіби және білім беру қызығушылықтары арасында айтарлықтай берік байланыс орнатылады. Мамандықты таңдау оқу қызығушылықтарын қалыптастыруға, оқу қызметіне деген көзқарасты өзгертуге ықпал етеді. Өзін-өзі анықтау қажеттілігіне байланысты оқушылар қоршаған ортаны және өзін-өзі түсіну қажеттілігін сезінеді, мәнді іздеу орын алады. Жүйелілік пен шығармашылық қабілеті өте қатты дамиды. Жоғары мектеп оқушысы өзінің оқу жұмысында әртүрлі ақыл-ой операцияларын сенімді қолданады, логикалық тұрғыдан ойлайды, мағыналы есте сақтайды. Сонымен қатар, жоғары сынып оқушыларының танымдық іс-әрекетінің өзіндік ерекшеліктері бар. Егер жасөспірім осы немесе өзге құбылыстың не екенін білгісі келсе, онда жоғары мектеп оқушысы осы мәселе бойынша әртүрлі көзқарастардың анығына жетуге, пікір қалыптастыруға, шындықты анықтауға тырысады. Олар зерттеуді және эксперимент жасауды, жаңа, бірегей нәрселерді шығаруды және жасауды ұнатады. Қызметте талдау мен құрылымдау, сондай-ақ этикалық және моральдық құрамдас бөлік үлкен басымдыққа ие. Іс-әрекеттің импульсивтілігі мен ойланбай істеуі артта қалады. Жоғары сынып оқушыларының достығына тән ерекшелік бұл қызығушылықтар ортақтығы ғана емес, сонымен бірге көзқарастар мен нанымдардың бірлігі болып табылады. Достық интимдық сипатқа ие болады: жақсы дос таптырмайтын адамға айналады, достар ең құпия ойларымен бөліседі. Жасөспірім кезінен гөрі досқа жоғары талаптар қойылады: дос шынайы, адал, сенімді болып, әрқашан көмекке келуі керек. Ерікті саласы күшейеді. Мақсаттылық, бастамашылық, табандылық және өзін-өзі сынау дамиды. Бұл жаста ұстамдылық пен сабырлылық нығаяды, қимыл мен ымдарды бақылау, оң қасиеттерді көрсету күшейеді. Келесі сипаттамаларды атап өтуге болады: максимализм, эстетикалық және этикалық идеализм, мәрттік пен сенімділік, ішкі күрес, жаңа және белгісіз нәрсеге ұмтылыс, жанқиярлық махаббат, эстетикаға деген ұмтылыс. жүктеу/скачать 26.45 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|