1 Технологиялық бөлім
1.1 Кәсіпорын құрылысының техникалық-экономикалық негіздемесі
Ұсынылған кәсіпорынды салу үшін орынды таңдау оның тұрғындарының комбинат қуатына сәйкес келуімен де, зауыттың қуатын толық қамтамасыз ететін шикізат базасымен де байланысты.
Сүт өндіретін завод санитарлық-гигиеналық талаптарды сақтай отырып, қаладан 40 шақырым жерде орналасады.
Зауыт аумағында қосалқы және қойма үй-жайлары, желдеткіш, трансформатор, техникалық мақсаттағы үй-жай, жөндеу-механикалық шеберханалар, дайын өнімді сақтау камералары, материалдарға арналған қоймалар, автопарк орналасады.
Жұмыс алаңын цехтар, зертханалар, салқындатқыш камералар, ашытқы камералары алады.
Қосалқы үй-жайларға тұрмыстық, зауыт басқармалары кеңсе бөлмелері, асхана, алғашқы медициналық көмек көрсету бөлмесі және басқалар жатады.
Сүт зауытын жылумен жабдықтау өз қазандығынан жүргізіледі.
Технологиялық қалдықтарды ағызу кәріз арқылы жүргізіледі.
Бұл зауытты салу ұсынылады, өйткені сүт пен сүт өнімдерінде адамның тамақтануына қажетті барлық заттар – ақуыздар, майлар, көмірсулар бар, олар теңдестірілген арақатынаста және адам ағзасына оңай сіңеді. Сонымен қатар, оның құрамында көптеген ферменттер, дәрумендер, минералдар және қалыпты метаболизмге қажетті басқа заттар бар.
1-Кесте
Халықтың сүт өнімдеріне қажеттілігін есептеу
№ р/н
|
Сүт өнімдерінің атауы
|
Перспективада халық саны, мың адам.
|
Жылына 1 адамға азық-түлік тұтыну нормасы, кг
|
Халықтың сүт
өнімдеріне қажеттілігі, т
|
табиғатта
|
сүтке қайта есептегенде
|
1
|
Майлылығы 3,2 пастерленген сүт%
|
20
|
119
|
119
|
2380
|
2
|
Ақуыз сүті, майлылығы 1%
|
20
|
100
|
100
|
2000
|
3
|
Жеміс йогурты, майлылығы 1%
|
20
|
58,5
|
58,5
|
1170
|
4
|
"Таллинский" айраны, майлылығы 1%
|
20
|
58,5
|
58,5
|
1170
|
5
|
Қаймақ, майлылығы 10%
|
20
|
58,5
|
58,5
|
1170
|
6
|
Сүзбе, майлылығы 18%
|
20
|
35,6
|
35,6
|
712
|
7
|
Пастерленген сүзбе сарысуы
|
20
|
20
|
20
|
400
|
Жобаланған кәсіпорында сүт, сүзбе және қаймақ өндіру көлемін формула бойынша анықтайды:
(1)
мұндағы Mi - тәулігіне өндірілетін тұтас сүт өнімінің I-ші түрінің массасы, кг;
Ч – сүт өнімдерімен жабдықтау аймағы халқының саны, адам.;
Pi – жылына бір адамның сүт өнімінің i түрін тұтыну нормасы, кг / жыл;
р – кәсіпорынның жұмыс тәртібі, ауысым/тәулік;
NB – кәсіпорынның жұмыс уақытының нормасы, ауысым / жыл.
Пастерленген сүт үшін:
кг
Ақуыз сүті үшін:
кг
Йогурт үшін:
кг
Айран үшін
кг
Қаймақ үшін:
кг
Сүзбе үшін:
кг
Пастерленген сүзбе сарысуы үшін:
кг
3-Кесте
Халықтың қажеттілігін шикізат дайындаумен салыстыру, т/жыл
Азық-түлік
|
Халықтың сүт өнімдеріне деген қажеттілігі жылына, сүтке қайта есептегенде
|
Жылына шикізат дайындау , т
|
Жылына жоспарланған өндіру , т
|
Майлылығы 3,2 пастерленген сүт%
|
2380
|
1460
|
895837,75
|
Ақуыз сүті, майлылығы 1%
|
2380
|
365
|
598198,5
|
Жеміс йогурты, майлылығы 1%
|
920
|
547,5
|
694978,25
|
"Таллинский" айраны, майлылығы 1%
|
640
|
547,5
|
1611304,91
|
Қаймақ, майлылығы 10%
|
1170
|
1095
|
661628,2
|
Сүзбе, майлылығы 18%
|
712
|
1460
|
259843,5
|
Пастерленген сүзбе сарысуы
|
400
|
130,6
|
129173,5
|
1.2 Ассортиментті және оны өндіру әдістерін таңдау
Біздің елімізде термиялық өңдеу, химиялық құрамы, толтырғыштарды енгізу немесе қолдану арқылы ерекшеленетін сүттің кең ассортименті бар.
Бұл жұмыста майлылығы 3,2% пастерленген сүт қарастырылады. Осы майлылығы бар пастерленген сиыр сүті белгілі бір температуралық режимдерде жылумен өңделген және салқындатылған майдың немесе қатты заттардың массалық үлесі бойынша қалыпқа келтірілген сүттен өндіріледі.
Ақуыз сүті – бұл құрғақ майсыздандырылған заттардың көп мөлшері бар сүт, майдың және құрғақ майсыздандырылған заттардың массалық үлесі бойынша қалыпқа келтірілген сүттен шығарылады. Майдың массалық үлесі 1% және 2,5% болатын ақуыз сүті шығарылады.
Йогурт – бұл термофильді нәсілдердің сүт қышқылы стрептококктарының және болгар таяқшасының таза дақылдарында дайындалған, қант, жеміс-жидек толтырғыштары, хош иістендіргіштер, С дәрумені, тұрақтандырғыштар, өсімдік ақуызы мен ашытылған ұйытқы қосылған немесе қосылмаған, май мен құрғақ заттардың салмақтық үлесі бойынша қалыпқа келтірілген пастерленген сүттен дайындалатын ашытылған сүт сусыны. Олар йогурттың бірнеше түрін шығарады: Тәтті, жеміс-жидек, С дәрумені бар жеміс-жидек, диабеттік жеміс-жидек.
Йогурт тек термостатикалық әдіспен өндіріледі, өйткені өнімге енгізілген жеміс-жидек толтырғыштары термостат камерасында піседі.
Кефир – аралас сүт және алкогольді ашыту өнімі.
Кефир – бұл өнеркәсіпте табиғи симбиотикалық ашытқы саңырау құлақтарында өндірілетін жалғыз ашытылған сүт сусыны.
Майдың массалық үлесі 1% болатын айранды резервуарлық әдіспен өндірген дұрыс, онда тромбты қажетті араластыру өнімді консистенциясы бойынша ауыл айранына жақындатады. Айран өндірісінде сүтті гомогенизациялау қажет.
Қаймақ пастерленген кремді сүт қышқылы бактерияларының таза дақылдарымен ашыту арқылы жасалады, содан кейін алынған тромб піседі. Майдың 10% қаймақ термостатта да, резервуарда да өндіріледі. Бірақ үнемді әдісі – резервуар. Бұл кәсіпорында қаймақ дәл осылай өндіріледі.
Сүзбе олардың пастерленген және қалыпқа келтірілген Қаймағы алынбаған және майсыздандырылған сүті мен айранын сүт қышқылды бактериялардың таза дақылдарында дайындалған ұйытқыны ашыту жолымен, мәйек ферментін немесе онсыз, пепсинді немесе кальций хлоридінің ерітіндісін қолдана отырып және кейіннен сарысудың бір бөлігін алып тастау арқылы дайындайды.
Сүзбе дәстүрлі және бөлек түрде шығарылады. Сүзбе өндіру кезінде 18% бөлек әдісті қолданады, бірақ сүт өңдеудің аз мөлшеріне байланысты дәстүрлі әдісті қолданған дұрыс. Кейіннен Сарысудың бөліктерін ұйытқыдан бөз немесе лавсан қапшықтарының көмегімен бөледі.
Достарыңызбен бөлісу: |