Ал, австралияның оңтүстігіне қарай орналасқан
Тасмания аралының
бориген халықтарын ағылшын отаршылары түгелдей қырып жойды. Егер
европалықтар келгенге дейін тасманиялықтар 3-4 мың адам болса, 1876 жылы
Труганини деген соңғы әйел қайтыс болды. ХІХ ғасырдың басында жергілікті
австралиялықтардың саны 250-300 мыңға жетсе, қазіргі кезеңде олардың саны
150 мыңдай. Сол сияқты американдық үнділердің саны да европалықтар
келгенге дейін 50 млн. Болса, қазір 38 млн (американ континенті халықтарының
6 % ғана) құрайды.
Автономия (грекше autonomia –өзін
өзі басқару, тәуелсіздік) –
жалпымемлекеттік конституция немесе басқа да құқықтық нормалармен
бекітілген, кез келген мемлекет бөлегінің ішкі
мәселелерін өз бетінше шешу
құқығының болуы. Автономиялық басқару ұлттық (нәсілдік, тілдік, діни)
немесе бір мемлекет аясындағы территориалдық қауым,
сондай ақ сол
мемлекет құрамынан геосаяси және әлеуметтік-экономикалық өмір сүру үшін
берілген дербес аймақ.
Автономияның көмегімен мақсат, міндетіне қарай былай бөлінеді:
территориалдық,
ұлттық-территориалдық, ұлттық мәдени автономия. Ұлттық-
территориалдық автономия екі формада: құқығы мен өкілеттілігінің сипаты мен
көлеміне қарай саяси және әкімшілік түрде жүзеге асады.Біріншісі (саяси)
құқығының
кең көлемділігімен, жеке конституциясының,
дербес мемлекеттің
белгілі конституциясы шеңберінде еркін әрекет ете алатын мемлекеттік
жоғарғы билік органының болуымен сипатталады. Екіншісі –
тек басқару
жағын ғана қамтамасыз ете алады, ол автономиялық құрылым құрамына кіретін
мемлекеттің жоғары орындағы органы құқығымен анықталады.
Достарыңызбен бөлісу: