12.7. Тұлғаның коммуникативтік құзыреттілігін қалыптас-тыру. Жобалау арқылы қарым–қатынас белсенділігін арттыруға бола-тыны сөзсіз. Бірақ жобалаудың мәнін тек қана коммуникативтік қаты-настардан құралады деп есептеу оның шеңберін тарылтып, оны оқу-шылардың әңгімелесе білу диалогын ұйымдастыру немесе жазбаша қа-рым–қатынасын дамытумен шектейтін болады. Дәстүрлі оқытуда оқушылардың өз ойларын еркін білдіруге жағдай туғызылуы төмен деңгейде, олардың беретін жауаптары мен күтілетін жауаптарының мазмұны әдетте белгілі болып келеді. Оқушы сол өзінен күтілетін жауапқа ғана даярланады. Оның бір жағынан тиімділігі – оқушының сөйлеу әрекетін құру жүйеленеді, белгілі бір нормаға жауап береді және оны бақылауға және бағалауға болатыны – болса, екінші жағы-нан, кемшілігі – оқушыға өз ойларын жеткізу мүмкіндігі шектеулі, еркін ойлау мен пікір білдіруге жағдай туғызылмайды.
Жасөспірімдердің бір–бірімен қарым–қатынасы осы жаста өзге-ре бастайды, олар үшін қарапайым қатынас жеткіліксіз, өйткені ком-муникация арқылы оларда өздерін көрсетуге, дәлелдеуге қажеттілік пайда болады. Оқушылар білім берудің әрбір кезеңінде өз бетімен ауызша және жазбаша өз ойын білдіре білу дағдыларын меңгеруі қажет және әрбір білім беру ұйымы оны міндетіне алуы тиіс. Бұл – коммуникативтік құзіреттілік деп аталады.
Өзін өзі тексеруге араналған сұрақтар:
Оқыту сапасын диагностикалауға талдау жасаңыз.
Бақылаудың түрлері, оқу жұмыстарын бақылау әдістері мен нәтижелігін бағалау жүйесін ашып көрсетіңіз.
