.Педагогикалық технологиялардың өлшемдері мен атқа-ратын қызметтерi. Кез келген педагогикалық технология ғылыми-әдiснамалық тұжырымдама негiзiнде құрылады. Педагогикалық технологиялардың көпшiлiгi оқушылардың тұлғасын ең жо-ғары құндылық ретiнде бағалауға, оларды қарым-қатынастың тең құқылы субъектісі ретінде қабылдауға және ізгілікті оқу-тәрбиелік ортада әлеуметтендіруге бағытталған.
Педагогикалық технологиялардың тұжырымдамалық негіздері-не білім беру саласындағы тұлғалық-бағдарлық, іс-әрекеттік, аксиоло-гиялық, жүйелілік, акмеологиялық тұрғыдан оқыту сынды теориялар жатады, себебі аталып отырған теориялардың барлығы білім алушы-лардың қабілеттерін жан-жақты дамытуды, оқу-танымдық үдерісі мен тәрбие үдерісін тығыз ұштастыра отырып жүргізуді көздейді.
Қазіргі таңда аталған өлшемдерге сәйкес келетін педагогикалық технологиялардың көптеген түрлері ғылыми тұрғыдан зерттеліп, практика жүзінде іске асырылып, тиімді нәтижелер көрсетіп келеді.
С.С.Кашлев педагогикалық технологиялардың төмендегідей қызметтерiн топтастырып қарастырады:
1) Педагогикалық технологияның ұйымдастырушылық-iс-әрекеттiк қызметiне: - педагогтың педагогикалық үдерістің әрбiр бөлiгiнде нақты немен айналысуын анықтайтын ұйымдастырушылық iс-әрекетi;
- оқушының педагогикалық үдерістіңәрбiр кезеңінде не iстеу керектiгiн нақтылайтын педагогтың ұйымдастырушылық iс-әрекетi;
- педагог пен оқушының бiрлескен әрекетiнiң өзара ұйымдас-тырылуы;
- баланың өзiндiк белсендiлiгiн дамытатын өзiнiң iс-әрекеттерi ұйымдастырылуы жатады.
2) Педагогикалық технологияның жобалау (болжау) қызметiне: - педагогикалық үдерістің шынайы жағдайын диагностикалауы;
- педагогикалық үдеріске қатысушылардан күтілетін нәтижеле-рiн болжай алуы;
- педагогикалық әрекеттестiктi модельдеуі;
- педагогикалық технологияны жүзеге асыру үдерісінде бала мен педагогтың даму деңгейiн болжау үдерістері жатады.
3) Педагогикалық технологияның коммуникативтік қызметiне: - мұғалiм мен оқушының қарым-қатынастық мүмкiндiктерiн дамытуы;
- педагогикалық үдеріске қатысушылардың, мұғалiм мен оқушының арасында ақпарат алмастыруы;
- педагог пен тәрбиеленушiнiң өзара түсiнiстік жағдайын жасауы;
- балалар арасындағы интерактивтi қатынас үшiн қолайлы жағдайды қамтамасыз етуі;
- педагогтар мен ата-аналардың коммуникативтік iс-әрекеттерінің тиімділігін арттыруы жатады . 4) Педагогикалық технологияның рефлексиялық қызметiне: - педагог пен баланың өзiндік тұлғалық өсулерiн жете түсiнулерi;
- педагогикалық әрекеттестiк нәтижесiн объективтi бағалау мүмкіндігі;
- педагогикалық үдеріске қатысушылардың өзара әрекеттестiк тәжiрибесiн саналы түсiнулерi мен меңгерулерi;
- педагог пен оқушылардың iс-әрекеттерiн өзiндiк талдау, өзiндiк бағалау;
- тұлғалық даму себептерi мен жағдайын белгiлеу жатады.
5) Педагогикалық технологияның дамытушылық қызметiне: - бала мен педагогтың дамуына қажеттi жағдай жасауы;
- оқушы мен мұғалiмнiң өзiн-өзi дамыту құралдарын қамтамасыз етуі;
- әрбiр баланың әлеуметінің дамуын қамтамасыз ету;
- педагогтың кәсіби шеберлігінің дамытуы жатады. Білім беру тәжірибесінде педагогикалық технологиялардың атқаратын қызметтерінің аясына байланысты Г.К.Селевко олардың қолданылуының өзара тәуелді үш деңгейін атап көрсетеді:
