Таусоғарова А
жүктеу/скачать 0.57 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Прототиптік тәсіл
- Жағдаяттық (ситуационный) тәсіл
- 9 СЕМИНАР
- 9 СӨЖ.
| 2. Ассоциативтік тәсіл ассоциативтік эксперимент негізінде ішкі мағыналық құрылымдарды анықтауға бағытталады (А.А. Залевская).
3. Параметрлік тәсіл – мұнда сөз мағынасы тілді тасымалдаушы үшін монолитті болып табылмайтындығы назарға алынды, мағынаның көріну дәрежесі сандық өлшемде берілетін құраструшы қатарларда жайылуы мүмкін. Бұл бағыттың ресімделуі Чарльз Осгуд есімімен байланысты, бұл да мағынаны айқындаудың бір тәсілі ретінде көрсетіледі (А.А. Залевская). 4. Белгілік тәсіл – мағынаны айқындаудың бір тәсілі, сөздің сипаттаушы, анықтаушы т.б. белгілеріне сүйенеді. Ол антика заманынан бері келе жатқан классикалық тәсіл деп аталады. Ол тәсіл тұрғысынан белгілер бинарлы, элементарлы (әрі қарай созылмайтын), әмбебап, дерексіз, тумыс (врожденный -Хомский) деп бөлінеді (А.А. Залевская).. 5. Прототиптік тәсіл мағынаны айқындаудың бір тәсілі, бірнеше белгілер тіркесімінің типтігіне ғана емес, бұл белгілердің белгілі категорияға сол немесе басқа объект қатысымы үшін мәнділік дәрежесі ұғымына да негізделеді. Категория прототиптілігі идеясы Эленора Рош атымен байланыстырылады (А.А. Залевская). 6. Жағдаяттық (ситуационный) тәсіл – қазір көп тараған мағынаны айқындаудағы тәсілдердің бірі. Ол тілді қолданушы адам үшін сөз мағынасы неғұрлым көлемді бірліктер – пропозиция, фрейм, қойылым, схема, менталды модель т.б. Іске қосылуы арқылы таратылуына көңіл аударады. Жағдаяттық тәсіл түрлері қазіргі зерттеулерде үлкен қолданысқа ие(А.А. Залевская). №9 СЕМИНАР Тақырып: Семантикалық желі – когнитивтік үдеріс ретінде. Семантикалық желі – адамдағы танымдық үдерістер механизмдерінің бірі. Семантикалық желінің концептуалды желі немесе концептуалдық тәуелділіктер желісі деп аталу себептерін мысалдармен түсіндіру. Мағынаны айқындаудағы ассоциативтік, параметрлік, белгілік, жағдаяттық, когнитивтік (менталды) карта құру тәсілдерін мысалдар негізінде түсіндіру. Әдебиеттер: Аитова Н.Н. Білімді көрсету, ұйымдастыру (репрезентация) тәсілдері // Қазақ тіліндегі түр-түс атауларының когнитивтік семантикасы: Оқу құралы. – Ақтөбе, 2006. 111 – 119-беттер. Екшембеева Л. В. Формы представления знаний // Второй язык: теоретические основы усвоения: Учебное пособие по курсу «Теория усврения второго языка» – Алматы: Қазақ ун-ті, 2003. с. 12 – 21. №9 СӨЖ. Жалпы тілдік фактілер – танымдық тәжірибе нәтижесі. №10 дәріс жүктеу/скачать 0.57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|