Температураны ӛлшеу температура

ТЕМПЕРАТУРАНЫ ӚЛШЕУ
 
Температура - заттың жылу кҥйін (жылу дәрежесі) сандық бағалау. 
Температура неғҧрлым жоғары болса, онда молекулалардың кӛп 
кинетикалық энергиясы бар. Заттардың физикалық қасиеттері 
температураға тәуелді: тығыздығы, тҧтқырлығы, химиялық белсенділігі 
және т.б. Температураны мҧнай ӛңдеу ҥрдістерінде - бастапқы 
дистилденуден мақсатты ӛнімдерді ӛндіруге дейін ерекше маңызы бар. 
Заттың бірдей температурасы әртҥрлі тәсілдермен сандық тҥрде 
кӛрсетілуі мҥмкін - бҧл температура масштабын және сәйкес ӛлшеу 
бірлігін таңдау арқылы анықталады. Температураны бағалау туралы 
мәселені термометрияның даму тарихынан реттейтін кӛптеген 
әрекеттер жасалды – әр тҥрлі температура ауқымы ҧсынылды
.
Бірінші температуралық таразыларды қҧру принципі химиялық таза 
заттардың бір фазалық кҥйден екіншісіне (олардың балқуы мен 
қатаюына) ауысу температурасының тҧрақтылығына негізделеді. Бҧл 
температура (тҧрақты немесе анықтамалық нҥктелер) сандық 
мәндермен белгіленеді және олардың арасындағы аралық бӛліктердің 
белгілі бір санына бӛлінеді. Алғашқы таразылар XVIII ғасырда пайда 
болды. Содан кейін атаулары оларды жасаушылардың есімдеріне 
байланысты қойылған Фаренгейт (1715), Цельсий (1742) және Реаумур 
(1776) деп аталатын ҥш температуралық шкала болды. Мҧндай 
масштабтардың 
сенімділігі 
заттардың 
химиялық 
тазалығына 
байланысты 
қарастырылады
. 
Шкаланың 
ӛнімділік 
мҥмкіндігі 
термометрге қандай зат толтырылғанына байланысты болады. Сонымен 
қатар, мҧндай ауқымды салу кезінде сҧйықтықтардың кӛлемді кеңеюі 
мен температура арасындағы байланыс сызықты болып саналады, ал 
табиғатта мҧндай сҧйықтық жоқ. Осыған байланысты мҧндай 
таразылар шартты деп аталады, ал бҧл таразылардың ауқымы шартты 
дәреже болып табылады
.