Туыстастыгы: Influenzavirus A;Influenzavirus B; Influenzavirus C



бет5/19
Дата01.04.2024
өлшемі66.5 Kb.
#497179
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19
мик

Аденовирустар Вирусы
Таксономиясы.
Тукымдастыгы: Adenoviridae.
Туыстастыгы: Mastadenovirus (адамдардын С аденовирусы).
Aviadenovirus ( кустардын А аденовирусы).
Atadenovirus ( койлардын Д аденовирусы).
Siadenovirus (туйетауыктардын В аденовирусы).
Аденовирустар куб тәріздес симметрия принципі бойынша курылган, суперкапсиді жок, вирионнын орташа диаметрі 60-90 нм-ге тен. Гексондар – токсикалык белсенділігін, ал пептондармен жіпшелер-гемагглютинациялык касиетін аныктайды. Геномы сызыкшалы екі жіпшелі, массасы 20-25 мд ДНК-н молекуласынан турады. Ішкі акуыздары ДНК-мен кешенді турде вирионнын журекшесін калыптастырады, ол капсидтін суйір ушынын астында орналаскан.
Адам эмбрионының бүйрек ұлпаларында дақылдандырады. HELA, HEP-жасушаларында ядро ішінде қосындылар түзеді.
Инфекция көзі- аденовирусты инфекциялардын жедел немесе латентті т уріне шалдыккан наукастар. Инфекция ауалы- тамшылы жолмен беріледі, кейбір жагдайда жанасу жолымен де берілуі ыктимал. «Ішектік» аденовирустар нажіспен белініп, фекальді – оральды жолмен таратылады. Наукастанушылык кузгі – кыскы маусымда жирек кездеседі.
Вирустын біріншілік репродукциялануы тыныс алу және ішек жолдарының шырышты кабаттарыны эпителиялык жасушаларында, көз конюнктивасында жэне лимфоидті тіндерде (бадамша без, мезентериальды лимфа туйіндерінін) аткарылады. Кан айналымына тускен кезде (кыска мерзімді вирусемия байкалады) аденовирустар кан тамырларынын эндотелиясын закымдайды. Ол өз кезегінде шырышты кабаттардын экссудативті кабуына, фибринозды үбірлер (пленка) және некроз пайда болуына әкеледі. Аденовирустар плацента аркылы етіп, курсакшілік аурулар, урык акаулыктарын, нерестенін өліммен аякталатын өкпе кабынуын коздыруы мумкін.
Инкубациялык (жасырын) кезені 4-5 таулік. Бул кезенде вирус сезімтал жасушаларда көбейеді , алгашкы симптомдары көрініс бере бастайды. Аденовирустар көбінесе жедел респираторлы аурулар (фарингит, ларингит, трахеобронхит) коздырады. Жас балаларда және карт адамдарда ауыр турдегі майда ошакты немесе интерстициальды аденовирустык пневмониялар (3, 4, 7, 14 – типтері) коздыруы ыктимал. Аденовирустын инфекциялар шырышты кабаттардын, бадамша бездердін, аденоидтардын жене кез коньюнктиваларынын аралас турде, ягни катар закымданумен сипаталады (фанингоконьюнктивитті кызба). Кейбір жадайда кездін біреуінде немесе екеуінде де эпидемиялык бұркетпе (вспышка) байкалады (3,4,8,19- серотиптері). Ішектік аденовирустар (40, 41- серотиптері) сэбилерде гастроэнтерит буркетпесін коздырады. Кейбір жагдайларда адам организмінде аденовирустардын узак уакыт персистенциялануы жэне инфекциянын созылмалы турге айналуы байкалады (созылмалы тонзиллит, гайморит, баспа жоне т. Б.). Балаларда демікпелік бронхит жоне ларинготрахеит дамуымен катар организімнін аллергизациялану болуы мумкін. Аденовирустардын бір катар серотиптері жануарларда ісіктер пайда болынуына ыкпал жасайды.
Мұрын – жұткыншак шайындысы, коньюктивалардын бөліндісі, нәжіс, кан
Вирусты бөліп алу – біріншілік немесе диплоидиты жасуша дакылдарына жұктыру
Идентификациялау – ГАТР, ИФТ, РИТ, КБР. Серологиялык диагноз кою – КБР, БР, ГАТР.
Жедел диагноз кою – ЭМ, ИЭМ, РИФ, ИФТ.
Ауырып турганнан кейін IgM, IgG жене секреторлык SigA синтезденілуімен байланысты типтік-спецификалык гуморальдык иммунитет калыптасады. Иммунитет тұракты емес, узак уакытка созылмайды. 8-12 айдан кейін балалар кайтадан ауруга шалдығуы мумкін.
Емдеуі. Симптоматикалык және лейкоцитарлык интерферон, дезоксирибонуклеаза ферменті,теброфен жэне оксолин косылган кез жакпалары колданылады.
Алдын алуы. Жалпы медициналык сактану шаралары. Спецификалык профилактика ягни вакцина егу шектелген. Өйткені, жиі кездесетін серологиялык варианттарынан әлсіздендірі дайындалган тірі вакциналарды кен колдану адам жасушаларында катерлі ісіктік трансформация коздыру мумкін.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет