Тїсініктеме (глосариий)



бет5/5
Дата10.11.2022
өлшемі49 Kb.
#464439
1   2   3   4   5
Глосарий сөздік (1) 3

Этнопсихолингвистика этнос психологиясының қалыптасуындағы негізгі фактор ретінде оның тарихи тәжірибесін көрсететін тілдің ықпалын қарастыратын психология, этнология және лингвистика қиылысында пайда болған ғылыми білім саласы.

  • Этнопсихология – адамдар психикасының этностық ерекшеліктерін зерттейтін психологияның саласы, түрлі нақты этностық бірлестіктерге жататын адамдардың психологиялық өзіндігі туралы ғылым.

  • Этнос – тілі бір, салыстырмалы түрде тұрақты мәдени және психика ерекшеліктері ортақ, сондай-ақ жалпы өзіндік атауы бар (өзінің бірлігі және өзгешелігі туралы түсінігі бар) тарихи қалыптасқан адамдардың тұрақты жиынтығы.

  • Этноцентриз – барлық өмірлік құбылыстарды жалпы этап болып табылатын өз этнос қауымының салт-дәстүрі және құндылықтарымен салыстыра отырып қабылдау және бағалау қабілеті, өзінің өмір сүруін басқалардан артық көру.

  • Ш.Монтескьефранцуз ойшылы, «географиялық детерменизм» негізін қалаушы. Ұлттық рухты мойындайды және соның ішінде психологиялық ерекшелігі.

  • Г.Штейнталь – профессор, неміс философы және тіл саласын зерттеген ғалым.

  • М.Лацарус – «халықтар психологиясы» теориясының негізін салушы әйгілі болған швейцар ғалымы.

  • В.Вундт – неміс психологы, ұлттық психология негізін Штейнталь мен Лацарусқа қарағанда басқаша түсінді.

  • Г.Лебон – «Ұлттық рух» концепциясы француз әлеуметтанушысы Лебон идеяларында одан әрі жалғасын тапты. Бастысы оның «Халықтар және массалар психологиясы» еңбегі, әсіресе бірінші тарауы «Халықтар психологиясы» үлкен қызығушылық тудырды.

  • Г.Г.Шпет –Москова университеті профессоры, Ресейде бірінші болып этнопсихологияны оқып бастаған. 1927 ж. «Этнопсихологияға кіріспе» шығарды.

  • Ш.Уәлиханов – бірінші болып қазақ жерінде этнопсихологияны зерттеумен айналысқан ғалым.

  • А.Құнанбаев – ұлы қазақ ғұламасы.

  • Т.Тәжібаев – Қазақ жерінде психологияны қалыптастырушы ғалым.

  • М.Мұқанов – Тәжібаевтан кейінгі психологияны қалыптастыруға үлес қосқан ғалым.


    Достарыңызбен бөлісу:
  • 1   2   3   4   5




    ©dereksiz.org 2024
    әкімшілігінің қараңыз

        Басты бет