Уыт технологиясы
Спирт өндірісі үшін уыт алудың ерекшеліктері
жүктеу/скачать 305.75 Kb.
|
5. Спирт өндірісі үшін уыт алудың ерекшеліктеріСпирт зауытында уыт крахмалдың қанттануы және кей жағдайда ашытқының қосымша қоректенуі үшін қолданылады. Спирт өндірісінде қолданылатын уыт крахмалды толықтай қанттандыра алу керек, осыған байланысты құрамында белсенді α- және β-амилаза, сонымен қатар декстриназа болуы қажет. Бұл ферменттер дәнді өндіргенде әртүрлі дақылдарда бірдей емес қатынаста жинақталады. Арпа, қара бидай және бидай дақылдары өну кезінде уытқа жоғары мөлшерде α- және β-амилаза, аз мөлшерде декстриназа береді. Екінші топтағы дәндерден (тары, қонақ тары) алынған уыт төмен мөлшерде β-амилаза, орташа α-амилаза және жоғары мөлшерде декстриназаның болуымен сипатталады. Үшінші топтағы дәннен (сұлы) алынған уыт ферменттерінің мөлшері бойынша бірінші және екінші топтың ортасында болады. Спирт зауыттарында крахмалдың толық қанттануы үшін екі немесе үш топтан тұратын дәннен алынатын уыт қоспасы қолданылады. Мұндай қоспа жеткілікті мөлшерде керекті α-амилаза, β-амилаза және декстриназа ферменттерінен тұрады: тары және сұлы уытының мөлшері қоспада 30 %-дан көп болмауы керек. Арпа уытын толықтай немесе жартылай қара бидай немесе бидай уытымен, ал тары уытын – қонақ тары уытымен ауыстыруға болады. Тазаланған және сұрыпталған дәнді көбінесе ауалы-сулы әдісте сулы-дән қоспасының температурасы 13-150С-да жібітеді. Бірінші сулауда жеңіл қоспаларды алып тастайды (сұлыны жібіткенде жеңіл қоспаларды алмайды). Арпа, сұлы және бидайды 2-3 рет, қара бидайды 1-2 рет жібітеді. Әрбір сулауда дәнді судың астында 3-4 сағ, сусыз 2-3 сағат ұстайды. Дәннің ылғалдығы 38-40% болғанда оны тоқты немесе пневматикалық уыт өндіргішке жібереді. Өндіру үдерісі кезінде алғашқы екі тәулікте температура 19-200С, сосын аяғына дейін ақырындап 13-140С болатындай етіп реттеп тұрады. Арпа, бидай және сұлыны өндіру ұзақтығы 10-12 тәу, қара бидайды өндіру – 7-8 тәу. Ауысымына бір рет араластыру алдында дәнді сумен суландырады. Арпа және сұлы уытының соңғы ылғалдығы 44-45%, қара бидай және бидайда – 40-41% болады. Тары жылу сүйгіш дақыл болғандықтан одан уыт алудың өзіндік ерекшелігі бар. Сондықтан да сулауды 6 сағат суда, 4-6 сағат сусыз кезектестіріп, 35-38% ылғалдылыққа дейін 25-300С температурада жібітеді. Тарыны сулаудың жалпы ұзақтығы 23-24 сағатты құрайды. Тарыны температурасын ақырындап алғашқы 12 сағатта 25-тен 30-350С-қа жеткізіп, оны 26-300С деңгейде екі тәулік және кейінгі тәуліктерде 23-260С деңгейде ұстап тұрып өндіреді. Араластырар алдында дәнді сумен суландырады. Тары уытының соңғы ылғалдығы 40-420С болады. Спирт өндірісінде қолданылатын уыт кептіруді қажет етпейді, сондықтан да жаңа өнген уытты (жасыл) диірменде ұнтақтап, 1 кг уытқа 4-5 дм3 қатынасында сумен араластырады. Уыт сүті деп аталатын мұндай қоспа 40%-тік формалин ерітіндісінде қосымша дезинфекцияланады. Жаңа өнген уыттың сапасы амилолиткалық (АС), жалпы қанттану (ОСП) және декстринолотикалық белсенділігімен бағаланады. жүктеу/скачать 305.75 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|