Өрнектер литералдар, айнымалылар, операциялар белгілері және жақша арқылы құрылады. Өрнектерді есептеулер нәтижесінде жалғыз мән, ол сан болуы мүмкін, қатарлар немесе логикалық мән болады.
a*b өрнегі,
a және b операнд деп аталады, ал * - операциялар белгісі.
Javascript- келесі операциялар анықталған (4-кесте):
кесте
Операция
|
Атаулары
|
+
|
қосу
|
-
|
азайту
|
*
|
көбейту
|
/
|
бөлу
|
%
|
Бөлуден қалған бүтін сандар
|
++
|
Операнд мәнін бірлікке ұлғайту
|
--
|
Операнд мәнін бірлікке азайту
|
Операторлар солдан оңға қарай арифметикалық операциялардың басымдықтарына сәйкес мәнде есептеледі. Есептеулер тәртібін жақша көмегімен өзгертуге болады. Әрбір арифметикалық операторлар үшін форма бар, онда бір мезгілде, берілген операция біліктілігі орындалады(5- кесте). Бұл жағдайда алдымен оң операндесептелінеді, содан кейін алынған мән сол жақ операндаға беріледі.:
кесте
Оператор
|
Эквивалентті операторды меншіктеу
|
X+=Y
|
X=X+Y
|
X-=Y
|
X=X-Y
|
X*=Y
|
X=X*Y
|
X/=Y
|
X=X/Y
|
X%=Y
|
X=X%Y
|
Javascript-та салыстыруға мүмкіндік үшін екі маңызы бар салыстыру операциялары анықталды, соның нәтижесінде ғана логикалық мәні бар болуы мүмкін: true немесе false (6-кесте):
кесте
Операция
|
Атауы
|
<
|
Кіші
|
<=
|
Кіші немесе тең
|
==
|
Тең
|
!=
|
Тең емес
|
>=
|
Үлкен немесе тең
|
>
|
Үлкен
|
Javascript-та логикалық операциялар анықталған:
&& - логикалық ЖӘНЕ (AND),
|| - логикалықНЕМЕСЕ (OR),
! - логикалықТЕРІСТЕУ (NOT).
Логикалық операторлардың әсер ету нәтижесі операнд мәндерінің түрлі комбинацияларымен кестеде көрсетілген (7-кесте):
кесте
A
|
B
|
A&&B
|
A||B
|
!A
|
true
|
true
|
true
|
true
|
false
|
true
|
false
|
false
|
true
|
false
|
false
|
true
|
false
|
true
|
true
|
false
|
false
|
false
|
false
|
true
|
Басқаша айтқанда, A&&Bөрнектің мәні ақиқат болады, егер екі оператор ақиқат, жәнеқарсы жағдайда жалған болса. A||B өрнектің мәні ақиқат болады, егер ең болмағанда бір операнда мәні ақиқат, және кері жағдайда жалған болса. Егер А операнда мәні ақиқат болса, онда !A - жалған, және керісінше.
Литерал қатары үшін конкатенация қатары операциясы анықталады, яғни олардың бірлестігі. Бұл операция плюс (+ ) белгісімен белгіленеді. Операциялардың орындалу нәтижесі қатар болып табылады. Мысалы:
var st1="Привет"; var st2="Вася"; var st3=st1+st2;
st3 айнымалы нәтижесінде мәні "Привет Вася" болады.
Операциялардың басым бағыттарының кестесін олардың кему тәртібімен келтірейік. Операциялардың басымдығы операциялар тұрғысынан орындалатын тәртібті анықтайды (8-кесте):
кесте
Атаулары
|
Белгілеулері
|
Инкремент
|
++
|
Декремент
|
--
|
Терістеу
|
!
|
Унарлы минус
|
-
|
Көбейту
|
*
|
Бөлу, бөлінді қалдығы
|
/,%
|
Қосу
|
+
|
Азайту
|
-
|
Салыстыру
|
<, >, <=, >=
|
Атаулары
|
Белгілеулері
|
Теңестіру
|
==
|
Теңдік емес
|
!=
|
Логикалық ЖӘНЕ
|
&&
|
Логикалық НЕМЕСЕ
|
||
|
Біліктіліктер
|
=, +=, -=, *=, /=, %=, !=
|
ТАҚЫРЫП 2. JAVASCRIPT-КОДЫН ҚАЙДА ОРНАЛАСТЫРУҒА БОЛАДЫ
Javascript-коды парақ ретінде, сондай-ақ сыртқы файлда орналастырылуы мүмкін.
Javascript-кодының парақта орналасуы
Javascript
тілінде жазылған сценарийлер, html-парақта
тегтары арасында орналастырылуы мүмкін, олар өз кезегінде әдетте
тегта орналасқан.
тег арасында) орналасуы мүмкін.
Мұндай сценарий орындалады, егер браузер парақты осы орынға "есептесе" (
тегке дейін). Мұндай тәсілді пайдалану қазір қабылданған жоқ.
Javascript-коды сыртқы файлда орналасуы
Блокнот парағын (әзірге бос) құрыңыз, оны script.js ретінде сақтаңыз (1-сурет) және html-парақтар папкасына қойыңыз:
1-сурет. script.js файлын сақтау
Бұл javascript-коды бар парағымыз. Енді script.js – парағын html- парағына қосу керек. Бұл үшін, естеріңізде болса, html
onClick="showMessage();">Щелкни меня
id="red" onClick="message('Вы щелкнули по красному квадратику');"> |
id="green" onClick="message('Вы щелкнули по зеленому квадратику');"> |
id="blue" onClick="message('Вы щелкнули по синему квадратику');"> |
onMouseOver="showDesc(forma2,'Малина обыкновенная — кустарник с многолетним корневищем,'+
' из которого развиваются двухгодичные надземные стебли высотой до полутора метров.');"
onMouseOut="delet(forma2);">Малина
onMouseOver="showDesc(forma2,'Черника — кустарничек высотой 15—30 см. Ветви отходят'+
' от главного стволика под острыми углами.');" onMouseOut="delet(forma2);">Черника
onMouseOver="showDesc(forma2,'Ежевика — название нескольких видов растений из рода Rubus'+
' семейства Розовые.');" onMouseOut="delet(forma2);">Ежевика
src="images/tigrenok.jpg" name="tigr" width="102" onMouseOver="bigPict()">
Прогноз погоды на какой-день Вас интересует:
Прогноз погоды на какой-день Вас интересует:
src="images/pict1.gif">
Перед регистрацией ознакомьтесь href="#">с правилами
.
src="images/pict2.gif">
onload="showDay();">
Введите имя для проверки:
type="text" size="20" name="name">
type="button" value="Проверить" onClick="proverka(forma10);">