Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги
-Tema.Paxtashiliqda tóginlerdiń turleri hám olardan paydalniw
жүктеу/скачать 4.06 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- «Jerden qarzimiz kóp» — topiraq ónimdarliǵin asiriw talabi haqqinda Jetistirilip atirǵan ónim ózi menen birge jerdiń
| 19-Tema.Paxtashiliqda tóginlerdiń turleri hám olardan paydalniw
20-Tema. Ózbekistan paxtashiliǵinda nestandart tóginlerden paydalaniwdiń zamanagoy mashqalalari Tógin islep shiǵariwshilar kóp, biraq..... Suw jetispewshiligi juzege kelgennen ushin suyiq, suwda eriytuǵin, tamshilaǵishlar tesigine tiǵilip qalmaytigin dárejede taza tóginlerge talap artpaqda. Bul degeni, misal ushin, bir tonna suwǵa mar joǵi 2 l suyiq tógindi aralastirip, eginlerge bergeniǵizde, ósimlik bul tóginlerdi qurǵaq tóginlerge qaraǵanda tezrek ózlestiredi. Biraq diyqanlarda bul haqqinda bilimler jetispewshiligi, hatte bul texnologiyani qollanip barǵanlardiń hám jetik isenimge iye bolmasliǵi ,ónimniń joq boliwina alil kelip atir. Bizler bolsa jetik qaniygeler tajriybesinde kóringenindey, protsses duris shólkemlestirilse, ózimizde islep shiǵarilip atirǵan tóginler menen hám sapaliliqqa jetiw mumkin. Sapali tóginlew ónimdarliqdi asiriw menen birge ,ónim sapasin hám kóterip beredi. Házirgi tóginler menen shuǵullaniwshi firmalar judá kóp. Ózbekistanda dizimnen ótken tógin islep shiǵariwshilardiń sani 2 mińnan asadi. Olardiń iskerligi jónelisinde turlishe, ayrimlar tek belgili turdegi tóginlerdenǵana islep shiǵaradi,ayrimlari ónimdi shet elden import qilip, ayrim ózgeris kirgizgen jaǵdayda bazarǵa shiǵaradi.Kimyo.uz bolsa tóginlew protssesiniń basinan aqirina deyin , kompleks sheshimler usinis qiladi. Bul jerde ózine jarasa tárepleri bar.Suyiq tóginler- diyqanlar, fermerler ushin jańaliq, soniń ushin olar barqulla hám sapali ónimdi tanlay almaydi. «Jerden qarzimiz kóp» — topiraq ónimdarliǵin asiriw talabi haqqinda Jetistirilip atirǵan ónim ózi menen birge jerdiń «кush» in hám alip qoyiwdi itibarǵa aliw kerek.Bul zat ilmiy aniqlanǵanina bir neshe on jil bolǵan.Apiwayi paxtani alsaq, ótken jili gektarinan 40 tsentner ónim aldiq, bul 40 tsentner ónim bir gektar jerden ortasha 200 kg azot, 75 kg fosfor, 220-250 kg kaliy tógindi alip shiǵip ketedi. Bu degenimiz diyqan jerden alǵan ónimge saykes turde jerden tógin qarz bolip qaldi degendi ańlatadi. Endi Ózbekistanda dizimnen ótip islep turǵan 2 miń tóginshilik kárxanalariniń neshewi ane sol joq bolǵan resursdi qaytariwǵa járdem berip turǵanin esaplapkórilse boladi. Zamanagoy awil xojaliǵi sistemasinda jer iyesi hamme waqit mámleketke topiraq ulginsin analiz ushin tapsirip baradi. Mámleket bolsa tekserip, eger topraq ónimdarliǵi tusip ketse, jer iyesine tiyisli ilajlar kóriwi, eger ónimdarliq asqan bolsa, oni xoshemetlew kerek. Máselen, Niderlandiiyada sonday.Topiraq ónimdarliǵi asqan bolsa, demek jerge jaqsi qaraǵan.Diyqan jer ónimdarliǵin asiriq ǵarajetlerin óz esabinan amelge asiradi, mámleket bolsa bul ǵarajetlerdiń qanshalliqda bólimin qaplap beredi. Sol ilaj jerdi ónimli saqlap qaliw, bizden keyingi awladlarǵa hám sol jaǵdayinda qaldiriw imkaniyatin beredi. Biraq tilekke qarsi Ózbekistandaǵi jaǵday jaqsi dep bolmaydi, biz jillar dawaminda jerden ónim alip kiyatirmiz,biraq jerdiń ózin aziqlandiriwǵa jeterli itibar qaratilmay atir. жүктеу/скачать 4.06 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|