Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги
Фаннинг предмети ва моҳияти
жүктеу/скачать 2.19 Mb. Pdf көрінісі
|
| 1.2.Фаннинг предмети ва моҳияти
Ўзбекистоннинг иқтисодий ва ижтимоий соҳаларда юқори натижаларга эришиши, жаҳон иқтисодий тизимида тўлақонли шериклик ўрнини эгаллай бориши инсон фаолиятининг барча жабҳаларида замонавий технологиялардан фойдаланишнинг кўламлари қандай бўлишига ҳамда бу технологиялар ижтимоий меҳнат самарадорлигининг очишида қандай рол ўйнашига боғлиқ. Жаҳон цивилизациясига дахлдор бўлган энг замонавий илмларни эгалламай туриб, мамлакат тараққиѐтини таъминлаш қийин. Бозор иқтисодиѐти шароитида иқтисодий - ижтимоий прогнозлаштириш - бу, ўтмишни, ҳозирги замоннинг ривожланиш қонуниятлари, тенденцияларига асосланган ҳолатда келажакни олдиндан илмий билиш ва истиқболдаги ривожланиш мақсадларини ва вазифаларини аниқлашдан иборат. Прогнозлаштириш мамлакат иқтисодиѐтини бошқариш назарияси ва амалиѐтида катта аҳамиятга эга. Бу фан бошқарув ечимларини танлашда асос бўлиб хизмат қилади, келажак мақсадларига эришиш учун ҳозирги пайтда иқтисодий жараѐнларга таъсир этиш йўлларини аниқлайди. Ўзбекистон ўз мустақиллигини қўлга киритганидан сўнг бозор муносабатларига ўзига ҳос модел орқали кириб бормоқда. Бозор муносабатларига ўтиш объектив зарурият бўлиши билан бирга замон талаби ҳамдир. Бозор иқтисодиѐти барча имкониятга дахлдор ҳодиса бўлиб, жаҳон цивилизациясининг ривожланиш йўлида муқаррар босиб ўтиладиган босқичдир. Бозор иқтисодиѐтининг чинакам охирги мақсади, аввало, инсонга муносиб яшаш шароитларини яратиш ва республикани маданият ва тараққиѐт чўққиларига олиб чиқишдир. Бозор муносабатларига ўтиш қарор топиб келаѐтган янги давлатчилик учун жамики ресурслардан фойдаланишни, халқ хўжалигининг фаровон турмуш кечираѐтган, иқтисодий жиҳатдан ривожланган мамлакатлар қаторига олиб киришни таъминлаб берадиган қудратли иқтисодий асос яратиб бериши керак. Ҳозирги вақтда бутун дунѐда, шунингдек Ўзбекистонда ҳам иқтисодиѐтнинг ноишлаб чиқариш, хусусан туризм соҳасига эътибор тобора кучайиб бормокда. Инсонлар бўш вақтларини самарали ўтказиб, дам олишга, соғлиғини тиклашга, дунѐни, халқларнинг урф - одатлари, қадриятларини билишга интилмоқдалар. Бундай хизматларни туризм соҳаси кўрсатади. Инсоният ҳар доим ўзининг ҳаракат доирасини ўзгартириб, янги ерларни кашф қилишига интилган. «Прогнозлаштириш» - бу, иқтисодиѐтни тартибга солиш жараѐнининг яна бир босқичи ѐки мамлакат иқтисодий - ижтимоий ривожланиш дастурини ишлаб чиқишнинг бир қисмидир. Шу билан бирга бу нисбатан мустақил фан бўлиб, ўзига ҳос бир қанча белгилари билан фарқланади: прогнозлар директив характерга эга эмас, уларнинг миқдор баҳолари асосан эҳтимоллик ҳарактерига эга, улар кўпроқ даражада содир бўлган ривожланиш муаммоларини аниқлашга ва уларни ечиш йўлларини излашга қаратилган. «Туризм ривожланишни прогнозлаштириш» фанининг предмети прогнозлаштириш объектининг ривожланиш қонуниятини ўтмиш асосида ўрганиб, бутун бир иқтисодий мажмуа ва унинг таркибий қисмлари объектив асосланган ривожланиш ҳолатлари ва тенденцияларининг вақт ва фазодаги миқдор ва сифат даражаларини аниқлашдир. «Туризм ривожланишни прогнозлаш»нинг асосий вазифаси жамиятни иқтисодий - ижтимоий ривожланиш йўлларини реал баҳолаш, бу ривожланишнинг мақбул бошқарув ечимларини илмий асослаш учун устувор вариантларни аниқлашдир. Бундан ташқари, у иқтисодиѐтнинг ривожланиш йўналишларини миқдор ва сифат жиҳатдан таҳлил қилади, муаммоларни, янги жараѐн ва ҳолатларни ўрганади, иқтисодий ва ижтимоии ривожланишнинг эҳтимоли йуналишларини белгилайди, имкониятларни баҳолайди, ижтимоий, иқтисодий, илмий-техник ва бошқа чора - тадбирларни ҳаѐтга татбиқ этади, самарасини аниқлайди, ижтимоий иқтисодий ва илмий-техник бош йўналишларни асослайди. «Туризмни ривожланишни прогнозлаштириш» фанининг мақсади прогнозлаштиришнинг асосий усуллари ва тамойилларини жамиятда содир бўлаѐтган ижтимоии ва иқтисодий жараѐнларга мослашган ҳолда ўрганишдан иборат. жүктеу/скачать 2.19 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|