Зиядуллаев М. Д. Ўзбекистонда пенсия тизимини бошқариш ва такомиллаштириш масалалари. Монография


 й.  56 165 100,0  85,87  10,63  2,94  0,56  2022 й



Pdf көрінісі
бет7/14
Дата26.03.2024
өлшемі307.77 Kb.
#496563
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   14
2021 й. 
56 165
100,0 
85,87 
10,63 
2,94 
0,56 
2022 й. 
4 ойлик 
19 727
100,0 
81,20 
15,63 
2,82 
0,35 
Хўжалик юритувчи субъектлар томони-
дан қўлланилаётган жисмоний шахслардан 
олинадиган даромад солиғи бўйича имтиёз-
ларнинг ҳуқуқий асосларини таҳлил қилади-
ган бўлсак, энг кўпи, яъни 85-90 фоиз имтиёз 
Солиқ кодекси асосида фойдаланилаётган им-
тиёзлар ҳисобланади. Чунки солиққа тортиш 
амалиётида даромад солиғи бўйича имтиёз-
лар, асосан, Солиқ кодекси асосида солиқ 
субъектлари (солиқ тўловчилар)га нисбатан 
айрим тоифадаги жисмоний шахсларни солиқ 
солишдан тўлиқ озод қилиш ёки солиқ со-
лишдан қисман (айрим тоифадаги жисмоний 
шахслар учун даромадлари қайси ойда олин-
ган бўлса, ўша ойда ҳар бир ой учун меҳнатга 
ҳақ тўлашнинг энг кам миқдорининг 1,41 ба-
равари ёки 3 баравари миқдоридаги даромад-
лари бўйича) озод қилиш тарзида қўлланила-
ди. Жисмоний шахслардан олинадиган даро-
мад солиғи объектларига нисбатан эса солиқ 
имтиёзлари солиқ солинмайдиган ёки қисман 
солиқ солинмайдиган (солиқ даврида меҳнат-
га ҳақ тўлашнинг энг кам миқдорининг 4,22 
бараваригача миқдордаги моддий ёрдам, меҳ-
натга ҳақ тўлашнинг энг кам миқдорининг 
2,11 бараваригача бўлган қийматдаги совға-
лар) даромадлар шаклида қўлланилади [1].
Шунингдек, қонун ҳужжатларида белги-
ланган тартибда мазкур солиқ бўйича ҳам 
Ўзбекистон Республикасининг айрим ҳудуд-
ларида махсус солиқ ставкалари қўлланили-
ши, айрим ҳолларда ва алоҳида шароитларда 
(масалан, пандемия даврида) вақтинчалик со-
лиқ имтиёзлари Президентнинг тегишли фар-
мон ва қарорлари билан ҳам жорий этилиши 
мумкин. Жумладан, Солиқ кодексининг 480
2
-
моддасида Ўзбекистон Республикасининг ай-
рим ҳудудларида даромад солиғининг 1 фоиз-
лик ставкаси қўлланилиши белгилаб қўйил-
ган.
Солиқ кодексининг 75-моддасида солиқ 
имтиёзлари Солиқ кодекси билан тақдим эти-
лиши, айрим солиқлар бўйича солиқ имтиёз-
лари Солиқ кодекси қоидаларини ҳисобга 
олган ҳолда Ўзбекистон Республикаси Прези-
дентининг қарорлари билан фақат белгилан-
ган солиқ ставкасини камайтириш, лекин 
кўпи билан 50 фоизга камайтириш тарзида ва 
кўпи билан уч йил муддатга берилиши мум-
кинлиги кўзда тутилган.
Бугунги кунда Солиқ кодексида назарда 
тутилган айрим мақсадли имтиёзларга доир 
низом ёки тартибларнинг мавжуд эмаслиги
уларнинг Солиқ кодексига киритилган ўзгар-
тириш ва қўшимчаларга мувофиқлаштирил-
маганлиги, шунингдек, айрим ҳолатларда 
Президент фармон ва қарорларида белгилаб 
қўйилган имтиёзлар бўйича Солиқ кодекси ва 
бошқа қонунчилик ҳужжатларига тегишли ўз-
гартиришларнинг ўз вақтида киритилмасли-
ги солиқ агентлари томонидан даромад соли-
ғи бўйича имтиёзларни қўллашда ёки солиқ 
органлари томонидан имтиёз чегирмаларини 
тақдим этишда муаммолар (турли хил талқин 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   14




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет