자살 Самоубийство 살자

자살

Самоубийство

살자

• Давайте жить

Суицид (суицид) – өзін-өзі саналы түрде, әдейі өмірден айыру. Ол әдетте өз бетінше және ерікті түрде жүзеге асырылады, дегенмен басқа нұсқалар болуы мүмкін, мысалы, ауыр ауру кезінде басқа адамның көмегімен суицид немесе деструктивті діни секта мүшелерінің жаппай өзін-өзі өлтіруі. Суицидтің себебі соматикалық және психикалық аурулар, өткір және созылмалы психо-травматикалық жағдайлар, өзін-өзі айыптау, ар-намысты сақтау қажеттілігі, соттаудан қорқу, пұтқа еліктеу және т.б. болуы мүмкін.

• Суицид (суицид) – өзін-өзі саналы түрде, әдейі өмірден айыру. Ол әдетте өз бетінше және ерікті түрде жүзеге асырылады, дегенмен басқа нұсқалар болуы мүмкін, мысалы, ауыр ауру кезінде басқа адамның көмегімен суицид немесе деструктивті діни секта мүшелерінің жаппай өзін-өзі өлтіруі. Суицидтің себебі соматикалық және психикалық аурулар, өткір және созылмалы психо-травматикалық жағдайлар, өзін-өзі айыптау, ар-намысты сақтау қажеттілігі, соттаудан қорқу, пұтқа еліктеу және т.б. болуы мүмкін.

Статистикаға сәйкес, суицид 15-29 жас аралығындағы адамдардың өлімінің себептері арасында екінші орын алады. Өз-өзіне қол жұмсауға әрекет жасаған пациенттердің 30% - ы ерте ме, кеш пе қайталанады, ал 10% - ы өз ниетін жүзеге асырмайынша шегінбейді.

• Статистикаға сәйкес, суицид 15-29 жас аралығындағы адамдардың өлімінің себептері арасында екінші орын алады. Өз-өзіне қол жұмсауға әрекет жасаған пациенттердің 30% - ы ерте ме, кеш пе қайталанады, ал 10% - ы өз ниетін жүзеге асырмайынша шегінбейді.

Өз-өзіне қол жұмсау себептері ауыр психикалық аурулардан зардап шекпейтін адамдар арасында өз-өзіне қол жұмсаудың ең көп таралған себептерінің бірі-жеке өмірдегі проблемалар. Адамды өз – өзіне қол жұмсауға итермелейтін оқиғалардың қатарына жақын адамның қайтыс болуы, отбасы мүшесінің ауыр сырқаты, ажырасу, ажырасу, серіктеспен қарым-қатынастағы проблемалар, жауапсыз немесе бақытсыз махаббат, жалғыздық, ата-аналармен қарым-қатынастағы қиындықтар жатады. Жеке өміріндегі проблемалармен қатар, кәсіби іске асыруға тырысқанда және әлеуметтік қатынастармен байланысты қиындықтар пациенттердің өз-өзіне қол жұмсауына жиі ұшырайды. Ауыр ауру немесе сыртқы келбеттің бұзылуы суицидке түрткі болуы мүмкін, ал қарт адамдар ауыр ауруларға байланысты өз-өзіне қол жұмсайды, ал жастар сыртқы ақауларға байланысты. Өзіне – өзі қол жұмсау бірқатар психикалық аурулардан туындауы мүмкін, соның ішінде манико-депрессиялық психоз, депрессия, шизофрения, психопатия және әртүрлі шығу тегінің психотикалық жағдайлары, сондай – ақ аз дәрежеде невроздар, обсессивті-компульсивті бұзылулар, жалпыланған мазасыздық және басқа да бұзылулар. Химиялық тәуелділіктер болған кезде суицид ықтималдығы артады: алкоголизм, нашақорлық және есірткіге тәуелділік.

• Өз-өзіне қол жұмсау тәуекеліне әсер ететін факторлар
• Жасы. Суицид жағдайларының ең көп саны 15-24 жас, 40-60 жас, 70 және одан да көп жас.
• Отбасы жағдайы, тәрбие ерекшеліктері.
• Мінез мен тұлғаның ерекшеліктері. Суицидтік үрдістер көбінесе ымырасыздық, максимализм, демонстрация, ұсыныстың артуы, айқын кінә сезімі, өзін-өзі бағалаудың жеткіліксіздігі (тым жоғары, тым төмен немесе тұрақсыз), созылмалы қанағаттандырылмаған қажеттіліктердің болуы, тұрақты немесе жағдайлық (мысалы, шамадан тыс жұмыс) эмоционалдық тұрақсыздық және бұзылуды жеңе алмау.
• Медициналық факторлар. Созылмалы соматикалық немесе психикалық ауру болған кезде суицид ықтималдығы артады, ал өзін-өзі өлтірудің сәтті әрекеттері психикалық патологиядан гөрі соматикалық науқастарда жиі байқалады. Көбінесе жүрек-қан тамырлары және қатерлі ісік аурулары бар науқастар өз-өзіне қол жұмсау әрекеттерін жасайды.
• Психикалық аурулары бар науқастардың арасында өзіне-өзі қол жұмсау әрекеттерінің саны бойынша бірінші орынды аффективті бұзылулары бар пациенттер алады (депрессия, манико-депрессиялық психоз). Өзіне-өзі қол жұмсау ықтималдығы депрессия мен дүрбелең немесе мазасыздық және жарақаттан кейінгі стресстің бұзылуы сияқты екі немесе одан да көп психикалық бұзылулардың үйлесімімен жоғарылайды.