№1 басылым 18. 09. 2013ж беттің -ші беті

3 БЕКІТІЛДІ

Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында шығаруға мақұлданған және ұсынылған.

« 18 » 09 2013 жыл, № 1хаттама

ОӘК төрайымы, ОӘЖ проректоры Г. Искакова

4 АЛҒАШҚЫ ЕНГІЗІЛУІ
Мазмұны

1. Қолданылу саласы...............................................................................................4

2. Нормативтік сілтемелер......................................................................................4

3. Жалпы ереже........................................................................................................4

4. Оқу пәнінің мазмұны (модуль)..........................................................................6

5. Студенттердің өздік жұмыстары үшін тақырыптар тізімі............................8

6. Пән бойынша оқу-әдістемелік картасы.............................................................8

7. Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтылу картасы.........................................11

8. Әдебиеттер.........................................................................................................11

1. ҚОЛДАНУ САЛАСЫ

5В120100 – «Ветеринариялық медицина» мамандығы бойынша оқытушыларға арналған «Жылқылардың ішкі жұқпалы емес аурулары» пәнінің бағдарламасы, оқу-әдістемелік кешеннің құрамы және дәстүрлі оқу шығармашылық үрдісті жүргізудегі әдістемелік ұйымдастырудың негізі болып табылады.

- Мемлекеттік жалпы міндетті білім беру стандартының негізінде құрылған ҚР МЕМСТ 23.08.12 ж № 1080 ТОБ негізінде № 158 10.04-2012 (№ 157 қосымша);

-Элективті пәндердің каталогы оқу-әдістемелік кеңесінің мәжілісінде бекітілді 22.02.2012ж. № 6 хаттама;

- 5В120100 «Ветеринариялық медицина» мамандығы бойынша бакалаврларды дайындау үшін, «Жылқылардың ішкі жұқпалы емес аурулары» пәнінің оқу бағдарламасы;

- 5В120100 «Ветеринариялық медицина» мамандығының жұмыс оқу жоспары.

- 042-МУ-4-2013 Университет стандарты «Пәннің оқу- әдістемелік бағдарлама кешенін әзірлеу және ресімдеудің жалпы талаптары»;

- 042-1.01-2013 Құжатталу «Пәннің оқу - әдістемелік бағдарлама кешенінің құрылымы мен мазмұны»;
3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕ

1. 
   Пәннің қысқаша мазмұны:
   

Ветеринариялық тексерудің мақсаты - түрлі әдістерді қолдана отырып жануарларды клиникалық зерттеу әдістері барысында сипау, нұқу, тындау, рентгенография, электрокардиография, ультрадыбыстық зерттеу, қанды және қан сары суын, несепті, нәжісті, асқазан, ұлтабар, қарын сөлдерін тексеруде физикалық, химиялық, биохимиялық және микробиологиялық зерттеулер мен басқа да әдістерін қолдану мүмкіндіктер әдістемесін үйрету. Пән ветеринар дәрігері мамандығының біліктілігін қалыптастыру барысында жылқының өте сезімтал, киелі, қасиетті, жануар екендігін танытып, мамандық этикасы мен деонтологиялық қағиданы сақтауға оқытады.

2. 
   Пәнді оқудың мақсаты:
   

3. 
   Пәнді оқытудың негізгі мақсаты:
   

3.4 Пәнді оқу нәтижесінде студент білу керек:

- Жылқыны өсіру мақсатына және биологиялық ерекшелігіне байланысты дәстүрлі клиникалық тексерулермен қатар жылқының әртүрлі жылдамдықтағы жүріс, қимыл қозғалыстарымен және жануардың өте сезімталдығы барысында көрінетін семиотикалық белгілерін түсіне білу методологиясын (қарау, пальпация, перкуссия, аускультация);

-Арнайы және лабораториялық зерттеулерді жүргізу (рентгенография, рентгеноскопия, электрокардиография, эндоскопия, руменография, фонокардиография т.б.)

- Организмнің физиологиялық және патологиялық жағдайларындағы дәрілік заттардың әсер ету ерекшеліктерін, олардың сипаттамасын, әсер ету механизмін, қолдануға болатын және болмайтын жағдайларын;

- Лабораториялық диагностикумдар, жаңа аспаптар, құралдармен жұмыс істеу;

- Ауру малды өздігінен тексеріп, ауруын нақтылы анықтауды;

- Жануарларды жан-жақты емдеу алдын алу жөнінде жоспарлы істерді ұйымдастыруды;

- Шаруашылық жағдайында әртүрлі жануарларға диагностикалық, емдеу және алдын алу шараларын өткізудегі ресімделетін клиникалық құжаттарды ресімдеу. Шаруашылық бағытына қарай жылқының физиологиялық жағдайына, жасына, жынысына, салмағына байланысты диспансеризацияны жүргізуді;

- Пәнді жан-жақты теория жүзінде түсініп, тұжырымдамаларды дұрыс пайдаланып жетістіктерді меңгеру.

3.5 Курстың пререквизиттері:

3.6 Курстың постреквизиттері:

Ветеринариялық-санитариялық сараптау

Кесте 1

Курс	Семе стр	Несие	Дәріс (сағ)	Зерт (сағ)	Тәжір (сағ)	СОӨЖ (сағ)	СӨЖ (сағ)	Барлығы (сағ)	Қорытынды бақылаудың түрі
4	8	3	15	15	15	22,5	67,5	135	Емтихан

2. 
   ОҚУ ПӘНІНІҢ МАЗМҰНЫ (МОДУЛЬ)
   

Кесте 2

5.2 Зат алмасуы бұзылуының аурулары.

5.3 Шаншу белгісімен өтетін асқазан-ішек аурулары.

5.4 Шаншу кезіндегі асқорыту жүйесі қызметі.

5.5 Шаншу белгісіндегі функциональдық гастропатия және органикалық өзгерістер.

5.6 Тыныс алу жүйесінің аурулары.

5.7 Жылқы тұқымдары.

5.8 Жылқыда жиі кездесетін аурулардың алдын алу шаралары.

5.9 Жылқыға емдік шараларды қолдану жолдары.

5.10 Жылқының паралитикалық миоглобинуриясы.

5.11 Жылқы мүсіні.

5.12 Жылқыдағы қимыл-қозғалыс түрлеріне қатысты ауру түрлері.

5.14 Жылқының сезім мүшелері мен тұяқтық есте сақтау қабілеті.

5.15 Жануардың түсіне байланысты ауруларға бейімділігі.

6 ПӘННІҢ ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ

Кесте 3

Сабақ түрі және тақырыбы			Көрнекілік тарат-па материал	Өз бетімен оқу сұрақтары	Бақы-лау фор-масы
Дәріс	Зертханалық	Тәжірибелік
1	2		3	4	5
Модуль 1 Жылқыға ветеринариялық таным
Кіріспе. Жылқы тұқымы және шаруашылық бағыттарына байланысты ветеринариялық іс шаралар.	Техникалық қауіпсіздік. Жылқы тұқымы және шаруашылық бағыттарына байланысты ветеринариялық іс шараларға зертханалық негіздеме.	Жылқы тұқымы мен шаруашылық бағыттарына байланысты жүргізілетін ветеринариялық іс шараларды жүргізудің негізі.	Тақырыпқа сәйкес арнайы оқу-әдістемелік құрал, ситуациялық тапсырмалар. Бақылау сұрақтары	Жылқы тұқымдары	Сұхбаттасу, сұрау
Жылқының биологиялық-физиологиялық ерекшеліктеріне байланысты ауруларға бейімділігі	Жылқының биологиялық-физиологиялық ерекшеліктеріне байланысты ауруларын зертханалық тексеру	Жылқының биологиялық-физиологиялық ерекшеліктеріне байланысты ауруларды анықтау әдістері.		Жылқының тұқым ішілік биологиялық ерекшеліктері	Сұхбаттасу, сұрау. өздік жұмысты тексеру.
Тірек-қимыл, тұяқ және жүйелік бұлшық етте жас ерекшелігімен пайдалану түріне байланысты кездесетін аурулар.	Тірек-қимыл, тұяқ және жүйелік бұлшық етте жас ерекшелігімен пайдалану түріне байланысты кездесетін ауруларды тексеру.	Тірек-қимыл, тұяқ және жүйелік бұлшық етте жас ерекшелігімен пайдалану түріне байланысты аурулардың тексеру әдістерін меңгеру.		Жас ерекшелігіне байланысты бұлшық еттің жетілуі	Сұхбаттасу, сұрау, өздік жұмысты тексеру.
Модуль 2 Зат алмасу аурулары
Биогеоценоздық және күтім ерекшелігіне қатысты аурлар.	Биогеоценоздық және күтім ерекшелігіне қатысты аурларға зертханалық негіздеме.	Биогеоценоздық және күтім ерекшелігіне қатысты аурларды анықтау.	Тақырыпқа сәйкес арнайы оқу- әдістемелік құрал, ситуация лық тапсырмалар.	Жылқы гигиенасы
Витаминдер жетіспеушілігінен туындайтын аурулар	Витаминдер жетіспеушілігінен туындайтын ауруларды зерттеу.	Витаминдер жетіспеушілігінен туындайтын ауруларды тексеру.		Азықтық витамин жетіспеушілік
Зат алмасуы бұзылуының аурулары	Зат алмасуы бұзылуының ауруларына зертханалық негіздеме.	Зат алмасуы бұзылуының ауруларын зерттеу.		Зат алмасу
Жылқының паралитикалық миоглобинуриясы	Жылқының паралитикалық миоглобинуриясын анықтау	Жылқының паралитикалық миоглобинуриясын клиникалық тексеру.		Миоглобинуриялық салдану
Модуль 3 Дербес жүйелер аурулары
Бауыр және ас қорыту жүйесінің ауруларының басты себептері	Бауыр және ас қорыту жүйесінің ауруларын зертханалық тексеру.	Бауыр және ас қорыту жүйесінің ауруларын анықтау.	Тақырыпқа сәйкес арнайы оқу- әдістемелік құрал, ситуация лық тапсырмалар.	Бауыр аурулары	Сұхбаттасу, сұрау. өздік жұмысты тексеру.
Шаншу белгісімен өтетін асқазан-ішек ауруларына сипаттама	Шаншу белгісімен өтетін асқазан-ішек ауруларын анықтау.	Шаншу белгісімен өтетін асқазан-ішек ауруларын тексеру.		Шажырқайлық шаншу
Шаншу кезіндегі асқорыту жүйесі қызметінің өзгерісін анықтау	Шаншу кезіндегі асқорыту жүйесі қызметінің өзгерісіне зертханалық негіздеме.	Шаншу кезіндегі асқорыту жүйесі қызметінің өзгерісін зерттеу.		Шаншу түрлері
Шаншу белгісіндегі функциональдық гастропатия және органикалық өзгерістер	Шаншу белгісіндегі функциональдық гастропатия және органикалық өзгерістерді анықтау.	Шаншу белгісіндегі функциональдық гастропатия және органикалық өзгерістерді тексеру әдістерін меңгеру.		Гастропатия	Сұхбаттасу, сұрау. өздік жұмысты тексеру.
Тыныс алу жүйесінің аурулары	Тыныс алу жүйесінің ауруларын қызметін тексеру.	Тыныс алу жүйесінің ауруларын тексеру.	Тақырыпқа сәйкес арнайы оқу- әдістемелік құрал, ситуация лық тапсырмалар.	Крупоздық қабыну	Сұхбаттасу, сұрау. өздік жұмысты тексеру.
Бүйрек, жыныс және зәр жүйесінің аурулары	Бүйрек, жыныс және зәр жүйесінің ауруларын зерттеу.	Бүйрек, жыныс және зәр жүйесі ауруларын анықтау.		Бүйрек аурулары
Жүрек, қан-тамырлар және қан жүйесінің аурулары	Жүрек, қан-тамырлар және қан жүйесінің ауруларына анықтау.	Жүрек, қан-тамырлар және қан жүйесінің ауруларын тексеру.		Қан жүйесі аурулары
Жүйке жүйесінің аурулары	Жүйке жүйесінің ауруларын тексеру.	Жүйке жүйесінің ауруларын зерттеу.		Жүйкелік жабығу

7 ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТЫЛУ КАРТАСЫ

Кесте 4

Оқу әдістемеліктермен әдебиеттердің аталуы	Әр түрінің саны	Студент-тер саны	Қамтылу пайызы
1.Қазақстандағы ат спортының дамуы: Оқулық. э.ғ.д., профессор Е.М.Арын, а/ш.ғ.д., профессор Алмішев У.Х, а/ш.ғ.д., профессор Т.К.Бексейтов. / Алматы: ЖШС РПБК «Дәуір», 2011. – 184 бет.	5	14	35,7
2. К.Н. Қожанов Малдың ішкі жұқпалы емес аурулары /қосымша оқу құралы/, Семей, 2005 ж.	50	14	357

8 ӘДЕБИЕТТЕР

8.1 Негізгі әдебиеттер

8.1.1 М.А. Молдағулов, А.Н. Ермаханов, Ө.К. Есқожаев, А.З. Дюсембаева т.б. Жануарлар ауруларының клиникалық диагностика. оқу құрал – Алматы, 2007.

8.1.2 К.Н. Қожанов Малдың ішкі жұқпалы емес аурулары /қосымша оқу құралы/, Семей, 2005 ж.

8.1.3 Қазақстандағы ат спортының дамуы: Оқулық. э.ғ.д., профессор Е.М.Арын, а/ш.ғ.д., профессор Алмішев У.Х, а/ш.ғ.д., профессор Т.К.Бексейтов. / Алматы: ЖШС РПБК «Дәуір», 2011. – 184 бет.

8.2 Қосымша әдебиеттер

8.2.1 К.Дүйсембаев. Жылқы өсірушінің анықтамалығы. – Алматы: Қайнар, 1983. 52-72 бет.

8.2.2 Қ.Ж. Исхан Жылқы шаруашылығы (оқу құралы). – Алматы, «Нур-Принт», 2009 жыл. 6-31., 46-49., 38-45 беттер.

8.2.3Қ.Бозымов. Жылқы және түйе шаруашылығы: (Практикалық сабақтар). – Алматы: «Қайнар», 1993. / 23-39., 55-59., 64-68., 80-120., 128-138 -беттер.

8.2.4 Сансызбай А.Р. Жылқы және түйе шаруашылығы. Алматы –Бастау, 151 бет.1998ж. 43-90 беттер.

8.2.4 И.А. Калашник., д.д.Логвинов., С.И.Смирнов. Незаразные болезни лошадей. Москва. 1990ж. 272 бет.

8.1.5. В.М. Данилевский Внутренние незаразные болезни

сельскохозяйственных животных М. «Колос» 1992 г., с. 22- 43,

8.1.6. В.М. Данилевский Практикум по внутренним незаразным болезням сельскохозяйственных животных М. «Колос» 1992 г. . с. 188- 209, с. 234 251.

7. 
   П.С. Ионов, И.М. Беляков, Б.В. Уша. М.Х. Шайхаманов, И.П.
   

Шаптала. Диагностическая и терапевтическая техника в ветеринарии.- М.: Колос, 1979

7. 
   Лабораторные исследования в ветеринарии/Под редакцией В.Я.
   

Антонова и П.Н. Блинов.-М.: Колос, 1971.

7. 
   CD-интерактивны атлас «Heart Sounds». – Производство
   

Macmedia, USA, 2001

7. 
   CD-интерактивный атлас «Auscultation of Breath Sounds».
   

Производство Macmedia, USA, 1997.

8.2.11 CD-интерактивны атлас «Heart Sounds and murmur». - Производство Macmedia, USA, 2000

жүктеу/скачать 223 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: