Сандар жиынтықтың сандық сипаттамалары Жоғары мектепте сандар жиынының дисперсиясымен бірге, осы мәннің квадрат түбірі қарастырылады. Халықаралық стандарттарды сақтай отырып, бұл сипаттаманы «стандартты ауытқу» деп атаған жөн. Оның үстіне, «стандарт» сөзі бұл мән мәннің сандық жиыннан арифметикалық ортадан ықтимал ауытқуларымен байланысты екенін есте сақтауға жақсырақ көмектеседі. Әдебиетте кездесетін бұл шаманың тағы бір атауы «орташа квадрат ауытқу». Сандар жиынының медианасы үшін арнайы оны med, me, т.б. сияқты арнайы белгілерді пайдаланбағаны ұсынылады. Сандар жиынының ауқымын, құлаш (диапазон сандар жиыны) ретінде осы сандық жиынтықтағы ең үлкен мен ең аз сандар арасындағы айырмашылық шамасын түсінеді. Осы құлашқа әлемдік тәжірибеде жалпы қабылданған белгілеу жоқ.
Сандар жиынтықтың сандық сипаттамалары Сандар жиынтықтың сандық сипаттамалары Оқулықтар авторларының қалауы бойынша сандар жиынының мода (сән) түсінігі енгізілуі мүмкін. Мода сандар жиынында ең көп кездесетін мән. Бұл анықтамадан мода бір мәнді болмауы мүмкін екенін көрсетеді. Сондықтан моданың анықтамасына қажет түсініктемелер. Егер орналасқан сандар жиыны үшін әр мән бір рет қана орын алады немесе бірдей рет (екі деп айтайық) болса, онда мода жоқ деп айтады. Егер сандар жиынындағы мәндерінде бірдей ең жоғары жиіліктерімен бірдей бірнеше мәндер (бірақ барлығы емес) болса, онда мода бірнеше мәнімен болады дейді. Мысалы 1, 2, 2, 4, 4, 5, 7, 7 сандар жиынында, мода бір уақытта үш мәнді қабылдайды: 2, 4, 7.
Статистиканың мектептік курсында генералдық жиынтық пен таңдама Статистиканың мектептік курсында генералдық жиынтық пен таңдама Ақпараттық мәдениет әлдеқашан енгізілген «генералдық жиынтық» ұғымы қолданылады. Ол газеттерде және т.б. бұқаралық ақпарат құралдарында қолданылады. Дегенмен, бұл тұжырымдаманы толығымен мектеп курсында талқылау қажеті жоқ. Біздің ойымызша, бұл термин, егер ол оқулықтарда қолданылса және мұғалім қажет етсе, қарастырылатын шекті объектілер жиынының синонимі ретінде ғана қолдануға болады. Айталық, егер нақты шешу кезінде тапсырмаларды белгілі бір сыныптың оқушылары қарастырылатын болса, онда бұл оқушылардың барлығы «генералдық жиынтықты» құрайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
