Транслятор (англ. translator — переводчик) — бұл аударма-бағдарлама.Ол белгілі бір жоғарғы денгейде жазылған тілді бағдарламаға, машиналық командалардан тұратың бағдарламаны құрайды.
Трансляторлар компиляторлар немесе интерпретаторлар түрінде іске асырылады.
Компилятор /құрастырылған/ (англ. compiler —құрушы, жинаушы) түтас бағдарламаны оқиды, оны аударады және машиналық тілде бағдарламаның аяқтау вариантың құрады, сосын ол орындалады.
Интерпретатор /түсіндіріп беру/ (англ. interpreter — жорушы, ауысша аудармашы) аударады және бағдарламаны қатар қатарымен орындайды.
Бағдарлама құрастырылған соң негізгі бағдарлама мен компилятор қажет емес.Сонымен қатар интерпрекаторлармен өнделген бағдарлама машиналық тілде қайта аударылуға тиіс.
Құрастырылған соң/откомпиляторная/ бағдарламалар жұмысы жылдамырақ арқарылады, бірақ түсіндіріп берілетің /Интерпретаторная/ бағдарламаларды өзгерту және дұрыстау өте оңай.
Белгілі бір тіл компиляцияға немесе интерпретацияға бағытталады. Мысалы, Паскаль тілінде негізінде құрделі есептерді шығару үшін қолданылады, сондықтан бұл тілді компиляторлар арқылы жүзеге асырады.
Басқа жағынаң, Бейсик бастаушы программистар үшін құрылған тіл .
Кейбір жағдайларда бір тілде компиляторларда, және интерпретаторларда қолданады.