Нетижадин табий предложенияр квай сложноподчиненный предложенияр чирун

Ихьтин мисалар хъачуда:

Адет тирвал, нетижадин табий предложениди кьилин предложенида лагьанвай кардин нетижа къалурдайди ва ам кьилиндахъ галаз гьавиляй, гьахьняй, гьаниз килигна гафари галкlурдайди винидихъ къалурнавай сложноподчиненный предложенияр анализ авунин реьелди ачухарда. Сложный предложенидай нетижадин табий предложение чара авун келзавайбуруз четин жедач,вучиз лагьайтlа, къайда яз, нетижадин табий предложение гьамиша кьилиндалай кьулухъ жеда.

Нетижада табий предложение квай сложноподчиненный предложенида пунктуациядин ишара эцигунин месэлани гьа и анализдихъ галаз алакъалу я, вучиз лагьайтlа ихьтин предложенийра гьамиша гьавиляй, гьахьняй, гьаниз килигна гафарин вилик запятой эцигдай адет ава. Кlелзавайбуру ихьтин предложенийра ахъайзавай пунктуациядин гъалатl гьавиляй, гьахьняй, гьаниз килигна гафарилай кьулухъ мадни запятой эцигун я. Иниз килигна учителди кlелзавайбурун фикир и месэладал кьетlендиз желб ийида.

Малум тирвал, себебни нетижа сад-садахъ галаз алакъалу фактар я, яни себебди нетижа арадал гъида. Себеб чавай кьилин предложенидалди, табий предложенидалдини лугьуз жеда. Нетижани гьакд я. Эгер себебдин табий предложение кьилиндахъ галкlурзавай вучиз лагьайтlа,гьикl хьи союзар гадарна, себебдин вилик эцигайта,себебдин придаточныйдикай кьилин предложение,нетижа къалурзавайдакай табий предложение жеда. Винидихъ галайбур са жерге мисалар анализ авунин рекьелди кlелзавайбуруз ачухариз жеда.

Ихьтин мисалар къачуда:

Чун дагъдиз экъечнач, вучиз лагьайта марф къвана.

Марф къвана, гьавиляй чун дагъдиз экъечнач. Чаз малум я хьи, ибурукай сад лагьайди себебдин табий предложение квай, кьвед лагьайди нетижадин табий предложение квай сложноподчиненный предложенияр я. Сифте предложенида марф къвана табий предложение, кьвед лагьайда – кьилин предложение хьанва. Идан себебни, чна винидихъ лагьайвал, себебдинди, адахъ галай вучиз лагьайта гафар шадарна, вилик ва адан нетижа къалурзавай кьилин предложение гьавиляй гаф галаз кьулухъ эцигайвиляй я.

Себебни нетижа сад – садахъ галаз алакъалу фактар тир вилиз килигна, и типдин табий предложенияр сад – садав гекъигайтда, гьелбетда, хъсан я.

Нетижадин табий предложенияр чирдай вахтунда артух фикир гана кандай мад са месэла ава. Нетижадин табий предложение галкурдай гьавиляй, гьахьняй, гьаниз килигна гафаралди тек са табий предложенияр галкурдач. Абур гагь-гагь са гзаф предложенийралди винихъ лагьанвай фикир агъадихъай лугьузвай фикирдихъ галаз алакъалу авун патал кьилдин предложенидин кьилени эцигдайди ва и чавуз и предложение табийдин гьисаб тийидайди ва ам винидихъ галай предложенийривай точкадалди чара авуна кандайди са жерге мисалралди къалурда.

Месела:

Винидихъ ганвай предложенияр анализ авурдалай гуьгъуьниз,учителди нетижадин табий предложенийриз тариф гуда ва герек атайтlа,и тариф алава мисалар анализ авунин рекьелди кlелзавайбурун фикирда мадни мягькемарда.Упражнений ва разбор патал чпик нетижадин табий предложенияр квай сложноподчиненный предложенияр къачуда.

Предложенияр разбор авунин мурад нетижадин табий предложенийрихъни ихьтин предложенияр кьилиндахъ галкlурзавай гьавиляй,гьахьняй,гьаниз килигна гафарихъ галаз келзавайбур таниш авун я.Идахъ галаз сад хьиз,нетижадин табий предложенияр масса табий предложенийрикай чара ийизни чирна канда.Эхирдай ихьтин тапшуруггъар гайита жеда.

1.Нетижадин табий предложенияр квай са шумуд сложноподчиненный предложение туькуьра.

2.Себебдин предложенияр нетижадинбуруз, нетижадин предложенияр себебдинбуруз элкъуьрзавай са шумуд предложение туькlуьра.

3. Гьавиляй, гьахьняй, гьаниз килигна гафарин куьмекдалди табий предложенияр кьилиндахъ галкlурнавай са шумуд предложение туькlуьр

Чаз малум я хьи ,мураддин табий предложениди,кьилин предложенида хабар гузвай кар вуч патал,куьн патахъай,вуч мураддалди жезвата,гьам къалурда ва вучиз?вуч мураддалди?вуч патал7куьн патахъай?суалриз жаваб гуда.Учителди винидихъ къалурнавай сложноподчиненный предложенийрай кlелзавайбурув,суалар эцигиз,мураддин табий предложенияр жагъуриз тада,ахпа а табий предложенийра кьилин предложенийра хабар гузвай крар вуч патал,вуч мураддалди жезватlа,гьам ачухариз тада.Имни и сложноподчиненный предложенияр синтаксический разбор авунин рекьелди тамамариз жеда.

Идалай кьулухъ учителди кlелзавайбуруз мураддин табий предложение кьилиндахъ галаз алакъаламишдай такьатрикай хабар гуда.Ибурни, малум тирвал,союзвилин гафар(лугьуз,лагьана),послелогар(патал)ва мураддалди,мурад яз гафар,причастидин суффикс-вал я.

Мураддин табий предложение кьилиндахъ галаз алакъаламишдай и такьатрай кlелзавайбурувай кьил акъудиз хьун патал са шумуд предложенидин анализ тешкил ийида.

Ихьтин предложенияр къачуда:

Хуьруьз фад агакьрай лугьуз,зи балкlандик юзун кутуна.Диде ,вичин тlазвай свах акъудда лагьана,духтурдиз фена.

Чаз аквазвайвал,и кьве сложноподчиненный предложенида мураддин табий предложенияр союзвилин гафарин (лугьуз,лагьана)куьмекдалди галкlурнава.

Гьар са кардин гъавурда хьун патал жезмай кьван гзаф кlелун герек я.(З.Э)

Инна мураддин табий предложение кьилиндахъ патал послелогдин куьмекдалди галкlурнава.

Вуна кделун зи мурад яз,за вун гьаниз ракъурна.

Инна мураддин табий предложение мурад яз гафарин куьмекдалди галкlурнава.

Мурадвилин табий предложение кьилиндахъ галкурзавай такьатрикай суьгьбет физвайла,учителди са месэла рикlел хвена кlанда.Глаголдин асул формадикай хьанвай сказуемидихъ галай патал послелогдини причастидин –вал суффиксди кьилин предложенидихъ галкlурнавай мураддин табий предложенияр тама тушир кьетlен жуьредин табий предложенийрик акатзава.И жуьредин табий предложенийринни кьилинбурун арада авай алакъа зайифди я,абур кьилин предложенийривай са жизви интонациядалди чара ийида.Месела:Тазар цlарнахри кьун тавун патал бубади абурун пунариз нафтни киреж Яна.Машиндпи хъсан цвадайвал вуна адан куьгьне раб дегишара.

Къейд авун лазим тир мад са месэла ава.Имни табий предложенияр кьилиндахъ галаз алакъалу ийизвай лугьуз,лагьана союзвилин гафари мурадвилин табий предложенини кьилиндахъ галаз алакъалу ийизвайди тайинарун я.И месэла кделзавайбуруз ачухарун патал ихьтин предложенияр къачуда:

Ина Муса закай бейкеф хьана кьилин предложение,зун вичин кдвализ къвезвач лугьуз себебдин табий предложение я.Вучиз?суалдиз жаваб гузва.

Ники хъсан бегьер гурай лугьуз,чна аниз кьук чугуну.

Ина Чна аниз кьук чlугуна кьилин предложение ,Ники хъсан бегьер гурай лугьуз мураддин табий предложение я.Вучиз?вуч мураддалди?суалриз жаваб гузва.

И кьве табий предложение сад-садав гекъигуникай мад са метлеб ава.Имни кlелзавайбуруз себебдин табий предложениди кьилин предложенида хабар гузвай кар вуч себебдалди жезвата ,гьа себеб къалурзавайди,мурадвилин табий предложениди кьилин предложенижа хабар гузвай кар вуч патал,куьн патахъай жезвата,гьам къалурзавайди кlелзавайбуруз ачухар хъувун я.И кардин ,гьелбетда,ученикар и табий предложенияр сад-садакай тафаватлу ийиз вердишарда.Иниз килигна, герек атайла ,ихьтин гекъигунин приемдикай учителди хийир къачун лазим я.

Мураддин табий предложенияр,адет яз,чи чала кьилин предложенидилай вилик ва кьилин предложенидин юкьва жезвайвилиз килигна,ихьтин табий предложенияр квай сложноподчиненный предложенийра пунктуациядин ишараяр дуьз чкайрал эцигиз чир хьунихъ кьетен метлеб ава.И рекьяй ученикрин практический чирвилер мягькем хьун патал са жерге мисалар анализ ийида ва запятояр эцигунин себебар лугьуз тада.

Мураддин табий предложенияр квай сложноподчиненный предложенияр табий предложение гагь кьилиндан вилик,гагь кьилиндан юкьва жедай тегьерда кхьинин упражненийрихъни еке метлеб ава.

Ихьтин тапшуругъар предложенияр дуьздаказ кделунин интонациядихъ галаз алакъалу авун шартl я.Учителдин вилик акъвазнавай месэла кделзавайбуруз анжах са пунктуациядин ишараяр чпин чкайрал эцигиз чирун туш,идахъ галаз алакъалу яз,ада ученикриз пунктуациядин ишараяр дегиш хьайила,интонацияни дегиш хьун лазим тирвилин чирвилер гунуг я.И кардихъ,гьелбетда,гуьзелдиз,эсер ийидай гьал кделуниз чирунин рекьяй зурба метлеб ава.

Мураддин табий предложенийриз талукь материал келзавайбурун фикирда мягькемарун патал ихьтин упражненияр гайитани жеда. Учителди мураддин ва себебдин табий предложенияр гьа са союзвилин гафаралди галкlурнавай,амма чпихъ жуьреба-жуьре метлебар авай са шумуд сложноподчиненный предложение диктовать ийида.Кlелзавайбуру и предложенияр анализ ийида.Гьим себебдин ,гьим мураддин табий предложение ятlа тайинарда,пунктуациядин ишараяр эцигунин себебар ачухарда.Идалай кьулухъ учителдин тапшуругъдалди кlелзавайбуру чпи мураддини себебдин табий предложенияр квай сложноподчиненный предложенияр туькдуьрда.И тапшуругъ табий предложенияр гагь кьилин предложенидин вилик,гагь кьилин предложенидин юкьва жедай тегьерда кхьиз туртдани жеда.И гуьзетунрихъ пунктуациядин ишараяр дуьз эцигиз чирунин ва интонациядин вердишвилер мягькемарунин кардани чдехи метлеб ава.

Шартlунин табий предложенияр квай сложноподчиненный предложенияр чирун

Шартlунин табий предложенийрин гъавурда келзавайбур четиндиз гьатзава,и кардин себебни кардин тегьердин,чкадин,вахтунин табий предложенийрин,дополнение тир табий предложенийрин ,винидихъ чна лагьайвал,сказуемини гзаф дуьшуьшра глаголдин шартlунин формада хьунухь я. Малум тирвал,гзаф дуьшуьшра шартунин табий предложенидин сказуемини глаголдин шартlунин форма я. Кlелзавайбурни тешвишда твазвайдини ингье гьа и месэла я.Малум я хьи,и предложенийрин арада тафават ава:глаголдин шартунин формадалди лагьанвай сказуемиди шартlунин предложенида шарт къалурзава. Кардин тегьердин, чкадин,вахтунин табий предложенийрихъ,дополнение тир табий предложенийрихъ масса метлебар ава. Ученикривай ибурай кьил акъудиз хьун патал учителди агъадихъ къалурнавай хьтин са шумуд предложение сад-садав гекъигунин рекьелди,абур анализ ийида:

Малум тирвал, и предложенийра табий предложенияр шартlунинбур я,ибура кьилин предложенийра хабар гузвай кар- финиф тамам хьун придаточный предложенида хабар гузвай кар-шартl(Назим атун,школада хьун)тамам хьунал акъвазнава:(Эгер Назим атайтlа,фида,татайтlа-фидач;Назим школада аватlа,фида,авачтlа-фидач.)

Гила чна винидихъ ганвай шартlунин табий предложенийрив гекъигун патал ихьтин са шумуд предложение къачун ва абур анализ ийин:

Назим гьина аватlа,чуни гьаниз фида.

Чна, Назим гьина аватlа, чирда.

Сифте предложенида табий предложениди анжах кьилин предложенида хабар гузвай кар –финиф-жедай чка(Назим авай чка)лугьузва,ина са шартlни авач. Кьвед лагьай предложенида табий предложение дополненидинди я,ада кьилин предложение тамамарзава:чна вуч чирда?-Назим авай чкаИнани са шартни авач.

Шартlунин табий предложенияр масадбурукай чара ийиз хьун патал кlелзавайбуруз ихьтин са къайда чирайтlа,са рахунни алачиз,хъсан я:къайда яз, шартlунин табий предложенияр квай сложноподчиненный предложенийрин кьиле(юкьвани хьунухь мумкин я)эгер,нагагь союзар эцигиз жеда.Месела:

Эгер(нагагь)Назим атайтlа, чун фида.

Эгер(нагагь)Назим школада аватlа,чун гьаниз фида.

Кардин тегьердин, чкадин,вахтунин табий предложенияр квай сложноподчиненный предложенийрин ва дополнение тир табий предложенияр квай сложноподчиненный предложенийрин я кьиле,я юкьва эгер,нагагь союзар эцигиз жедач,вучиз лагьайта и союзри анжах шарт къалурзава. Месела:

(Эгер, нагагь) Назим гьина аватlа,чун гьаниз фида. (Эгер,нагагь)Чна, Низам гьина аватlа,чирда.

Шартlунин табий предложениди кьилин предложенида хабар гузвай кар гьи шартlуналди хьун мумкин ятlа,гьа шартl къалурзавайди,ам кьилин предложенидиз талукь жедайди,ада кьилин предложение ачухардайди ва гьи шартlуналди?суалдиз жаваб гудайди кlелзавайбуруз ачухарун патал са жерге предложенияр анализ ийида.

Месела:

Пакагьан югъ алахьайди хьайита, чун экскурсиядиз фида. Зи кlвалах фад куьтягь хьайитlа, зун юлдашдиз куьмек гуз фида……(И предложенийра шартlунин табий предложенидин сказуемое глаголдин шартlунин наклоненидикай хьанвайдини ачухарна кlанда.)

Къейд авун лазим я месэлайрикай сад гагь-гагь шартlунин табий предложенийрин кьиле эгер,нагагь союзар хьунухь я.И союзри шартlунин табий предложенидаэцигнавай шартl са кьадар къуватлу ийида.

Къайда яз,эгер,нагагь союзар шартунин табий предложенийрин кьиле жеда.Келзавайбуруз и союзар гьак табий предложенийрин юкьва ва эхирда жедайдини, мисалар гъана,къалурайта гьелбетда,хъсан я,месела:Вун тахьайтlа нагагь, зи рикl акъатда.(Е.Э.)Нагагь ам атайтlа,кlвале тамир.Вун нагагь татун хьайитlа ,чи кар чlур жеда.

Къаршивилин табий предложенияр квай сложноподчиненный предложенияр чирун

Къаршивилин табий предложенийрин метлебдин гъавурда твадайла,суал эцигунал ваъ,и конструкциядин предложенияр масса конструкциядин сложный предложенийрив гекъигунал бинеламиш хьайитlа,гьелбетда,хъсан я.Чна къаршивилин табий предложенияр квай сложноподчиненный предложенияр сложносочиненный предложенийрив гекъигун меслят къалурзава.

Сифтедай кlелзавайбуруз сложносочиненный предложенийрин са шумуд чешне гуда:

Кьуьд фадлай алукьнава, амма гьаваяр чими я.

Рагъ фадлай акlанвай, амма экуьвал амазмай.

Кlелзавайбуру и предложенияр,къаршивилин союзар чара ийиз, разбор ийида.Ахпа учителди гьа и сложносочиненный предложенийрик квай кьилди-кьилдин предложенийрин арада авай алакъадин характер тайинарда, яни и предложенийрин гьар садан сад лагьай паюни кьвед лагьай паюна хабар гузвай кардиз манийвал гузвайди,гьа и кар кьвед лагьай паюна,манийвилер алудна, кьилиз акъатзавайди ва гьакъикъатда а кар жезвайди ачухарда. Месела, сад лагьай предложенидин сифте паюна кьуьд фадлай алукьнавайди ва иниз килигна гьаваяр мекьи хьунухь лазим тирди лугьуз канзава, гьа и предложенидин кьвед лагьай паюни,идаз килиг тавуна,гьаваяр чими тирди хабар гузва.

Гьа и гьал, винидихъ ганвай сложносочиненный предложенийрин паярин арада авай алакъайрин характер дуьздал акъудна,учителди кlелзавайбуруз и алакъайриз къаршивилин алакъаяр лугьудайди хабар гуда ва и алакъаяр къаршивилин союздин куьмекдалди галкурнавай сложносочиненный предложенийра ачухдиз къалуриз жедайди тестикьарда .Идалай гуьгъуьниз учителди къаршивилин алакъаяр неинки сложносочиненный конструкцийрин куьмекдалди лугьун мумкин тирди,гьакl гзафни-гзаф сложноподчиненный предложенийрин куьмекдалди лугьудайди малумарда. И дуьшуьшра къаршивилин табий предложениди, кьилин предложенида хабар гузвай кардив дуьз текъвезвай хьтин, адаз акси тир хьтин фикир лугьуда;табий предложенида лугьузвай кардиз килигайла,чна са кар хьун гуьзлемишзаватlа,кьилин предложенида адаз акси кардикай хабар гуда. Ина чаз къейд ийиз кlанзавай са месэла ава, имни къаршивилин табий предложение квай сложноподчиненный предложенидин чкадал гагь-гагь сложносочиненный предложение ишлемишиз жедайди, ихьтин сложный предложенида простой предложенияр амма союздалди галкlурдайди ва и чlавуз сложноподчиненный предложенидинни сложносочиненный предложенидин арада манадин жигьетдай тафават жедайди са жерге мисалар анализ авунин рекьелди ачухариз жеда:

Кlвале касни авачиртlани, рак ахъазвай.

Кlвале касни авачир, амма рак ахъазвай.

Гьа идакъ галаз алакъалу яз, са кардикай келзавайбуруз мадни хабар гана кlанда: къаршивилин табий предложение квай сложноподчиненный предложенийрикай гьим хьайитани сложносочиненный предложенидиз элкъуьриз жедач, месела, вичик къаршивилелай гъейри шартlни квай табий предложение, винидихъ къалурай тегьерда, дегишариз жедач. Месела: Азим татайтlани, чун фида.

Къаршивилин табий предложение кьилин предложенидихъ табийдан сказуемидин формадалди галкурдайди ва табийдин сказуемое глаголдин къаршивилин наклоненидин вахтарин формайрикай (месела: Цавал цифер алайтани, Марф къвазвачир. Яд къвезвайтlани, вир ацlузвачир. Чарар рехи хьанвайтlани, бадедин яина биришар гьатнавачир.), кантlа, кандатlа гафар галай глаголдин буйругъдин наклоненидин формадикай (Гъвечlи им кантlа хьурай, кар ада вичиз кlандайвал ийида.), арачивилин сад лагьай падежда авай глаголдин асул формадикай (Деве, вич яхун хьуналди, сикlрелай гъвечи жедайди туш. ( С. С.) Етим Эмин, на етимар хуьналди, ваз арха жеч, ви весияр туьналди. (Е. Э. ), гагь-гагь глаголдин тикрар жезвай мурадвилин формадикай (За нез-нез, ада незвач лугьузва.) жедайди ачухарда.

Учителди фикир гана кlандай месэлайрикай садни придаточнида лагьанвай къаншарвал гужлу ийидай гьикьван, шумудра, гьик|, гьихьтин, вуч наречиярни тlварцlиэвезар къаршивилин табий предложенийра ишлемишун я. И гафари табий предложенида лагьанвай къаншарвал гужлу ийизвайди са жерге предложенияр анализ авунин рекьелди ачухарда. Месела:

Ина чаз къейд ийиз канзавай са месэла ава. Урус чалай чи чалаз перевод авунвай бязи шейэра къаршивилин табий предложенидилай кьулухъ кьилин предложенидихъ герек тушиз къаршивилин союз амма гилигзава. Хтул, гьикьван гъвеч/иди тирт/ани, амма ч/ехи бубади ада леке крар тапшурмишдай.

Малум тирвал, къаршивилин табий предложение кьилин предложенидин вилик, кьилин предложенидин юкьва хьунухь мумкин я. Винидихъ чна ганвай предложенияр анализ ийидай вахтунда табий предложенияр кьилиндавай запятойралди чара ийиз тадай упражненийриз кьилди фикир гана кlанда.
Са шумуд табий предложение квай сложноподчиненный предложенияр чирун
Са шумуд табий предложение квай сложноподчиненный предложенияр гьихьтин предложенийриз лугьудата, кlелзавайбур гъавурда тунихъ кьетlен метлеб ава. Лезги чlала сложноподчиненный предложенияр са шумуд жуьре я. Уртах табийвилин сложноподчиненный предложенияр са кьилиндаз талукь яз, гьадаз табий яз хьайитlа, ихьтин табийвилиз уртах табийвал ва ихьтин табий предложенийриз уртах табийвал авай придаточный предложенияр лугьудайди са жерге мисалар гъана ачухарайта, гьелбетда, хъсан я.

Ат/лас хьтин къацу партал алук/айла тарари.

Кьуд патахъди Чук/урайла атирдин ни багълари,

Безетмиш яз дамахдайла цуькверини кьалари,

Аман, гьикьван ширин къведа бахчадай ван бил-

билрин. (Ш. –Э. М.)

И сложноподчиненный предложенида авай пуд табий предложение кьилин предложенидиз са жинсинин вахтунин обстоятельствояр хьиз табий я ва мус? суалриз жаваб гузва.

Чаз ина учителрин фикиржелб ийиз канзавай са месэла ава, имни табий предложенияр чеб-чпихъ галаз интонациядин куьмекдалди алакъалу авун я. Иниз килигна, малум месэла я хьи, ихьтин сложноподчиненный предложенияр кlелунин техникадиз ва знакар эцигуниз кьилди фикир гана кlанда.

Агъадихъ ганвай предложенияр гьа и типдинбур я:

Са шумуд табий предложение квай сложноподчиненный предложенийрин гъавурда твадайла, учителдивай са жерге схемайрикай хийир къачуз жеда. Месэла, уртах табийвал авай придаточный предложенияр келдайла, учителдивай 8 йисан школаяр паталди басмадай акъуднавай грамматикадин таблицайрикай (80 - таблица) хийир къачуда ва доскадал са жинсинин придаточный предложенияр са кьилиндаз талукь хьунин ихьтин схема чугвада ва табий предложенийриз суалар эцигда. Месэла:

I. Кьилин пред-

ложение

II. Са жинсинин Вуч? Вуч? Вуч?

табий предло-

женияр

(Ш. –Э. Мурадов.)

И предложенида табий предложенияр са жинсинин – себебдин придаточнияр я. Предложение ихьтин схемада тваз жеда.



Са жинсинин табий предложенияр.

Малум тирвал, сложноподчиненный предложенида са жинсинин табий предложенияр анжах са себебдинбур ваъ, вахтунин обстоятельстводинбурни. кардин тегьер къалурдайбурни, чкадинбурни, мураддинбурни, шартунинбурни хьунухь мумкин я. Иниз килигна, гьелбетда, са жинсинин табий предложенияр квай сложноподчиненный предложенияр разбор ийидай вахтунда ученикри агъадихъ галай суалриз дуьз жавабар гунин кардал учителдин гуьзчивал хьунухь лазим я:

1. 
   Табий предложениди (месела, вахтунин…) гьихьтин суалдиз жаваб гуда?
   
2. 
   Табий предложение (месела, себебдин…) кьилин предложенидихъ галаз гьик| алакъалу жезва?
   
3. 
   Гьи вахтунда табий предложение (месела, мураддин…) кьилин предложенидин вилик, юкьва ва я эхирда жеда?
   
4. 
   Гьихьтин предложенидиз (месела, шарт|унин…) табий предложение лугьуда?
   
5. 
   Табий предложение кьилин предложенидивай гьихьтин знакралди чара ийида?
   

Са жинсинин табий предложенияр бязи вахтара обобщатдай гафар галаз ишлемишдайди мисалар гъана ачухарна к|анда. Месэла:

Ина са месэладиз фикир гана к|анда, имни, адет яз, обобщатдай, яни умумиламишдай гаф са жинсинин табий предложенийрилай кьулухъ эцигун я. К|елзавайбурук и вердишвал кхьинрин к|валахар артухарунин ва абурув чпив гьа ихьтин типдин предложенияр туьк|уьриз тунин рекьелди кутаз жеда.

Са жинсинин табий предложенияр квай сложноподчинен -ный предложенияр чирайдалай гуьгъуьниз,к|елзавайбур са жинсининбур тушир табий предложенияр квай сложно- подчиненный предложенияр к|елунив эгеч|да, Ихьтин типдин предложенийриз тариф гудалди вилик, чи фикирдалди, са жинсининбур тушир табий предложенияр квай сложноподчиненный предложенияр анализ авурт|а ва абуруз схемаяр туьк|уьрайт|а хъсан я.

Вич к/валахдал фидайла, дидеди, малар гьахь тавурай лагьана, дарваз акьална.

1. 
   Кьилин предложение
   

Мус? Вучиз?