1. Топографиялық карталар
жүктеу/скачать 18.93 Kb.
|
|
Нүктелердің биіктігін анықтау дегеніміз — белгілі бір аймақтағы немесе жердің белгілі бір бөлігіндегі нүктелердің биіктік мәндерін (немесе абсолюттік биіктіктерін) анықтау. Бұл процесс картографияда, геодезияда, құрылыс және инженерлік жұмыстарда маңызды рөл атқарады. Биіктікті анықтау келесі әдістермен жүзеге асырылуы мүмкін: 1. **Геодезиялық өлшеулер**: Бұл әдіс жоғары дәлдікті талап етеді және арнайы аспаптар (нивелирлер, тахеометрлер) көмегімен орындалады. - **Нивелирлеу**: Нүктелердің салыстырмалы биіктігін анықтау үшін нивелирлеу қолданылады. Құрылғы екі нүктенің биіктік айырмасын өлшейді. - **Тригонометриялық нивелирлеу**: Бұл әдіс биіктікті бұрыштарды және қашықтықты өлшеу арқылы анықтайды. 2. **GPS (Глобальды позиционирлеу жүйесі)**: GPS құрылғылары жердің бетінің кез келген нүктесінің координаталарын және биіктігін анықтауға мүмкіндік береді. GPS-тің дәлдігі арнайы өңдеу және коррекциялау әдістері арқылы артады (мысалы, DGPS, RTK). 3. **Лидар (Light Detection and Ranging)**: Бұл әдіс лазерлік сканерлеу технологиясын қолданады және нүктелердің нақты биіктігін анықтауда өте тиімді. Лидар құрылғылары ұшақтарда, дрондарда немесе жер бетінде қолданылады. 4. **Сандық биіктік модельдері (DEM)**: Сандық биіктік модельдері жер бетінің биіктіктерін цифрлық түрде бейнелейді. DEM деректері спутниктік суреттерден, аэросуреттерден немесе лидардан алынуы мүмкін. Нүктелердің биіктігін анықтау үшін нақты жағдайда қолданылатын әдіс бірнеше факторларға байланысты таңдалады: өлшеу дәлдігіне қойылатын талаптар, жер бедері, қол жетімді құралдар және басқа да жағдайлар.
1. **Топографиялық карталар**: - Топографиялық карталарда нүктелердің биіктігі контур сызықтары арқылы көрсетіледі. Контур сызықтарының арасындағы биіктік айырмашылығы белгілі болғандықтан, нақты нүктенің биіктігін анықтауға болады. 2. **GPS құрылғылары**: - Заманауи GPS құрылғылары биіктікті де анықтай алады. Олар жерсеріктерден сигнал қабылдап, координаттарын және биіктігін есептейді. 3. **Геодезиялық аспаптар**: - Теодолиттер, нивелирлер сияқты арнайы аспаптар жергілікті жердің биіктігін өте дәл анықтайды. 4. **Сандық биіктік моделі (DEM)**: - DEM файлдары белгілі бір аумақтың сандық биіктік мәліметтерін қамтиды. Арнайы бағдарламалық қамтамасыз ету арқылы бұл файлдардан нүктелердің биіктігін анықтауға болады. 5. **Географиялық ақпарат жүйелері (GIS)**: - GIS бағдарламалары түрлі мәліметтерді біріктіріп, нүктелердің биіктігін есептеуге мүмкіндік береді. Сіздің биіктікті анықтау үшін қай әдісті қолданатыныңыз сіздің нақты қажеттіліктеріңізге және қол жетімді құралдарыңызға байланысты болады. Егер нақты есептеулер немесе практикалық мысалдар қажет болса, нақтырақ ақпарат берсеңіз, мен сізге көмектесуге тырысамын. ...........
1. **Жалпақ Сызықты Өлшеу**: - **Қарапайым Таспа Өлшегіш**: Бұл әдіс ең қарапайым болып табылады. Таспа өлшегіштің бір ұшын бассейннің табанына дейін түсіріп, тереңдікті оқыңыз. Егер бассейннің түбі біркелкі емес болса, бірнеше нүктеде өлшеп, орташа мәнін анықтауға болады. - **Ұзын Сызғыш немесе Қазық**: Ұзын сызғышты немесе қазықты пайдаланып, бассейннің тереңдігін өлшеуге болады. Қазықты суға түсіріп, су деңгейінен бастап түбіне дейінгі аралықты өлшеңіз. 2. **Эхолот (Сонар)**: - Эхолотты немесе сонарды пайдалану — бұл тереңдікті өлшеудің заманауи әдісі. Бұл құрылғы ультрадыбыстық сигналдар жіберіп, олардың су түбінен шағылу уақытын өлшейді. Нәтижесінде, тереңдіктің нақты мәнін береді. 3. **Балық аулау өлшегіштері**: - Кейбір балық аулау өлшегіштерінде тереңдік өлшеу функциялары бар. Бұл құралдарды бассейннің тереңдігін анықтау үшін де қолдануға болады. 4. **Арнайы Құрылғылар**: - **Бассейн тереңдігін өлшеуге арналған арнайы өлшеуіштер**: Кейбір компаниялар бассейн тереңдігін өлшеуге арналған арнайы құрылғыларды ұсынады. Бұл құрылғылар өте дәл нәтижелер береді. 5. **Су толтыру әдісі**: - Егер бассейн толық толтырылмаған болса, су деңгейі белгіленген кезде су көлемін білу арқылы тереңдікті есептеуге болады. Мұны істеу үшін бассейннің көлемін және су деңгейінің биіктігін білу қажет. ### Қадамдар: 1. **Құралдарды Дайындау**: Қажетті құралдарды дайындаңыз (таспа өлшегіш, эхолот, т.б.). 2. **Өлшеу Нүктелерін Таңдау**: Егер бассейннің түбі біркелкі болмаса, бірнеше нүктеде өлшеп, орташа мәнін есептеңіз. 3. **Өлшеуді Орындау**: Құралдарды пайдаланып, тереңдікті өлшеңіз. 4. **Мәліметтерді Жазу**: Барлық өлшенген деректерді жазып алыңыз және қажет болса, орташа мәнін есептеңіз. Егер сізге арнайы құралдар немесе есептеулер қажет болса, нақтырақ ақпарат берсеңіз, мен сізге көмек көрсетуге дайынмын. [14.06, 16:13] Yerassyl: Бассейннің тереңдігін анықтау үшін суретте және кестеде берілген мәліметтерге сүйене отырып, бірқатар қадамдарды орындау қажет. Алайда, сурет пен кестеде тек үйдің координаталары көрсетілген және бассейн туралы мәліметтер жоқ сияқты. Егер бассейн тереңдігі туралы қосымша мәліметтер болса немесе басқа ақпарат қажет болса, оларды берсеңіз, нақтырақ көмек көрсете аламын. Егер бассейн тереңдігін координаталардан анықтау керек болса, оны анықтау үшін бізге төмендегі ақпарат қажет: 1. Бассейннің координаталары (бассейннің бұрыштық нүктелерінің координаталары).
Егер сізде бассейннің тереңдігін есептеу үшін нақты тапсырма немесе формулалар бар болса, соларды қолдануға дайынмын. Қосымша мәліметтермен бөлісе аласыз ба? [14.06, 16:14] Yerassyl: Бассейннің тереңдігін анықтау үшін бірнеше әдіс қолдануға болады: **Тікелей өлшеу**: Суға түспей-ақ, тереңдігін өлшеу үшін өлшеуіш сызық немесе арнайы бассейн өлшеу құралын қолданыңыз. Бұл құралды бассейннің түбіне дейін түсіріп, тереңдігін анықтауға болады. **Су астындағы дыбыс**: Дыбыс толқындарын қолдана отырып, тереңдігін өлшеу үшін эхолот немесе сонар жүйесін пайдаланыңыз. Бұл әдіс әсіресе үлкен бассейндер үшін тиімді. **Суға түсу**: Суға түсіп, арнайы су асты тереңдігін өлшеуіш құралмен өлшеңіз. Бұл әдіс дәлірек нәтижелер береді, бірақ қауіпсіздік шараларын сақтау қажет. Қай әдісті қолдансаңыз да, қауіпсіздік шараларын сақтауды ұмытпаңыз және кәсіби мамандардың көмегіне жүгінген жөн. жүктеу/скачать 18.93 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|