- Сүректі өсімдіктер сабағы деп сабақтың ксилема бөлімі клеткаларының қабықшасына лигнин сіңіп, қатайған өсімдіктер сабағын айтамыз. Сүректі өсімдіктер сабағы сыртқы құрылысына қарай ағаштар, бұталар және жартылай бұталар деп бөлінеді.
Ағаш – ерекше көзге түсетін жуан дің-сабағы және одан жуанды-жіңішкелі бұтақтар шыққан өсімдіктер. Ағаштың негізгі дің сабағының биіктігі 7 м-ден (арша) 150 м-ге дейін (эвкалипт пен секвойя) барады. Ағаштар 50 жылдан – 15000 жылға дейін жасайды. - Ағаш – ерекше көзге түсетін жуан дің-сабағы және одан жуанды-жіңішкелі бұтақтар шыққан өсімдіктер. Ағаштың негізгі дің сабағының биіктігі 7 м-ден (арша) 150 м-ге дейін (эвкалипт пен секвойя) барады. Ағаштар 50 жылдан – 15000 жылға дейін жасайды.
- Бұта – бір тұқымнан өсіп шыққан өсімдік сабағы тамырдың мойын түбінен бастап-ақ тармақтанып, түптеніп, топ-топ болып өседі. Бұлардың әрбір жеке сабақтары ұзын-қысқалығы және жуан-жіңішкелігі жағынан біркелкі болады. Олар да ерекше көзге түсерліктей негізгі жуан дің-сабақтары болмайды (тобылғы, жыңғыл, итмұрын т.б.).
Жартылай бұта. Жартылай бұта сабағының түп жағы сүректеніп, ұшы шөптесін күйінде қала беретін өсімдіктердің бір тобы. Жартылай бұтаға әр түрлі тұқымдастарға жататын өсімдіктердің көп түрлері жатады. Мысалы, қара жусан, ем шалфей, дәрмене, қаражидек, ақ қаңбақ т.б. - Жартылай бұта. Жартылай бұта сабағының түп жағы сүректеніп, ұшы шөптесін күйінде қала беретін өсімдіктердің бір тобы. Жартылай бұтаға әр түрлі тұқымдастарға жататын өсімдіктердің көп түрлері жатады. Мысалы, қара жусан, ем шалфей, дәрмене, қаражидек, ақ қаңбақ т.б.
- Алғашқы құрылысы. Сабақтың ұшында алғашқы меристема орналасады (өсу конусы). Осы жерде жапырақтың алғашқы бастамасының деңгейінде прокамбий түзіледі. Одан алғашқы флоэма мен ксилема пайда болады. Камбийден сыртқа қарай алғашқы қабық, ал ішке қарай өзек орналасады. Өсу конусының ұшындағы клеткалардың қабатынан эпидермис пайда болады. Осылайша сабақтың алғашқы құрылысы қалыптасады. Сабақтың алғашқы құрылысында ұлпаларды, тамырдағы секілді екі комплекске: сырты эпидермиспен қапталған алғашқы қабыққа және орталық цилиндрге бөледі.
Достарыңызбен бөлісу: |
