№18. КҮрделі сөздер сөздер құрамына қарай қалай бөлінеді?
жүктеу/скачать 84.57 Kb.
|
| №18. КҮРДЕЛІ СӨЗДЕР
1. Сөздер құрамына қарай қалай бөлінеді? А) негізгі, туынды В) негізгі, дара С) туынды, күрделі D) дара, күрделі Е) негізгі, күрделі 2. Күрделі сөздер қандай сөзжа-самдық тәсіл арқылы жасалады? В) синтетикалық тәсіл С) аналитикалық тәсіл D) семантикалық тәсіл Е) конферсиялық тэсіл 3. Күрделі сөз дегеніміз не? А) Жүрнақ арқылы жасалған сөз В) Екі немесе одан да көп түбірден құралған сөз С) Сөз мағынасының кеңеюі арқылы жасалған сөз D) Белгілі бір ұғымның атауын білдіретін сөз Е) Дұрыс жауабы жоқ 4. Біріккен сөз дегеніміз не? А) Бір түбірден жасалған сөздерді айтамыз В) Екі немесе одан да көп түбірден бірігіп, бір үғымды білдіретін сөздер С) Екі сөздің қосарлануы арқылы жасалған сөздер D) Сөз тудырушы жүрнақ арқылы жасалған сөздер Е) Зат есімнің түрленуі арқылы жасалған сөздер 5. Қандай сөздер кіріккен сөздерге жатады?
В) биыл, жаздыгүні С)ГАЗ-51,ТУ-154 Б) бозторғай, қараторы Е) үлкен-кіші, аяқ-табақ 6. Қазақ тілінде қос сөздер нешеге бөлінеді? А) беске В) төртке С) екіге Б) алтыға Е) үшке 7. Кіріккен сөздердің күрамьшдағы сөздер қандай өзгеріске үтттьфайды? А) Мағынасы толық сақталады В) Дыбыстық өзгеріске үшырайды С) Сөз мағынасы кеңейеді Э) Сөздер қысқарады Е) Ешқандай өзгеріске үшырамай, бір үғымды білдіреді 8. Біріккен сөздердің емлесін табыңыз. А) Әрқашан бірге жазылады В) Қосымша арқылы жазылады С) Сызықша арқылы жазылады Б) Үлкен эріппен жазылады Е) Тіркесіп жазылады 9. Қос сөз деген не? А) Екі сыңары мағынасыз сөздер В) Бір ұғымды білдіретін сөздер С) Сөздердің қосарланып келуі арқылы жасалған сөздер Б) Мағыналары қарама-қарсы сөздер Е) Екі немесе одан да көп түбірден жасалған сөздер 10. Қайталама қос сөздерді көрсетіңіз. А) жан-жануар, ит-қүс В) аяқ-табақ, қүрт-қүмырсқа С) айтып-айтпай, көзбе-көз Б) әлденеше, әркім Е) кәсіпорын, баспасөз 11. Қос сөзді табыңыз. А) жетідей В) бесеу С) екі-үш Б) үш-ақ Е)төрт шақты 12. Қосарлама қос сөздерді көрсетіңіз. А) жарқ-жүрқ В) ығы-жығы С) шай-пай Б) өзіне-өзі Е) бетпе-бет 13. Қосарлама қос сөздің жасалу табыңыз. А) Бір түбірдің екі рет қайталануы жасалады В) Бірнеше түбірдің бірігуі арқылы жасала С) Екі сөздің кірігуі арқылы жасалады В) Бір түбірден қосарланып жасалады Е) Мағынасыз сөздердің қосарлануы жасалады 14. Қысқарған сөздерді көрсетіңіз. А) Көкшетау қаласы В) бала-шаға С) кәрі-жас Б) ҚР¥БТ Е) жата-жастана 15. Тіркескен сөзді табыңыз. А) келе жатыр В) бүге-шіге С) шегара Б) педколледж Е) көзқарас 16. Бірге жазылатын сөздерді көрсетіңіз. А) күні бойы, эдемі қыз, ақ қайық В) жылы су, жарқын болашақ, ала бота С) Талды қорған, сабақ кестесі, тапсырмасы В) сынып бүрышы, кәсіп орын, қисық таяқ Е) ит мүрын, түйе табан, көк орай 17. Күрделі сөзді табыңыз: А) Түйіншек В) Он кітап С) Белбеу Б) Ауыздық Е) Білімді 18. Тіркескен сөздер деген не? А) Мағыналары жуық сөздер В) Көмекші сөздер арқылы жасалған сөздер С) Сын есімнің түрленуі арқылы жасалған сөздер Б) Сөздердің қосарлануы арқылы жасалған сөздер Е) Екі немесе одан да көп сөзден тіркес келіп, бір үғымды білдіретін күрделі сөздер 19. «Тілді үрпактан-үрпакқа жеткізу-ші - ана» деген сөйлемнен күрделі сөзді тауьш, түрін анықгаңыз. А) біріккен сөз В) қосарлама қос сөз С) тіркескен сөз Э) қысқарған сөз Е) қайталама қос сөз 20. Күрделі сөзі жоқ сөйлемді табыңыз. А) Бәйтерек - Астананың белгісі. В) Біздің елімізде тарихи жерлер көп. С) Менің туған жерім - Көкшетау. Б) Біздің Отанымыз - Қазақстан. Е) Елімізді бүкіл жер жүзі таниды. 21. «Анамыздың ақ сүтімен бойымызға дарыған тілімізді үмыту - бүкіл ата-бабамызды, тарихымызды үмыту» деген сөйлемнен күрделі сөзді тауып, түрін анықтаңыз. А) біріккен сөз В) қосарлама қос сөз С) қайталама қос сөз Б) тіркескен сөз Е) қысқарған сөз 22. «Ац киімді, денелі, ац сацалды Соцыр, мылцау танымас тірі жанды Үсті-басы ац цырау түсі суыц Басцан жері сыцырлап келіп цалды» деген өлең жолынан күрделі сын есімді табыңыз. А) ақ киімді, ақ сақалды В) соқыр, мылқау, денелі С) үсті-басы, ақ қырау Б) ақ киімді, ақ сақалды, ақ қырау Е) тірі жанды, басқан жері 23. Күрделі сөз жоқ сөйлемді табыңыз. А) 10 теңгенің екінші бетінде Көкшетау суреті бар В) 20 теңгеде Абай Қүнанбайұлының суреті бейнеленген С) 5 теңгеде Абылай хан мен Қожа Ахмет Яссауидің кесенесі бейнеленген Б) 1 теңгеде Әбу Насыр әл-Фарабидің суреті бар Е) Былтыр қараша айынан бастап, өз теңгеміз айналымға түсті 24. Берілген сөйлемдерден қосарлама қос сөзді анықтаңыз. А) Қазақ халқы көне дәуірлерден бері қазақ тілінде қарым-қатынас жасайды. В) Қазақ тілі - мемлекеттік тіл. С) 1997 жылы «Тіл туралы» Заң қайта талқыланды. Б) Жыл сайын елімізде тіл мерекесіне арналған апталықтар өтеді. Е) Сағат тық-тық етеді. 25. Қысқарған сөздер қатарын көрсетіщз. А) Б¥¥, ТМД, кг, мм В) Б¥¥, КСРО, грамм С) ҚР Ата Заңы, км, гр Б)НАТО, 1995 жыл Е) Қаз¥У, см, м, XXI ғасыр №19. ЗАТЕСІМ 1. Зат есімнен жасалған бастауышты табыңыз. А) Көшкен ауылды іздеп табалық. В) Жалғыз сенен айрылып, артыңа қарап аһ үрдым. С) Кездесіп жетпіс үште іздегенім. Б) Оқыған озады. Е) Дүние жүзіндегі барлық халық бейбітшілікті сүйеді. 2. Зат есімді табыңыз. А) жалт-жүлт В) қара С) жеті Ә) біз Е) бұлт 3. Көк тарғъга Көкшетауды мұнар басқан, Бастары көкке бойлап бұлттан асқан. Күрделі зат есімді көрсетіңіз. А) Көкшетауды В) мүнар С) бастары Б) көкке Е) бүлттан 4. «-ма, -ме, ба, -бе, па, -пе» жүрнақтары арқылы жасалған туынды зат есімді табыңыз. А) барма В) келме С) айтпа Б) көрме Е) жазғызба 5. Сөйлемнен туынды зат есімді табыңыз. А) Сүр дала мен қүла тартқан адырлардың үстіне қып-қызыл күн шапақ атты. В) Бала бөленген бесіктің үстіне жеті нәрсе жабады. С) Баланың жақсысы - қызық, жаманы - күйік. Б) Кітабымен жүрегіңді жылытқан ақынның бәрін де жақсы көресің. Е) Ақыл көпке жеткізер, өнер көке жеткізер. 6. Төмендегі зат есімдердің жіктелмейді? А) заңгер В) зейнеткер С) ғарышкер Б)қүжат Е) жылқышы 7. Зат есімнің сүрақтарын көрсетіңіз. А) Не істеді? Қайтті? В) Қашан? Қай? С) Қайда? Қалай? Б) Кім? Не? Е) Қанша? Неше? 8. Сөйлем ішінде жалқы есімдер қалай жазылады? А) қосарлану арқылы В) бірігу арқылы С) бас әріппен жазылады Е) кіші эріппен жазылады 9. Жалқы есімді табыңыз. А) тауқымет В) бала
С) көктем О) Алматы Е) мүғалім 10. Туынды зат есімді көрсетіңіз. А) жаз В) көрермен С) салмақ Б) дэптер Е)заң 11. Зат есім негізінен қандай сөйлем қызметін атқарады? А) баяндауыш В) пысықтауыш С) толықтауыш Б) бастауыш Е) анықтауыш 12. Жалпы есімді табыңыз. А) Көкшетау В) Азамат С) оқулық В) Жезқазған Е) «Жас алаш» 13. Негізгі зат есімді табыңыз. А) жазушы В) оқырман С)тартпа В) қағаз Е) балықшы 14. Дерексіз зат есімді көрсетіңіз. А) кітап В) оқушы С)ой Б) тақта Е) жүзік 15. Сөйлемнен жалқы есімді табыңыз. А) Қазақ зергерлері мен шеберлерінің талғамы өте жоғары болған. В) Киіз үйдің төрінде бір топ ауыл ақсақалдары қымыз ішіп отыр. С) Бір мезгілде жым-жырт тыныштық орнады. Б) Біраз оқушы жазғы демалыс кезінде тауға серуендеуге шықты. Е) Абай жайлаудағы ең энші, өнерлі жастарды жиып отыр. 16. Күрделі зат есімді табыңыз. А) орындық В) кесе
С) тақта Б) гүл
Е) азық-түлік 17. Зат есім тудыратын жұрнақтарды көрсетіңіз. А) -ғы, -гі, -қы, -кі В) -лы, -лі, -ды, -ді, -ты, -ті С) -лық, -лік, -дық, -дік, -тық, -тік Б) -ғар, -гер, -қар, -кер Е) -ар, -ер, -р 18. Етістіктен жасалынған зат есімді табыңыз. А) адамгершілік В) кэсіпкер С) бұрғы Б) жақсылық Е) үштік 19. Есім түбірден жасалынған зат есімді табыңыз. А) қаптама Б) бастырма В) көрермен Е) оқырман С) төбешік 20. Дара зат есімді табыңыз. А) жаман В) ата-ана С) шегара Б)іні
Е) Жезқазған 21. Біз жақсы өмір сүру үшін асығайық. Сөйлемнен зат есімді көрсетіңіз. А)Біз В) жақсы С) өмір В) сүру үшін Е) асығайық 22. Сөйлемнен күрделі зат есімді көрсетіңіз. А) Өмірге пайдасыз білімнің білім сэні жоқ. В) Таң ата жау шабуылға шықты. С) Бала осы бір қоңырқай ғана тіршілігіне риза сияқты еді. Б) Сағат ақ орамалға түйілген бір нэрсені қолына ұстатып кетті. Е) Кеше қаладан Саматтың эке-шешесі келді. 23. Зат есімнің рең мэнін тудыра-тын жұрнақты табыңыз. А) -еке В) -лық
С) -па Б) -гер
Е) -қы 24. Жалпы есімді көрсетіңіз. А) Асан В) Атырау С) аспан Б) Қүнанбай Е) Қытай 25. Көмекші есімдерді табыңыз. А) оқ, өрт, ант В) алд, арт, іш С) қарт, төрт, тарс Б) аққу, гэкку, шаппа Е) ие, кие, шие жүктеу/скачать 84.57 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|