1Тақырып: Акушерство негіздері. Жануарлардың өсіп-өну негіздері. Жоспар

2) жыныс мүшелерінің анатомиясы мен топографиясы;

3) жыныстық және физиологиялық жетілу;

4) жыныс айналымы; 5) жыныстық қатынас.

1) әртүрлі жануарлар аналықтарының жыныс жүйе құрылымында қандай еркешеліктер болады?

2) жыныстық және физиологиялық жетілу қандай жаста басталады?

3) жыныс айналымы қандай сатыларға бөлінеді?

4) жыныс айналымының қозу сатысында қандай көріністер түзіледі?

5) үй жануарларының жыныс қатынасы қандай рефлекстерден құралады?

1) спермийлер мен жұмыртқа жаушаларының аналықтың жыныс жолындағы қозғалысы мен өміршеңдігі;

2) ұрық тоқтау орны мен үрдісі;

3) буаздық, оның жіктелуі және жалғасу уақыты;

4) іштөл қабықтары және ұрық өсіп жетілу эаңдылықтары; 5) буаздықты анықтау тәсілдері.

Бақылау сұрақтары:

1) спермийлер мен жұмыртқа жаушаларының аналықтың жыныс жолында қанша уақыт өмір сүреді және спермийлердің аналық жыныс мүшелерінде қалай жылжып қозғалады?

2) көбіршіктен азатталған жұмыртқа жасушасының жылжып қозғалу жолы қандай?

3) ұрық тоқтау сатыларының ерекшеліктері қандай?

4) буаздық кезінде аналықтардың ағзасында және жыныс жүйесінде қандай өзгерістер болады?

5) іштөл қабықтары қандай қызмет атқарады?

6) үй жануарларының ұрғашыларында плацента түрлерінің айырмашылығы қандай болады?

7) әртүрлі жануарлардың буаздығы қанша уақытқа созылады?

8) буаздықты анықтайтын қандай тәсілдер өндірістік жағдайда қолдануға қолайлы?

3 Тақырып: Төлдеу және төлдегеннен кейінгі кезең

Жоспар:

1) төлдеудің сипаттамасы;

2) әртүрлі жануарлардың төлдеу ерекшеліктері;

3) төлдегеннен кейінгі кезең және оның түліктік, түрлік ерекше сипаттары.

1) қандай әсерлер төлдеу үрдісін туындатады?

2) қандай-қандай клиникалық белгілерді пайдаланып, малдың төлдеу уақытын алдынала пайымдауға болады?

3) төлдеу үрдісі қандай сатылардан тұрады?

4) төлдегеннен кейінгі кезеңде аналықтың ағзасында қандай өзгерістер түзіледі?

4 Тақырып: Буаздық, төлдеу және төлдегеннен кейінгі кезеңнің паталогиясы

Жоспар:

1) іштастау;

2) уақытынан бұрын түзілген толғақ;

3) буаз көтерем;

4) қынап шығу;

5) жатыр айналу;

6) төлдей алмаған малға көрсететін көмек;

7) шу тоқтау; 8) төлдеу жолының қабынулары.

1) іштастау қалай жіктеледі?

2) идиопатикалық және симптоматикалық іштастау қандай себепетерден туындайды?

3) мал іштастауын алдыналу үшін қандай шаралар қолданады?

4) уақытынан бұрын толғатуды қандай тәсілдермен емдейді?

5) буаз көтеремді қандай тәсілдермен емдейді?

6) қынап шығу мен жатыр түсуді қандай тәсілдермен емдейді?

7) іштөлі мүшелерінің теріс орналасуы, теріс келуі, теріс қалпы және теріс жайын қалай түзетуге болады?

8) шу тоқтауды қандай тәсілдерменемдейді? 9) вагинит, цервиситпен ауырған аналықты емдеу үшін қандай тәсілдер ұсынылады?

5 Тақырып: Жас төлдің физиологиялық ерекшеліктер мен аурулары

Жоспар:

1) жас төлді енесіне жалату, кіндігін кесу және емізу;

2) жас төлдің асфикциясы;

3) жас төлдің тоңғағы түспеу;

4) кіндектен қан ағу;

5) тік ішегі бітеу туу.

1) жас төлді енесіне жалату мен емізудің маңыздылғы неде?

2) жас төл ауруларының түзілу себептеріне нелерді жатқызады және бұл аруларды қалай емдеп жазуға болады?

6 Тақырып: Ұрғашы жануарлардың бедеулігі мен қысырлығы туралы ілім

Жоспар:

1) буаздық, аз төлдік және олардан келетін шығын;

2) буаздықтың себептері мен түрлері;

3) алиментарлық жетіспеушілік, бағым-күтімнің қанағатсыздығы, пайдаланудың терістігі, жыныс мүшелерінің анатомиялық кемшіліктері, қолдан ұрықтандыру технолгиясының бұзылуы, жасының кәрілігі, иммундық факторлар мен гинекологиялық аурулар; 4) бедеуліктітің алдыналу шаралары.

1) бедеулікті жіктеудің қандай маңызы бар?

2) алиментарлық жетіспеушілік, бағым-күтімнің қанағатсыздығы, пайдаланудың терістігі, жыныс мүшелерінің анатомиялық кемшіліктері, қолдан ұрықтандыру технолгиясының бұзылуы, жасының кәрілігі, иммундық факторлар мен гинекологиялық аурулар қалай сипатталады?

3) жыныс мүшесі қабынған ұрғашы малдарды емдеу неге нег ізделеді? 4) алиментарлық жетіспеушілік, бағым-күтімнің қанағатсыздығы, пайдаланудың терістігі, жыныс мүшелерінің анатомиялық кемшіліктері, қолдан ұрықтандыру технолгиясының бұзылуы, жасының кәрілігі, иммундық факторлар мен гинекологиялық аурулардың алдын алу шаралары қандай-қандай тәсілдерден тұрады.

1)аналықтардың жыныс қызметін бақылаудағы биотехнологиялық тәсілдер;

2) қолдан ұрықтандырудың маңыздылығы мен артықшылығы; 3)жасанды қынапқы шәует алудың физиологиялық негіздері және шәует алу техникасы;

4) шәует алудың басқа тәсілдері.

1) өсіп-өудің биотехникалық тәсілдеріне қандай тәсілдер жатады?

2) ата малдан шәует алатын қандай-қандай тәсілдер бар?

3) ата малдан шәует алуға қандай тәсіл ең қолайлы болып табылады;

4) электорэякуляция, массаж және мастурбация тәсілдері арқылы шәует алу неге негізделеді?

8 Тақырып: Шәуеттің физиологиясы мен биохимиясы

Жоспар:

1) шәует және оның құрамы;

2) спемийлер және олардың құрылымы, түрі, қозғалу жылдамдығы;

3) спермийлердің реотаксисы, анабиозы және суық соққысы;

4) спермийлердің метаболизмі;

5) спермийлерге физикалық, химиялық әсерлердің ықпалы.

1) ата малдың шәуеті қандай бөліктерден құралады?

2) әртүрлі ата мал шәуетінің физиологиялық ерекшеліктері қандай?

3) сұйық ағысына қарсы жылжитын спермий қасиетін не деп атайды? 4) сұйық соққысы қандай әсерден туындайды?

5) спермийлердің анабиоз деген не?

6) спермийлердің фруктолиз үрдісі мен тыныс алу үрдісінің айырмашылығы неде?

7) спермийлердің өміршеңдігі мен ұрық тоқтату қабілетіне күшті әсер ететін қандай факторлар бар?

9 Тақырып: Қолдан ұрықтандыру және ұрықты көшіріп отырғызу

Жоспар: 1) шәуетті бағалау тәсілдері;

2) шәуетті сұйылту;

3) шәуетті сақтау;

4) аналықтарды қолдан ұрықтандыру;

5) ұрық көшіріп отырғызу.

Бақылау сұрақтары:

1) шәуетті қандай тәсілдермен бағалайды?

2) шәуетті сұйылтатын қандай тәсілдер бар және сұйылытқышқа қандай заттар қолданылады?

3) шәуетті сақтау үшін қандай тәсілдер және қандай заттар қолданылады?

4) аналықтарды қолдан ұрықтандыратын әртүрлі тәсілдердің айырмашылықтары мен артықшылықтары қандай?

5) ірі қара мал шаруашылығына қолдан ұрықтандырудың қандай тәсілі қолданылады?

6) жылқы шаруашылығына қолдан ұрықтандырудың қандай тәсілі қолданылады?

7) қой шаруашылығына қолдан ұрықтандырудың қандай тәсілі қолданылады?