3. 7 Жүріс-тұрыстың ауытқу (девиация) социологиясы 1 «Әлеуметтік девиация»



Дата25.06.2016
өлшемі76.73 Kb.
#157290



3.7 Жүріс-тұрыстың ауытқу (девиация) социологиясы
1 «Әлеуметтік девиация» ұғымы, девианттық жүріс-тұрысқа баға беру (позитивті және негативті). Негативті (жағымсыз) девианттық жүріс-тұрысты биологиялық және психологиялық тұрғыдан түсіндіру (Ч. Ламброзо, У. Шелдон, З. Фрейд)

2 Девиацияның әлеуметтік теориялары (Э. Дюркгейм, Р. Мертон, Г. Беккер): аномия теориясы, мәдени өзгеріс теориясы, жанжал теориясы, стигматизм теориясы

3 Қылмыс және сот төрелігі жүйесі (заң қорғау органдарының жүйесі, қылмыс, нашақорлық және заң бұзушылық, қамауға алу, тоталитарлық институт)
Студенттердің өздік жұмыстары

6-кесте: Девиация теорияларын анықтап, кестені толтырыңыздар:




Девиация теориялары

Авторлары

Негізгі идеялары және принциптері

биологиялық







психологиялық







социологиялық:

- аномия теориясы

- мәдени өзгеріс теориясы

- жанжал теориясы

- стигматизм теориясы









3.8 Әлеуметтік жанжалдар
1 Әлеуметтік жанжал ұғымы, шынайы және жалған жанжалдар, жалған жанжалдардың пайда болуының себептері.

2 Жанжалдың әлеуметтік теориялары (Г. Спенсер, К. Маркс, Ральф Дарендорф, Р. Парк, Льюис Козер, К.Боулдинг)

3 Әлеуметтік жанжалды жіктеу типологиясы (өзіндік тұлғалық, тұлға аралық, тұлға және топтық аралық, топтық аралық).

4 Жанжалдардың жіктелуі (қатысушылардың санына, ұзақтығына, ауқымына, мүдденің қақтығысының мазмұнына байланысты жіктелу; экономикалық, саяси, этносаралық, конфессияаралық)

5 Жанжал стратегияларын топтастыру. Жанжалды шешу жолдары, «компромисс», (келісім, мәміле, ымыра) «консенсус» (пәтуа) ұғымдары (К. Томас және Р. Килменн)

Студенттердің өздік жұмыстары

7-кесте: Негізгі әлеуметтік жанжалдардың әлеуметтік тұжырымдамаларын анықтап, кестені толтырыңыздар:


Карл Маркс

Льюис Козер

Ральф Дарендорф

Кеннет Боулдинг


Әлеуметтік-таптық жанжалдар теориясы

Позитивтік-функционалдық жанжал теориясы

Қоғамның жанжалдық үлгісі (конфликті моделі)

Жанжалдардың жалпы теориясы













3.9 Дін социологиясы
1 Дін ұғымының мәні және анықтамасы. Әлемдік діндер

2 Діни ұйымдардың әлеуметтік құрылымы

3 Қазіргі халықаралық саясаттағы діни мәселелер

4 Әлеуметтік сана және діни экстремизм, радикализм


Студенттердің өздік жұмыстары

1 Дін социологиясы мен діни ұйымдардың қызметінің айырмашылығын анықтап, еркін үлгідегі кесте толтырыңыздар;

2 Қоғам өміріне қауіп төндіретін діни секталар мен ұйымдар туралы ақпарат беретін слайдтық-көрнекілік жұмыстарын дайындаңыздар

3.10 Жастар социологиясы
1 Жастар – болашақ қоғамды жасаушы күш. Жастардың мәдениеті мен білім деңгейлері мәселелері

2 Жастардың қоғамда тұлға болып қалыптасуы

3 Тұлғаның әлеуметтену үрдісі. Тұлғаның әлеуметтік құрылымы және түрлері

4 Бос уақыт және оның әлеуметтік мәні. Бос уақытты ұйымдастырудың мәселелері (Ауытқуға қарсы күрестің әлеуметтік қырлары)

5 Жастардың суб және контрмәдениетке еліктеушілігі мәселесі
Студенттердің өздік жұмыстары

8-кесте: Әлеуметтену үрдісінің жүру жолы көрсетілген кестенің мағынасын түсіндіріп беріңіздер:


Әлеуметтену үрдісі





Әлеуметтік рөлдерді игеру



Мәдени рөлдерді меңгеру

Өзіндік әлеуметтену



Инкультурация







3.11 Еңбек социологиясы және жұмыссыздықтың

әлеуметтік қыры
1 Еңбек – адам қызметінің негізгі формасы. Еңбектің әлеуметтік мазмұны (жай, күрделі, өнімді, өнімсіз және т.б.)

2 Нарықтық экономикада еңбектің уәждігі (мотивация) және еңбекке ынталандыру. Еңбектің қажеттілігі және еңбекке мұқтаждық

3 Тұрғындардың «жұмыс бастылығы» және «жұмыссыздық» ұғымдары

4 Жұмыссыздықтың түрлері (бүркемелі, құрылымдық және т.б.).

5 Жұмыссыздықтың әлеуметтік-экономикалық және психологиялық салдарлары
3.12 Әлеуметтік зерттеулер
1 Зерттеу бағдарламасы. Зерттеулерді сұрыптау тәсілдері

2 Әлеуметтік зерттеулердің кезеңдері және түрлері

3 Ақпарат жинау әдістері. Құжаттарды талдау әдісі және контент-анализ

4 Бақылау әдісі. Эксперимент.

5 Сауалнама (жазбаша жауап алу) және сұхбат (ауызша жауап алу). Фокус-группа

6 Таңдамалы зерттеу

7 Зерттеу этикасы
Студенттердің өздік жұмыстары

9-кесте: Әлеуметтік зерттеу сұрақтарының түрлері




Сұрақтардың классификациясының критерийлері

Сұрақтың түрлері

Қолданыстың мақсаты

Сұрақтардың мазмұны

Сұрақтарға мысал

Формасы бойынша

ашық










жабық










Тұжырымдау тәсілі бойынша

тікелей










жанама









Мазмұны бойынша



негізгі










негізгі емес










Фильтр-сұрақтар










Тұзақ-сұрақтар











3.13 Демография және қазіргі әлемдік қоғамдастық.

Қала мен ауыл социологиясы
1 Демография ұғымының мәні және мазмұны. Әлемдегі демографиялық құбылыстар

2 Миграциялық үрдістер: Миграция, Эмиграция, Иммиграция және т.б.

3 Қазақстан қоғамының этнодемографиялық жағдайы (Демограф М.Татимовтың қазақстандық демографиялық ахуал жайындағы пікірлерімен бұқаралық ақпараттық құралдар арқылы танысу және талдау)

4 Әлеуметтанудағы қала мәселесі. Урбанизация процессі. Мегаполис. Агломерация

5 Ауылдың қазіргі әлеуметтік жағдайы. Ауыл мен қаланың әлеуметтік арақатынасы
Студенттердің өздік жұмыстары

10-кесте: Демографиялық өзгерістерге ықпал ететін негізгі факторларды анықтаңыздар:




Демографиялық өзгерістерге ықпал ететін негізгі факторлар











3.14 Саясат әлеуметтануы.

Қоғамдық ұйымдар және басқару социологиясы
1 Саясат әлеуметтануының мәні, заңдары, категориялары

2 Саяси қатынастар, мүдделер, процестер және институттар

3 Билік социологиясы. Мемлекет – биліктің басты субъектісі

4 Қоғамдық ұйымдардың пайда болуы және құрылымы. Саяси партиялар

5 Әлеуметтік басқарудың мазмұны, заңдары мен принциптері
3.15 Жаһандану процесі және қазақстанның дамуы.

Әлеуметтік өзгерістер
1 Жаһандану ұғымының мәні. Жаһандану процесіндегі – Қазақстан

2 Жаһандану үрдісінің нәтижесінде белең алған кемшіліктер (саяси, эконмикалық, мәдени, экологиялық)

3 Әлеуметтік өзгерістердің қайнар көздері (өзгерістердің әлеуметтік факторлары, әлеуметтік прогресстің концепциялары, үлгілендіру (модернизация) және индустриаландыру, қоғамның трансформациялануы (өзгеру, ауысу), әлемдік жүйе және жаһандану үрдісі)

4 Ұжымдық тәртіп (үлгілердің (модель) әртектігі, ұжымдық тәртіптің алғышарттары, топтың мінез-құлқын түсіндіру)

5 Әлеуметтік қозғалыс (әлеуметтік қозғалыстардың түрлері, әлеуметтік төңкеріс, лаңкестік, әлеуметтік қозғалыстардың себептері, әлеуметтік проблемалар)
Студенттердің өздік жұмыстары

11-кесте: Жаһандану үрдісіне қатысты бірқатар ғалымдардың теориялық тұжырымдамаларын кестеге толтырыңыздар:




И.Валлерстайн

Э.Гидденс

М.А.Чешков


М.Шимаи











12-кесте: Жаһандану үрдісіне қатысты мәселелерді толықтырып, сызбаны толтырыңыздар



ЖАҺАНДЫҚ МӘСЕЛЕЛЕР




ИНТЕРӘЛЕУМЕТТІК

МӘСЕЛЕЛЕР



«АДАМ – ҚОҒАМ» ЖҮЙЕСІНІҢ МӘСЕЛЕСІ

«ТАБИҒАТ-ҚОҒАМ» ЖҮЙЕСІНІҢ МӘСЕЛЕСІ




ҚОЛДАНЫЛАТЫН ӘДЕБИЕТТЕР:
1 Әбсаттаров Р., Дәкенов М. Әлеуметтану: Оқу құралы. – А., 2009. – 383 б.

2 Волков Ю.Г., Добреньков В.И., Нечипуренко В.Н., Попов А.В. Социология: учебник /под ред. проф. Ю.Г. Волкова – изд. 2-е. – М.: Гардарики, 2003. – 512 с.

3 Волков Ю.Г., Нечипуренко В.Н., Попов А.В., Самыгин С.И. Социология: курс лекций: Учебное пособие. / Ростов-н/Д: Феникс, 1999. – 512 с.

4 Кравченко А.И. Социология: учебник для вузов. – М., 2005. – 8-е изд. – 512 с.

5 Кравченко А.И. Социология в схемах и определениях: Учебное пособие. – М., 2013, - 362 с.

6 Қалдыбаева Т.Ж. Әлеуметтану: Оқу құралы. – Өскемен., 2006. – 99 б.

7 Мухаев Р.Т., Французова Л.В. Социология (конспект лекций). – М., 2005. –144 с.

8 Садырова М.С. Әлеуметтану теорияларының қазіргі даму бағыттары мен құрылымы. Электронды оқулық. А., 2012



9 Социология: Оқулық. Жауапты ред. проф. Нысанбаев Ә. – А., 2002. – 222б.

10 Социология: Лекциялар курсы. Жалпы ред. басқарған проф. Тұрғынбаев Ә.Х. – А., 2001. – 158

Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет