5.Ғимараттардың кәрізі
5.1.Ғимараттың ішкі кәрізінің негізгі элементтері
Су бұру жүйесі-Ағынды суларды қабылдауға,тасымалдауға және бұруға арналған құрылғылар мен құрылыстардың жиынтығы. Су бұру жүйесінің схемасы 5.1-суретте келтірілген.
Тазартылған ағын суды шығару
тазарту құрылыстары
кәріз сорғы станциясы
Кәріз жүйесі
Ағын су көзі
5.1.сурет- Су бұру жүйесінің схемасы
Әр түрлі ағын суларды бұру немесе біріктіру жолымен ағын су жүйесін бұру әр түрлі су жүйесімен болуы мүмкін. Осыған байланысты жобаланған жүйелердің жалпы, бөлек және біріктірілген түрлері болады, ал бөлек түрлері - толық бөлек, толық емес бөлек және жартылай бөлінген болып бөлінеді.[1]Ғимараттың мақсатына және ағынды суларды бұруға қойылатын талаптарға байланысты ішкі кәріз жүйелерін келесідей жобалау қажет. [2]:
- шаруашылық-тұрмыстық-санитариялық- сарқынды суларды техникалық аспаптартың көмегімен бұруға арналған (унитаздардан, қол жуғыштардан , ванналардан және т. б.) .
-өндірістік-өндірістік ағын суларды бұруға арналған;
-біріктірілген-тұрмыстық және өндірістік ағын суларды олардың біріктіріліп тасымалдау және тазарту кезінде бұруға арналған;
ішкі жобалаулар - ғимараттың шатырынан жаңбыр мен еріген суды кетіруге арналған.
Өндірістік ғимараттарда құрамы, агрессивтілігі, температурасы және басқа көрсеткіштері бойынша ағынды суларды бұруға арналған бірнеше кәріз жүйелерін жобалауға рұқсат етіледі, бұл ретте тазарту технологиясының талаптарына сәйкес ағынды суларды араластыруға жол берілмейді немесе іс жүзінде мүмкін емес.
Бөлек өндірістік және тұрмыстық кәріз жүйесі келесідей жобалануы керек:
-Өндірістік ғимараттарға, тазартуды және тазартуды қажет ететін өндірістік ағынды суларға арналған;
-жылу ұстағыштары орнатылған немесе жергілікті тазарту құрылғылары болған кезде монша мен кір жуатын орындардың ғимараттары;
-азық-түлік дүкендеріне, қоғамдық тамақтандыру орындарына және тамақ өңдеу кәсіпорындарына арналған ғимараттар.
Ішкі кәріз жүйесі ағынды суларды қабылдайтын, ал оның соңы - ағынды сулар науа желісінің құдығына, одан кейін сыртқы кәріз жүйесіне түсетін жерлерден басталады.Ішкі кәріз жүйесінде қысым болмайды. Ағынды сулардың қозғалысы ауырлық принципі бойынша жүзеге асырылады, ол үшін ішкі ағынды суларды орнату кезінде белгілі бір көлбеу қарастырылады. Ішкі кәріз жүйелері су тұтынушылардың немесе орнатылған санитарлық-техникалық құрылғылардың есептік санына сәйкес келетін ағынды суларды бұруды қамтамасыз етуі және келесі элементтерден тұруы керек;
- санитарлық-техникалық құрылғылар мен ағынды суларды қабылдағыштар;
- гидравликалық қақпалар мен ағызу құбырлары;
- кәріз көтергіштері мен тазалауға арналған құрылғылар;
- сорғыштар, коллекторлар және шығарылымдар.
Ғимараттарда орнатылатын санитариялық аспаптардың түрлері мен саны әртүрлі мақсаттағы ғимараттар мен құрылыстарды баптауға қойылатын талаптарға сәйкес айқындалады.
Ағынды суларды қабылдағыштарды (санитарлық құрылғылар,шұңқырлар,траптар) ластанған суды жинайтын ашық ыдыстар немесе шұңқырлар түрінде орнатады.
Шаруашылық-тұрмыстық кәріз жүйесіне орнатылатын санитариялық аспаптар (ванналар,қол жуғыштар , жуғыштар) адамдардың тыныс-тіршілігі процесінде пайда болатын ластанған суды жинайды.
Жіктеу бойынша ішкі кәріздің келесідей түрлері бар:
К1- тұрмыстық кәріз жүйесі;
К2-жаңбыр кәрізі (немесе ішкі су кәрізі);
К3- өндірістік кәріз (жалпылама мағынада).
Кәріз құбырларына керней құбырларын пайдаланады.
Керней-бұл құбырдың бір ұшындағы кеңейту, басқа құбырларға немесе пішінді бөлшектерге қосылуға қызмет етеді. Кернейлер ағынды сулардың қозғалысына қарсы бағытталуы керек.
Ішкі кәріз құбырларының диаметрлері 50 мм және 100 мм түрлері жиі қолданылады. Тұрмыстық кәрізге К1 50 мм құбырлар жуғыштардан раковиналардан және ванналардан ағынды суларды бұру үшін қолданылады. Пластикалық құбырлардың құбыр буыны керней ұясына салынған резеңке сақинамен тығыздалады. Құбырды кернейге күшпен итеру арқылы резеңке сақинаның қысылуына байланысты буынның қажетті тығыздағыштары алынады.
Ішкі канализацияның беткейлері әдетте есептелмейді, бірақ конструктивті түрде келесідей жасалады: 50 мм үшін еңіс 0,035; 100 мм еңіс үшін 0,02мм.
Шығару бөлігі құбыр түрінде орналастырылған, ол көтергіштің жалғасы болып табылады және ғимараттың төбесіне шығуы керек: 0,3 м - тегіс пайдаланылмаған шатырдан; 0,5 м - төбе төбесінен; 3,0 м - тегіс пайдаланылған шатырдан тұрады.
Шатырдағы шығатын бөліктердің санын азайту үшін бірнеше көтергіштер алдын ала дайындалған құбырмен біріктіріледі, одан бір құбыр шатырға апарылады.(5.2.сурет)
Тұрмыстық және өндірістік кәріз желілерінде ревизияларды немесе тазалауды орнатуды қамтамасыз ету қажет:
- Төменгі және жоғарғы қабаттарда – оларда шегініс болмаған кезде көтергіштерде, ал шегініс болған жағдайда – және шегіністерден жоғары қабаттарда;
- тұрғын үйлерде үш қабаттан кем емес;
- секциялардың басында (ағынды сулардың қозғалысы үшін) үш және одан да көп қосылған құрылғылары бар шығыс құбырлары, олардың астында тазалау құрылғылары жоқ;
-ағынды сулардың қозғалыс бағытын өзгерткен кезде, егер желінің бұрылыстарында құбырлардың аймақтарнан басқа аумақтар арқылы тазалау мүмкін болмаса, бір рет тазалау үшін бір айналымнан артық болмайды.
Құбырлардың тік және көлденең аймақтарында орнатылған тексерулер оларды екі бағытта да тазалауға мүмкіндік береді. Ревизия - төрт болтпен қақпақпен немесе резеңке тығыздағышпен бұрандалы қақпақпен жабылған құбырдағы лұқа.(5.3 а сурет).
Құбырларды жер астына төсеу кезінде тексеру ұңғымалары қақпақпен жабылған және ревизиядан жоғары орналастырылады.
Тазартқыштар (5.3.б суретін қараңыз) құбырларды тек бір бағытта тазалау қажет жерлерде орнатылады. Тазартқыш қиғаш тротуар және тармақ 1350 немесе екі тармақ 1350 түрінде орындалады, бұл тазартқыш арқанының құбырға біркелкі енуін қамтамасыз етеді. Тазартқыш тығынмен жабылады. Жасырын төсемі бар көтергіштерге қарама-қарсы ревизиялар, өлшемдері кемінде 0,3-0,4 м лұқа орнатылуы керек.
5.2.сурет.Үйдегі су бұру жүйенің құрылғысының схемасы
Достарыңызбен бөлісу: |