5В010300-педагогика және психология бакалавр
Құрастырушы: аға оқытушы Н.А. Кударова ______________ Психология және педагогика кафедрасы
күндізгі оқу нысанындағы студенттеріне арналған «Даму психологиясы» пәні бойынша оқыту бағдарламасы (Syllabus) Бағдарлама «___» _________20__ж. бекітілген жұмыс оқу бағдарламасының негізінде әзірленген. 20 _ж. «___»____________кафедра отырысында ұсынылған №_____ хаттама. Кафедра меңгерушісі ______________ Е.И.Бурдина 20__ж. «____» ________ Факультет оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған_____________________________ 20 _ж. «_____»____________№____ хаттама ОӘК төрағасы________________ Е.Н.Жуманкулова 20 _ж. «_____»___________ 1 Оқытушылар туралы мәліметтер және байланысу ақпараттары Психология және педагогика кафедрасының аға оқытушы Кударова Назгуль Абильбековна, А-149 аудиторияда орналасқан. Байланысу телефоны 673677, 673685 (вн.1139). 2 Пән туралы мәліметтер Даму психологиясы - студенттерді дайындау, олардың білім деңгейін көтеру жүйесіндегі негізгі пәндердің бірі. Даму психологиясы пәні негізінде студенттерді адамның жеке басының дамуы мен қалыптасу заңцылықтары жайындағы біліммен қаруландыру. Обектісі: бала жасының даму ерекшеліктері, оның жеке басының қалыптасу заңдылықтары. 3 Пәннің еңбек сыйымдылығы
4 Пәннің мақсаты және тапсырмасы онтогенездің әр түрлі сатыларындагы психикалық даму мәселелері бойынша негізгі теориялар мен тұжырымдамалар туралы студенттерде жұйелі түсініктерді қалыптастыру. Міндеттері: -жас ұғымының психологиялық ерекшеліктерін, жас даму заңцылықтары мен механизмдерін зерттеу; -даму психологиясының жалпы жэне жеке эдістерімен танысу; -кәсіби, сараптап ойлауды, байқағыштықты, зейінділікті дамыту. 5 Білімге, икемділікке және машықтарға қойылатын талаптар Студенттердің қазіргі заманғы даму психологиясы құрылымымен, психикалық дамуды зерттеудің әдіснамалық негіздерімен, тұлғаның психикалық даму жағы мен жастық қүрылу астарымен, психикалық дамудың диагностикасы мен коррекциясымен танысуы. 6. Пререквизиттер: жалпы психология, психология тарихы, педагогика, тұлғаны педагогикалық-психологиялық диагностикалау. 7 Постреквизиттер: кәсіби психология, еңбек психологиясы. 8. Пәннің тақырыптық жоспары (к/о бөлімі)
9 Пән туралы қысқаша мәлімет Жалпы психологиялық мәселелерді шешу, тұтасымен алганда психологиядагы теория мен практиканың внімді байланысын қамтамасыз ету үшін даму психологиясындағы эксперименталді зерттеулердің мәнін ашу. Студенттерді даму психологиясындагы фундаменталды жэне колданбалы зерттеулер тарихымен таныстыру. Даму психологиясының фундаменталды жэне қолданбалы мэнін, оның диогностикадагы, коррекциядагы, оқытудағы, тэрбиелеудегі, денсаулық сактаудагы және басқа элеуметтік өмір саласындағы практикалық сұрақтарды шешудегі мүмкіншіліктерін негіздеу. 10 Курс компоненттері Теоретикалық курстың мазмұны 1 тақырып. Даму исихологиясының пәні, мақсаттары мен мінднттері. Даму психологиясының пәні. Даму психологиясының мақсаты. Даму психологиясының фундаменталді жэне қолданбалы, теориялық және практикалық міндеттері. Даму психологиясының қызметтері. Даму психологиясының құрылымы. 2 тақырып. Даму психологиясыныц негізгі ұғымдары. Даму туралы түсінік. Даму іштей қарама-қайшы процесс ретінде. Дамудың мэні (өсу, пісіп-жетілу, сандық жэне сапалық өзгерістер, ажыратылу, үйрену, әлеуметтену). Даму филогенез ретінде. Даму жүйелік генез ретінде. Даму антропогенез ретінде. Даму онтогенез ретінде Даму микрогенез ретінде (актуалгенез).Дамудың кезеңденуі. Даму психологиясындағы жетекші әрекет. 3 тақырып. Даму психологиясындағы зерттеу әдістерінің ерекшеліктері. Даму психологиясындагы зерттеу эдіснамасының деңгейлері. Даму психологиясының әдістерінің мүмкін жіктемелері. Даму психологиясында қолданылатын жалпы психологиялық эмперикалық әдістер (байқау, интроспекция, іс-әрекет өнімі мен нэтижелерінің талдамы, тэуелсіз сипаттамаларды жалпыламасы, тестілеу, социометрия, сүрақтамалар, моделдеу, психодиогностикалық эдіс, корсс-мәдени эдіс). 4 тақырып. Даму психологиясының қазіргі заманғы мәселелері. Психикалық дамудың кезеңденуі теориялық және практикалық мэселе ретінде. Индивидуалды дамудың үздіктілігі мен уздіксіздігі арасындагы қарама-қайшылық психологиялық мәселе ретінде. Индивидуалды дамудың гетерехрондылығы мәселе ретінде? Филогенез жэне онтогенез қатынасы психологиялық мэселе ретінде. 5 тақырып. Сәбилік психикалық жас. Жаңа туылғандағы (шақалақ) дағдарыс. Жаңа туылудың жалпы психологиялық сипаты. Шақалақтың емірлік іс-эрекеті сипаты. Пренатальдіден (құрсақтагыдан) постнатальді (туганнан соң) балалық шаққа өту ерекшеліктері. Сәбидің шартсыз рефлекстері мен атавизм-рефлекстері. "Тірілу" комплексі ерте сэбилік шақтың негізгі жаңа қүрылымы ретінде. Психика қалыптасуы процестеріндегі депривация (қажеттіліктердің қанагаттанбау) мәселесі. 6 тақырып. Ерте психикалық жас. Ерте балалық шақтагы психиканыц даму шарттарының жалпы сипаттамасы. Ерте балалыктың психикалық жаңа қүрылым. Затты-манипулятивті іс-эрекет ерте балалық шақтағы психикалық қалыптасудың жетекші факторы ретінде. Ерте балалық шақтагы негізгі зандылықтар жэне заттармен әрекеттерінің қалыптасу кезендері. Ерте балалық шақтағы ойын іс-әрекетінің психологиялық сипаттамасы. Ойын іс-әрекетінің қалыптасу кезеңдері. 7 тақырып. Мектепке дейінгі психикалык жас. Мектепке дейінгі жастағы психикалық қалыптасуының жалпы сипаттамасы. Мектепке дейінгілердің құрдастары мен ересектермен өзара эрекеттестігі қарым-қатынасы және іс-әрекетінің әр түрлі түрлерінің қалыптасу ерекшеліктері. Тілдік шэне эмоционалды қарым-қатынас. Мектепке дейінгі жастагы әртүрлі іс-эрекет түрлерінің сипаттамалары (бейнелеу, құрастыру, еңбек элементтері мен оқу). 8 тақырып. Кіші мектеп психикалық жасы. Кіші мектеп жасындагы психикалық қалыптасуы шарттарының жалпы сипаттамасы. Оқу іс-әрекетінің кіші мектеп жасындагы психикалық қалыптасуына жетекші ретінде. Оқу іс-эрекетінің қалыптасуының психологиялық зандылықтары. Оқу мотивтерінің (түрткілерінің) қалыптасуы. 9 тақырып. Жас өспірімдік психикалык жас. Отандық жэне шетел психологиясындагы жас өспірімдік "дагдарыс" мәселесі. Жас өспірімдік кезеңге өтудің психологиялық алғы шарттары. Жас өспірімдердің психалық дамуының сипаты мен темпіндегі жеке даралық және жыныстық айырмашылықтар. "Ересекттік сезімі" жас оспірімдік кезеңдегі негізгі психологиялық жаңа қүрылым ретінде және оның түрлері. 10 тақырып. Жеткіншектік психикалык жас. Жас еспірімдік кезеңнен жеткіншектік жасқа ету отандық жэне шетелдік психолгия мэселесі ретінде. Жеткіншектік жасқа өтудің психологиялық алғы шарттары. Жеткіншектік жастагы жетекші іс-эрекет мэселесі. Акселерация психологиялық мәселе ретінде. Кәсіби багыттылық жеткіншектік жастагы жаңа құрылым ретінде. Жеткіншектік жастағы мамандық тандаудың психологиялық ерекшеліктері. Жеткіншектік жастағы оқу іс-әрекетінің ролі. Бозбала мен бойжеткен тұлғасының қалыптасуындагы қоғамдық жұмыстың ролі. Қоғамдық іс-эрекетге қажеттіліктің дамуы жэне жеткіншектің қоғамдық үйымдарга қатысу түрлері. Жеткіншектік жаста психика қалыптасуының сипаты мен темпіндегі жеке даралық айырмашылықтар. 11 тақырып. Картац (кексе) психикалық жас. Қартандыққа өтудің жалпы психологиялық шарттары. Қартандық кезеңнің психологиялық маңызы белсенділік ерекшеліктері. Қартаңдық психологиялық кезенденуі. "акэм" және "акмеология" ұгымдары. Қартаң жастағы психиканың қалыптасуының ерекшеліктері. Қартаң жастың психологиялық дағдарысы. Қартаң адам қоғамдық-пайдалы еңбек жетекші ретінде. Кәсіби және қогамдық іс-эрекет. Ересектердің танымдық қызығушылықтары. Картан адамдардың өндіріс топтарында жэне ұжымдардағы қарым-қатынасы. Ересектер ужымдарының психологиялық типтері: отбасы, өндіріс ұжымдары және т.б. 12 тақырып. Қартаю мен кәрілік кезеңі. Қартаю психологиялық феномен ретінде (Б.Г.Ананьев, И.С.Кон, Д.Б.Бромлей). Қартаң адамдар мен қарттық жастағы адамдардың өмірінің психологиялық жагдайы. Қартаюдың психологиялық кезендеңуі. Қартаң мен қарттық жастың психологиялық дайындық (Д.Б.Бромлей, Д.Ф.Чеботарев). Қартаю кезеңіндегі бейімделу процесі. Инволюция психологиялық теориясының сыны. Қартандык және қарттық жастагы психикалық іс-эрекет. Қоғамдық өмірдегі қартаң адам. Қарым-қатынас қарттықтың псхологиялық феномені ретінде. Қартаң адамның балаларға, жастарга және басқа жастағы адамдарға қатынастырыньщ психологиялық мэні. Тәжірибелік сабақтарының мазмұны 1 тақырып. Даму психологиясының пәні және міндеттері. Жоспар
2 тақырып Даму психологиясының негізгі карегориялары. Жоспар
3 тақырып Даму психологиясыньщ әдіснамалық негіздері. Жоспар
4 тақырып Даму психологиясыньщ тарихи дамуы. Жоспар
5 тақырып Психикалык даму мәселесі жэне оның шетелдік жэне отандық психологиядагы қозғаушы күштері. Жоспар
6 тақырып Даму психологиясындағы зерттеу әдістері. Жоспар
7 тақырып Даму психологиясындагы жастық кезеңдену мәселесі. Жоспар
8 тақырып Даму психологиясы мен этникалық психологияда жастың теоретикалық-эксперименталды зерттеу. Жоспар
9 тақырып Сәби жастың психологиялық ерекшеліктері. Жоспар
10 тақырып Ерте жастагы психиканың қалыптасу ерекшеліктері. Жоспар
11 тақырып Мектепке дейінгі жастагы психиканың қалыптасу ерекшеліктері. Жоспар
12 тақырып Кіші мектеп жасында психиканың қалыптасу ерекшеліктері. Жоспар
Күндізгі оқу бөлімінің СӨЖ мазмұны (ОСО)
СОӨЖ тақырыптары
11 тақырып.Туудың мәдени аспектілері. Э.Фогель - биология мен мәдениет ерте дамуга ықпал етуші өзара эрекет.
13 тақырып. 1-2 жастагы баланың жалпы даму ерекшеліктеріне (кимыл-козгалысына, сөздік қорына, ойлауына) т.б. бақылау жургізу. 14 тақырып. Нәресте қабылдауының және моторлық дагдыларынын қалыптасуы. Ж.Пиаже теориясындағы қабылдау мәселелері. Р.Гриффитсттің (1954) «Баланың моторлық қабілеттерінің шкаласын» кеседі. 15 тақырып. Үш жастагы дагдарыс, оларлын бірнеше симптомдары. 16.«Үш жастагы бала тұлгасы туралы.» Элза Келер Еңбегі. 17 тақырып. Жеті жасар дагдарыс және мектептс білім алуға дайындық. 18 тақырып. Центрация жэне эгоцентризм феномендерін зеттеу (Ж.Пиаже, Д.Б.Эльконин)
20 тақырып. Ст.Холл рекапитуляция теориясы, Э.Шпрангер жеткіншек жастық мэдени-психологиялық концепциясы 21 тақырып. Жасөспірім психологиясы, олар еңбекке жэне қоғамға пайдалы іс-әрекетке багдарлау. 22тақырып. Л.С.Выготский, Д.Б.Эльконин, Л.И.Божович оқытуларындағы жаңа тенденциялар. 23тақырып. Жетісіншектерді зерттеудің жаңа тенденциялары. Л.С.Выготский, Д.Б.Эльконин, Л.И.Божович окытуларындагы жаца тенденциялар. Жаца Тенден СӨЖ такырыптарыныц аттары мен тапсырмаларының мазмұны 1 тақырып. Жас ерекшелік психологиясының дамуы жэне тарихы. Баланың жасына лайық психологиялық даму заңдылықтары, оның даму тарихы туралы тұсініктерді қалыптастыру. 2 тақырып. Жана талдау. XX г. даму психологиясындагы басты фигуралармен таныстыру. 3 тақырып. Пренетальды даму. Жүктілік кездегі баланың дамуы туралы студенттердің түсініктерін тереңдету. 4 тақырып. Нәресте қабылдауының және моторлық дагдылардын қалыптасуы. Нәрестенің жалпы дамуы туралы студенттердің түсініктерін толықтыру. Нәрестенің психикасының дамуы туралы білімдерін бекіту. 5 тақырып. Үш жастагы дагдарыс, олардыц бірнеше симтомдары. Дәрісте, семинар сабақтарда алған білімдерін бекіту, толықтыру. 6 тақырып. Жеті жастық дагдарыс және мектепте білім алуга дайындық. Жеті жастық дагдарыстың негізгі белгілері туралы түсініктерін қалыптастыру. СӨЖ тапсырмаларын орындау және тапсыру жөніндегі және «Даму психологиясы » пәні бойынша 5В010300-педагогика және психология бакалавр мамандығы бойынша іштей оқу нысанындағы студенттерге арналған бақылау шараларының күнтізбелік кестесі
Шартты белгілеулер: 1 ДҮТ – №1 дәрісті дайындау үшін берілетін үй тапсырмасы; Қ – оқу үрдісіне қатысу; ПҮТ 1 – №1 практикалық сабақтарға дайындалу үшін үй тапсырмасы; 1 зертхҮТ – №1 зертханалық сабаққа дайындалу үшін үй тапсырмасы; Д – рұқсат қағазы; Е – есеп; 1ЗҚ – №1 зертханалық жұмысты қорғау; КЖБ 1– курстық жұмыстың №1 бөлімі; Т – тексеру; ӨОҮТ1 – материалды өздігінен оқуға №1 үй тапсырмасы; К – коллоквиум; 1Т –№1 тест. Кафедра отырысында ұсынылған 20__ж. «___»________№_____ хаттама. Кафедра меңгерушісі __________ Е.И.Бурдина 20__ж. «___» ____________ 11 Курс саясаты Оқытушы мен студенттердің академиялық этикасының саясаты университеттің ішкі тәртібінің ережелеріне сәйкес болуы тиіс. Оқу үдерісіне белсенді түрде қатысуы қажет. Оқу материалы бойынша сұрақтар қою, тиянақты жауаптар беру және өзіндік көзқарастарды таныту өте маңызды. Оқытушы мен курстастарды сыйлау керек. Оқытушы сөйлегенде, дауыстап әңгімелесуге болмайды, екінші ескертуден соң студент аудиториядан шығарылады. Сабақтарды орынды себепсіз босатуға тыйым салынады. Әрбір себеп анықтамамен расталуы қажет. Студент босатқан сабақтарының орнын оқытушының анықтаған уақытында толықтырылуы тиіс. 10 минуттан артық кешіккен студент сабаққа жіберілмейді. Сабаққа кешігудің немесе келмеудің себептерін алдын-ала ескерген жөн. Үй тапсырмасын және басқа жазба жұмыстарды дерт кезінде тапсыру қажет. Бақылау жұмысын, тестті емтиханды тапсыруда көшіруге жол берілмейді. Оқытушының консультациясына қатысуы міндетті. Сабақ барысында ұялы телефондар сөндірілген қалыпта болуы талап етіледі. Сағыс шайнауға, дөрекілік пен мәдениетсіздіктің белгісі ретінде қатаң тыйым салынады. Оқу процесіне қатысу дегеніміз – сабаққа қатысу, пікірталаста және топ жұмысында белсенділік көрсету, топтастарының оқуына әсер ету. Сабаққа 100 пайыз қатысып, берілген тапсырмаларды уақытымен және дұрыс орындаса – ең жоғарғы 100 балл қойылады. Курсты меңгеру барысында төмендегідей баллдары қойылады: - дәріске қатысу – 1 балл, конспектің бар болуы – 1 балл - тәжірибелік сабаққа қатысу – 1 балл, тәжірибелік жұмысты орындау – 5 балл (оның ішінде үй тапсырмасын орындау – 3 балл, сұраққа жауап беру, жаттығу жұмыстарын орындау, тақырып бойынша талдау жасау – 2 балл) Айып балы білімді бағалаудың жүйесіне орай белгіленеді Мәселен, дәрісті орынды себепсіз босату үшін 2 балл шегеріледі (-2); дәрістің шала конспектіленгені үшін жарты балл кемітіледі (-0,5); тәжірибелік сабақтарда белсенділік танытпай, немқұрайды қатынасу ең кем дегенде жарты баллды шегеруімен (-0,5) жазаланады. Межелік бақылау пәннің тиесілі кезеңде өтілген тақырыптары бойынша сынақ немесе коллоквиум түрінде ұйымдастырылады. Межелік бақылауда сырттай оқу бөлімі студенттер үшін келесі критерийлер ескеріледі: РД=Р1 или РД=Р1*0,7+КР*0,3 Пән бойынша рейтинг мына формула бойынша анықталады: мұндағы Р1, Р2, АҮ– бірінші, екінші рейтингтің, ағымды үлгерімнің балдары; РД=(Р1+Р2)/2 – (емтиханға жіберілуі) Қорытынды=РД*0,6+ҚБ*0,4 Толық дұрыс жауап 100 балмен бағаланады, оның ішінде: 100-90 балл – тиянақты, дәйекті, байланысты, толыққанды жауап; балдардың шегерілуі жауаптың мәнін және дұрыстығын бұзбайтын кемшіліктердің кездесуімен байланысты; 89-75 балл - материалды толық игергендігі, мәселе бойынша әдебиеттерді білетіндігі көрінетін және қосымша сұрақтардың қажеттігінсіз берілген жауапқа қойылады; 74-50 балл – студент тек негізгі материалды біледі, мәселе бойынша әдебиеттерді шатастырады, қойылған қосымша сұрақтарға жеткіліксіз жауаптар қайырады; 49-0 балл – студент толық және дұрыс жауап беруге қауқарсыз, қосымша сұрақтар оған көмектеспейді, мәселе бойынша әдебиеттер қарастырылмаған. Қорытынды бақылау. Курс пән бойынша тестілеу түрінде өтетін емтихан тапсыруымен аяқталады. Бақылау үстінде көшіріп жазуға тыйым салынады. Емтиханда студенттің әр қайсысына тесттік формадағы 50 сұрақ беріледі. Әрбір дұрыс жауап 2 балмен бағаланады. Емтиханның жалпы бағасы дұрыс жауаптардың бағаларын қосу арқылы анықталады. Курстың ақтық бағасы бұған дейінгі жинақталған барлық балдарды ескеру арқылы қойылады. Егер студент емтиханда Ғ деген баға алса, оның қорытынды рейтингі анықталмайды. Ведомосқа «қанағаттанарлықсыз» деген баға қойылады. 12 Ұсынылатын әдебиеттер тізімі Негiзгi әдебиеттер тізімі: 1. Возрасная и педагогияеская психология ЛЛод. ред. А.В.Петровского М, 1986 2. Возрасная и педагогияеская психология Ліод. ред. М.В.Гамезо, М.В.Матюхиной, Г.С.Михальнок М, 1984
Қосымша әдебиеттер:
11 .Грейс Крайг Психология развития Сп б, 2000 12.Райе Ф. Психология подросткого и бношеского возраста СПб.2000 13. Л.А.Першина "Возрастная психология" М. 2004 14.Л.А.Головей, Е.Ф.Рыбалка "Практикум по возрастной психологии" СПБ,2002. Аныктамалық әдебиеттер: 15. Выгоцкский Л.С. Собр.соч в 6-ти т. М 1982-1984 16. Гальперин П.Я. Запорожец А.В. Карпова С.Н. Актуальные проблемы восрастной психологии М, МГУ, 1978
жүктеу/скачать 417.96 Kb. Достарыңызбен бөлісу: |