6М060700- биология мамандығы бойынша магистрлік білім беру бағдарламасының мазмұны

1. 
   Құрылымдық ботаника:
   

2. 
   Омыртқасыз және омыртқалылар зоологиясы:
   

3. 
   Биохимия:
   

4. Өсімдіктер физиологиясы:

Өсімдік организмінің қызметі туралы ілім. Өсімдіктер клеткасының физиологиясы. Органоидтардың биологиялық қызметіне байланысты құрылымдық ерекшелігі. Фотосинтез- организм сіңірген жарық энергиясын органикалық заттардың химиялық энергиясына трансформациялау процесі. Пластидтердің пигменттері. Фотосинтездің жарықтық және қараңғылық фазасы.

5. Генетика:

Генетиканың мақсаты мен міндеті, әдістері. Жынысты және жыныссыз көбеюдің цитологиялық негізі. Тұқым қуалау процесіндегі ядроның алатын орны. Хромосом құрылысы және қызметі. Митоз, мейоз және бұлардың жалпы биологиялық маңызы. Полигибридті және моногибридті будандасу. Гендердің өзара қатынасының аллелсіз сипаты. Гендердің комплементарлық әрекеті. Эпистаз. Полимерия. Жыныстық хромосомалық анықтауы және жыныспен тіркескен белгілердің тұқым қуалауы.

6. Молекулалық биология:

Генетикалық аппарат. Нуклеин қышқылдары. Неукеин қышқылдарының биологиялық маңызы және негізгі физикалық-химиялық қасиеттері. Нуклеин қышқылдарының генетикалық рөлі туралы дәлелді деректер. ДНҚ репликациясы, репликация процесінің молекулалық механизмдері. ДНҚ-ның теломер бөліктерінің репликациясы. Гендер эксперссиясы және транскрипциялық факторлар. Кері транскрипция. ДНҚ процессингі. Генетикалық код түсінігі және оның қасиеттері. Белок синтезі: трансляция, фолдинг, модификация.

7. Клеткалық биология:

Прокариоттық және эукариоттық клеткалардың функционалдық жүйелері: заттардың тасымалдау жүйесі, белоктың синтезі, энергиямен қамтамасыз ету, сіңіру және секрет бөлу, қыймылдар және т.б. ядро геномының құрылымы және эволюциясы. Клетка ядросының құрылымы туралы қазіргі кезеңдегі түсініктер. Хромасомалардың құрылымы және репликациясы. Теломераза. РНҚ синтезі және процессинг. Ген эксперссиясының бақылау.

8. Адам анатомиясы:

Анатомиялық обьект, әдістер мен зерттеу тәсілдерінің деңгейі. Адам организмінің экто- және эндосомаға дифференциалдануы. Қаңқа жүйесі, оның бөлімдері. Бұлшықет қаңқасы. Нерв жүйесі: қалыптасқан түрі, бөлімдері. Жұлын. Мидың бөлімдері: сопақша, артқы, ортаңғы, аралық және соңғы ми, негізгі құрылымдары. Шеткі нерв жүйесі, оның компоненттері. Вегетативтік нерв жүйесі: симпатикалық және парасимпатикалық бөліктері. Сезім мүшелері, олардың анализатормен байланысы. Көру, есту, тепе-теңдік сақтау, дәм сезу, иіс сезу мүшелерінің құрылысы, тері сезім мүшесі. Тамырлар жүйесі. Қантамырлар жүйесі, жүректің құрылысы.

9. Адам және жануарлар физиологиясы:

Физиологиялық жүйе мен функция туралы ұғым. Функцияларды реттеу жүйесі. Клетка физиологиясы. Жүйке жүйесінің физиологиясы, реттеудің жалпы принциптері, онтогенез және филогенездік даму, соматикалық (шеткі және орталық) және вегетативтік (автономдық) жүйке жүйесі. Сенсорлық жүйелер физиологиясы, рецепцияның жалпы принциптері және сенсорлық ақпараттарды өңдеу. Бұлшықет жүйесінің физиологиясы. Қан, клеткааралық сұйық, лимфа. Қан айналу физиологиясы. Тыныс алу функциялары. Зат және энергия алмасуының гормондық реттелуі.

10. Цитология және гистология:

Эукариотты және прокариотты организмдер клеткаларының құрылыстық ерекшеліктері. Биологиялық мембраналардың құрылысы және плазматикалық жүйенің құрылысы. Интерфазалық ядроның құрылысы және қызметі. Хромосомның ұйымдасуы. Клетка органоидтарының құрылысы және қызметі. Клетканың туынды заттары. Клетканың қызметтік жүйелері: қозғалыстық, сіңіру, бөліп шығару, энергетикамен қамтамасыз ету, белокты синтездеу. Клетканың тіршілікті циклі. Соматикалық және жыныстық клеткалардың бөлінуі. Клеткалардың тұрақталуы және патологиясы.

Пайдаланылған әдебиеттер

1.Васильев А.Е. и др. Ботаника. Морфология и анатомия растений. М. 1988.480 c.

2. Васильев А.Е., Воронин Н.С., Еленевский А.Г., Серебрякова Т.И. Ботаника. Морфология и анатомия растений. М. 1978.

3.Жуковский П.М. Ботаника М., 1964, 668 с., 1982; 623 с.

4.Курсанов и др. Ботаника. Т.1. М., 1966.

5. Шарова И.Х. Зоология беспозвоночных. М. 1999. 592 с

6. Константинов В.М., Наумов С.П., Шаталова С.П. Зоология позвоночных. М. : «Академия», 2000.

7. Шалапёнок Е.С., Буга С.В. Практикум по зоологии беспозвоночных: Учеб. пособие. Минск.: 2002 «Новое Знание», 2002. - 272 с.

8. Наумов Н.П., Карташев Н.Н. Зоология позвоночных. Ч.1, . М., 1979.

9. Карташев Н.Н. и др. Практикум по зоологии позвоночных. М., 1969.

10. Ченцов Ю.С. Биология клетки. Учебник. М.: МГУ, 1995.

11. Хем А., Кормак Д. Гистология: в 5 –ти томах. Т.1.: Мир, 1983 – 1984.

12. Афанасьев Ю.И., Юрина Н.А. Гистология. М., «Медицина», 2000.

13. Гистология (под ред.В.Г.Елисеева и др.). М., Медицина, 1989.

14. Северин Е.С.Биохимия., М.,2000

15. Ленинджер А. ,М.,Мир.,1981. Т.1-3

16. СеитовЗ.С. Биохимия, Алматы.,2000

17. Анисимова А.А. Основы биохимии М.Высшая школа. 1986

18.Уайт А.и др. Основы биохимии. Мир 1981

19. Сапин М.Р., Билич Г.Д. Анатомия человека, М., 1995 г.

20. Сапин М.Р., Билич Г.Д. Руководство к практическим занятиям по анатомии человека, М., 1992 г.

21. Сапин М.Р., Брызкин З.Г. Анатомия человека, М., 1995 г.

22. Курепина М.М. Анатомия человека, М., 1979 г.

23. Липченко В.А., Самусев Р.П. Атлас по нормальной физиологии человека, М., 1979 г.

24.М.Е. Лобашев и др. Генетика с основами селекции.– М., 1979.

25. С.Г. Инге-Вечтомов Генетика с основами селекции.– М., 1989.

26. С.И. Алиханян и др. Общая генетика.– М., 1985.

27. Генетика. Учебник для вузов / Под ред. В.И. Иванова. М.: ИКЦ «Академкнига». 2006.

28. Верзилин Н.М., Корсунская В.М. Общая методика преподавания биологии – М.: Просвещение 1983.

29. Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Общая методика преподавания биологии – М.: Просвещение 1985.

30. Муртазин Г.М. Активные формы и методы обучения биологии – М.: 1989.

31. Кузнецов, В. В. Физиология растений / В. В. Кузнецов, Г. А. Дмит-

риева. – М. : Высш. шк., 2006.

32. Медведев, С. С. Физиология растений / С. С. Медведев. – СПб. : Изд-

во С.-Петерб. ун-та, 2004.

33. Мокроносов, А. Т. Фотосинтез. Физиолого-экологические и биохи-

мические аспекты / А. Т. Мокроносов. – М., 2006.

34. Учебник по физиологии растений для студентов биологических

специальностей вузов / под. ред. И. П. Ермакова. – М. : Изд. центр «Акаде-

мия», 2005.

Кафедра меңгерушісі: Г.Н. Паршина
Факультет деканы: Н.Л. Шапекова

Биология – 6М011300 мамандығы бойынша магистрлік білім беру бағдарламасының мазмұны
Тақырыптардың мазмұны

1.Құрылымдық ботаника:

Өсімдіктердің құрылымдық деңгейлері, олардың құрлыққа шығуына байланысты ұлпалары мен мүшелерінің пайда болуы. Ұлпалардың классификациясы мен сипаттамасы. өсімдіктердің вегетативтік мүшелерінің сыртқы және ішкі құрылысы. Тұқымды және споралы өсімдіктердің генеративтік мүшелерінің сыртқы және ішкі құрылысы, олардың эволюциясы.

2.Омыртқасыз және омыртқалылар зоологиясы:

Зоология жануарлар әлемі туралы ілім, оның шығу тегі, дамуы, қазіргі жағдайы, адам өмірі мен заңдылықтары және оның басты кезеңдері. Жануарларды классификациялау. Макро-системаның басты принциптері. Жануарлар кластарының систематикасы, салыстырмалы морфологиясы, дамуы және филогенезі. Теориялық және қолданбалы маңызы.

Тірі жүйелердің зат алмасуын және биологиялық молекулалардың қызметін, қасиетін, құрылымын, химиялық құрамын зерттейтін ғылым. Белоктардың тіршілікті қалыптастырудағы және оның әрекетіндегі биологиялық мәні. Құрылысының қалыптасуы және амин қышқылдарының физикалық-химиялық қасиеттері. Ферменттердің құрылысы және кинетикалық сипаты.

Өсімдік организмінің қызметі туралы ілім. Өсімдіктер клеткасының физиологиясы. Органоидтардың биологиялық қызметіне байланысты құрылымдық ерекшелігі. Фотосинтез- организм сіңірген жарық энергиясын органикалық заттардың химиялық энергиясына трансформациялау процесі. Пластидтердің пигменттері. Фотосинтездің жарықтық және қараңғылық фазасы.

Генетиканың мақсаты мен міндеті, әдістері. Жынысты және жыныссыз көбеюдің цитологиялық негізі. Тұқым қуалау процесіндегі ядроның алатын орны. Хромосом құрылысы және қызметі. Митоз, мейоз және бұлардың жалпы биологиялық маңызы. Полигибридті және моногибридті будандасу. Гендердің өзара қатынасының аллелсіз сипаты. Гендердің комплементарлық әрекеті. Эпистаз. Полимерия. Жыныстық хромосомалық анықтауы және жыныспен тіркескен белгілердің тұқым қуалауы.

Генетикалық аппарат. Нуклеин қышқылдары. Неукеин қышқылдарының биологиялық маңызы және негізгі физикалық-химиялық қасиеттері. Нуклеин қышқылдарының генетикалық рөлі туралы дәлелді деректер. ДНҚ репликациясы, репликация процесінің молекулалық механизмдері. ДНҚ-ның теломер бөліктерінің репликациясы. Гендер эксперссиясы және транскрипциялық факторлар. Кері транскрипция. ДНҚ процессингі. Генетикалық код түсінігі және оның қасиеттері. Белок синтезі: трансляция, фолдинг, модификация.

Биология дидактикасының негіздері. Биологиялық түсініктерді қалыптастыру және дамыту, пәнаралық байланыстар, білім берудің әдістері мен әдістемелерінің тәсілдері, оқу процесін ұйымдастыру формалары, мектеп бағдарламаларының және оқулықтардың құрылымы және оларды талдау, мектепте биологияның негізгі бөлімдерін оқыту әдістемелері, жеке әдістемелер сұрақтары, оқу міндеттерінің таксономиясы, білім берудің жаңа технологиялары, мұғалімнің әдістемелік жұмыстары.

Эволюциялық теорияның даму тарихы, оның алғашқы шарттары. Гераклит, Аристотель т.б. Дарвинге дейінгі эволюция теориясы, Дарыин ілімі, эволюцияны зерделеу, макро – және микро эволюция

Анатомиялық обьект, әдістер мен зерттеу тәсілдерінің деңгейі. Адам организмінің экто- және эндосомаға дифференциалдануы. Қаңқа жүйесі, оның бөлімдері. Бұлшықет қаңқасы. Нерв жүйесі: қалыптасқан түрі, бөлімдері. Жұлын. Мидың бөлімдері: сопақша, артқы, ортаңғы, аралық және соңғы ми, негізгі құрылымдары. Шеткі нерв жүйесі, оның компоненттері. Вегетативтік нерв жүйесі: симпатикалық және парасимпатикалық бөліктері. Сезім мүшелері, олардың анализатормен байланысы. Көру, есту, тепе-теңдік сақтау, дәм сезу, иіс сезу мүшелерінің құрылысы, тері сезім мүшесі. Тамырлар жүйесі. Қантамырлар жүйесі, жүректің құрылысы.

Физиологиялық жүйе мен функция туралы ұғым. Функцияларды реттеу жүйесі. Клетка физиологиясы. Жүйке жүйесінің физиологиясы, реттеудің жалпы принциптері, онтогенез және филогенездік даму, соматикалық (шеткі және орталық) және вегетативтік (автономдық) жүйке жүйесі. Сенсорлық жүйелер физиологиясы, рецепцияның жалпы принциптері және сенсорлық ақпараттарды өңдеу. Бұлшықет жүйесінің физиологиясы. Қан, клеткааралық сұйық, лимфа. Қан айналу физиологиясы. Тыныс алу функциялары. Зат және энергия алмасуының гормондық реттелуі.

Эукариотты және прокариотты организмдер клеткаларының құрылыстық ерекшеліктері. Биологиялық мембраналардың құрылысы және плазматикалық жүйенің құрылысы. Интерфазалық ядроның құрылысы және қызметі. Хромосомның ұйымдасуы. Клетка органоидтарының құрылысы және қызметі. Клетканың туынды заттары. Клетканың қызметтік жүйелері: қозғалыстық, сіңіру, бөліп шығару, энергетикамен қамтамасыз ету, белокты синтездеу. Клетканың тіршілікті циклі. Соматикалық және жыныстық клеткалардың бөлінуі. Клеткалардың тұрақталуы және патологиясы.

1.Васильев А.Е. и др. Ботаника. Морфология и анатомия растений. М. 1988.480 c.

2. Васильев А.Е., Воронин Н.С., Еленевский А.Г., Серебрякова Т.И. Ботаника. Морфология и анатомия растений. М. 1978.

3.Жуковский П.М. Ботаника М., 1964, 668 с., 1982; 623 с.

4.Курсанов и др. Ботаника. Т.1. М., 1966.

5. Шарова И.Х. Зоология беспозвоночных. М. 1999. 592 с

6. Константинов В.М., Наумов С.П., Шаталова С.П. Зоология позвоночных. М. : «Академия», 2000.

7. Шалапёнок Е.С., Буга С.В. Практикум по зоологии беспозвоночных: Учеб. пособие. Минск.: 2002 «Новое Знание», 2002. - 272 с.

8. Наумов Н.П., Карташев Н.Н. Зоология позвоночных. Ч.1, . М., 1979.

9. Карташев Н.Н. и др. Практикум по зоологии позвоночных. М., 1969.

10. Ченцов Ю.С. Биология клетки. Учебник. М.: МГУ, 1995.

11. Хем А., Кормак Д. Гистология: в 5 –ти томах. Т.1.: Мир, 1983 – 1984.

12. Афанасьев Ю.И., Юрина Н.А. Гистология. М., «Медицина», 2000.

13. Гистология (под ред.В.Г.Елисеева и др.). М., Медицина, 1989.

14. Северин Е.С.Биохимия., М.,2000

15. Ленинджер А. ,М.,Мир.,1981. Т.1-3

16. СеитовЗ.С. Биохимия, Алматы.,2000

17. Анисимова А.А. Основы биохимии М.Высшая школа. 1986

18.Уайт А.и др. Основы биохимии. Мир 1981

19. Сапин М.Р., Билич Г.Д. Анатомия человека, М., 1995 г.

20. Сапин М.Р., Билич Г.Д. Руководство к практическим занятиям по анатомии человека, М., 1992 г.

21. Сапин М.Р., Брызкин З.Г. Анатомия человека, М., 1995 г.

22. Курепина М.М. Анатомия человека, М., 1979 г.

23. Липченко В.А., Самусев Р.П. Атлас по нормальной физиологии человека, М., 1979 г.

24.М.Е. Лобашев и др. Генетика с основами селекции.– М., 1979.

25. С.Г. Инге-Вечтомов Генетика с основами селекции.– М., 1989.

26. С.И. Алиханян и др. Общая генетика.– М., 1985.

27. Генетика. Учебник для вузов / Под ред. В.И. Иванова. М.: ИКЦ «Академкнига». 2006.

28. Верзилин Н.М., Корсунская В.М. Общая методика преподавания биологии – М.: Просвещение 1983.

29. Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Общая методика преподавания биологии – М.: Просвещение 1985.

30. Муртазин Г.М. Активные формы и методы обучения биологии – М.: 1989.

31. Кузнецов, В. В. Физиология растений / В. В. Кузнецов, Г. А. Дмит-

риева. – М. : Высш. шк., 2006.

32. Медведев, С. С. Физиология растений / С. С. Медведев. – СПб. : Изд-

во С.-Петерб. ун-та, 2004.

33. Мокроносов, А. Т. Фотосинтез. Физиолого-экологические и биохи-

мические аспекты / А. Т. Мокроносов. – М., 2006.

34. Учебник по физиологии растений для студентов биологических

специальностей вузов / под. ред. И. П. Ермакова. – М. : Изд. центр «Акаде-

мия», 2005.