Использованная литература

195 
мысалы, үздіксіз сабақ уақытынан 20 минуттан асып кетсеңіз), мысалы, ұсақ моториканы 
дамытатын мұғалім оқу процесінен "түсіп кетуі" мүмкін. 
Мұғалімнің ерекше әдістерді енгізуге деген ұмтылысы, ақпараттандыру тәсілдері 
көтермеленуі керек. Мұндай мұғалім болашаққа қарайды, өзі дамиды. 
Ақпараттық сауаттылық-ақпаратқа деген қажеттілігін, оның көлемі, жылдамдығы, 
сапасы (құндылығы) негізінде жасалатын іс-әрекеттерді сәйкестендірудің шарты, атрибуты. 
Бұл бәріне қатысты – мектеп жасына дейінгі баладан зейнеткерге дейін, бізді өмір бойы 
сүйемелдейді ("өмір бойы оқыту"парадигмасына сәйкес). 
Талдау көрсеткендей, АКТ – ны мектепке дейінгі білім беруде қолдануға арналған 
оқыту бағдарламаларының көпшілігі интерактивті оқыту, мектеп жасына дейінгі балалардың 
танымдық белсенділігін ойын түрінде ынталандыру (бағдарламалық талаптарға сәйкес). 
Әдетте бағдарлама, әдістеме, технология белгілі бір білім беру саласы бойынша жасалады 
(музыка, математика, көркем әдебиет, танымдық дағдыларды дамыту және т.б.). Акт көбінесе 
автоматтандырылған басқару, процесті ұйымдастыру, әдістемелік қолдау, мониторинг, 
ұйымдастырушылардың, тәрбиешілердің, мұғалімдер мен дәрігерлердің қызметін үйлестіру 
құралы болып табылады. 
Мектеп жасына дейінгі бала, бастауыш сынып оқушысы үшін нақты процедураларды, 
белгілі бір ережелерге сәйкес дағдыларды игеру маңызды (ресми шартты түрде), мысалы, 
санау, қосу, лабиринттен шығу жолын іздеу, құрылғыны қосу, "тасбақаны" басқару, "Егер... 
онда...", "егер... және (немесе)... онда...». 
Бірақ дағдыларды дамыту ғана емес, зияткерлік ойлау мәдениетін тәрбиелеу, осындай 
пайымдаудың нәтижесіне, процестің өзіне қуану мүмкіндігі де маңызды. Бала шешімді 
таңдау (құру) және бағалау тек жасалған әрекеттердің интеллектуалдылығына байланысты 
екенін түсіне бастайды. 
Мектеп жасына дейінгі балаларды оқытудың дидактикалық негіздерін жаңғырту әрекеті 
жүріп жатыр. Көптеген нұсқалар "сәтті өлді", атап айтқанда "сұрақ қоймай мен сияқты әрекет 
етіңіз" моделіне бағытталған. Сондықтан бастауыш мектепте 3D модельдер, алгоритмдік 
ойлау, іс-қимыл стратегиясында жеңіске жету ұғымы, виртуалды ортадағы мінез-құлық және 
т. б. қолданылады. 
"Мультфильмдерді" көру - бұл Даму, балалар моральдық, рухани дамиды, жақсылықты, 
жауаптылықты, батылдықты үйренеді. Біз балаларға арналған "мультфильмдердің" 
жаңалықтарын тек сапалы етіп таңдаймыз, балаға пайда әкелетін адамның ең жақсы 
қасиеттерін тәрбиелеуді таңдаймыз. 
Бірақ бастысы-өзара әрекеттесуді, когнитивті тәсілді жалпылау, жіктеу, сипаттау, 
түсіндіру мүмкіндігі. 
Бұған үш интеллектуалды негізгі функцияны қажет ететін мектепке дейінгі білім беру 
мекемесінің мұғалімдері де ықпал етеді – ойлау, қарым-қатынас, іс-әрекет (сурет, сөз және 
үлгі). 
Қазіргі білім беру жағдайлары мектепке дейінгі білім беру мекемесінің мұғалімдерін 
қайта даярлауды, осындай жағдайларды қарастыру үшін жеткілікті АКТ құралдарын 
меңгеруді талап етеді. 
Мысалы, "кейс-стадиге" ұқсас схема бойынша: 
1) жағдаймен, міндетпен танысу; 
2) мәселені шешу үшін балалар тобын ұйымдастыру; 
3) жағдайды нақтылау және талқылау (мектепке дейінгі білім беру педагогінің, 
балабақша тәрбиешісінің басшылығымен); 
4) шешім құру үшін АКТ-құралдарын тарту (ұсынылғандардың ішінен нұсқаны 
таңдау); 5) процесті басқару. 
Оқытуда АКТ игерудің негізгі шарттары: 
1) тілек, берілгендік педагогика; 
2) психологиялық дайындық; 
3) аналитикалық тәсіл; 

196 
4) жауапкершілік; 
5) алынған ақпараттың вербалдылығын түсіну; 
6) инсайт (түсінік – "Мен қалай білемін..."немесе" Мен әлі білмеймін, бірақ мен оны 
ойлап табамын...") және импровизация: 
7) шешім қабылдау (ағымның, қарқынның, мінездің, пішіннің, қалыптың, мимиканың, 
қимылдардың және т.б. өзгеруімен бірге жүретін рефлексия). 
Балалар үшін импровизация, ойынға негізделген оқыту жағдайы маңызды: 
1) ситуациялық әдістеме; 
2) жас психологиясын сезіну; 
3) зейінді шоғырландыру; 
4) қиял; 
5) шығармашылық тәсілмен; 
6) акт тиімділігі; 
7) эвристикалық тәсілмен; 
8) аналитикалық; 
9) жоспарлылығымен (ақпаратты, іс-қимылдарды өңдеу). 
Мектепке дейінгі білім беру оқу процесіне АКТ инфрақұрылымын енгізуге жақындады. 
Ақпараттық технологиялар балалар мен тәлімгерлерге барған сайын күрделі 
міндеттерді шешуге мүмкіндік береді, уақыт өте келе оның ең жоғары мақсаты - зияткерлік 
қызметі үшін күнделікті әрекеттерден босатады. 
Мектеп жасына дейінгі балаларға арналған акт-бағытталған оқыту өзекті болып 
табылады, олар базалық білімді ерте алуды қажет етеді.

жүктеу/скачать 7.01 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: