Аллаһын елчиси
жүктеу/скачать 0.7 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ЗӨҺДҮН Тә’СИРИ
- РУҺАНИЛәР ПЕЈҒәМБәР (С) ВАРИСИДИРЛәР
- РәСУЛУЛЛАҺ Вә САДәЛИК
ЗӨҺД НәДИР?Зөһд о демәк дејил ки, инсан дүнја не’мәтләриндән фајдаланмасын. Чүнки бу не’мәтләрдән дүзҝүн истифадә горхулу дејил. Аллаһ бу не’мәтләри инсан үчүн јаратмышдыр. Амма бу не’мәтләрдән дүзҝүн истифадә етмәдикдә Аллаһ зикринин унудулмасына сәбәб олур вә инсан әбәди ахирәт һәјатындан хәбәрсиз галыр. Дин дүнјаја бағлылығы горхулу сајыр. Дүнја малындан бирҹә халчасы олан инсан бу халчаја бағланмагла дүнјаҝир олар биләр. Амма башга бири малик олдуғу бөјүк вар-дөвләтә бағланмадығы үчүн заһид инсан ола биләр. Гур’ан заһид инсаны белә танытдырыр: Заһид о кәсдир ки, дүнја малы әлиндән чыханда тәәссүф етмәсин вә әлинә дүнја малы ҝәләндә фәрәһләнмәсин. («Һәдид» 23). Заһид инсаны онун руһијјәси вә һәјатындан јахшыҹа танымаг олар. Елә бир шеј јохдур ки, ону ҝизләтмәј олсун. дүнјаја бағланмадан Аллаһдан һалал рузи истәјиб чалышан адам дүнја малыны әлдә етмәк үчүн ҝеҹә вә ҝүндүз билмәјән инсандан тамам фәргләнир. Инсан вүҹудунун јөнүмләри чох вахт ујғун ҝәлмир. Ибадәт вә зөһд јарананда инсан сијаси вә иҹтимаи галмагаллардан узаг дајаныр. Диҝәр тәрәфдән сијасәт мејданы өзү дә тәбии шәкилдә тәгвадан узаглашыр. Зөһд вә сијасәти бир араја ҝәтирмәк һәр инсанын һүнәри дејил. Һәзрәт Пејғәмбәр (с) бунларын арасында үлфәт јаратды. Белә ки, ибадәт меһрабында да онун мәгамына абидләр, дөјүш вә сијасәт мејданында гәһрәманлар һејран галдылар. Чәтинликләр заманы онун мөһкәмлијиндән дөзүмлүлүк, гүдрәтли вахты онун сәхвәтиндән әфв вә бағышлама хәҹаләт чәкир. Һәзрәт Пејғәмбәр (с) сијасәт дөјүш мејданында ән заһид инсан иди. Садә јашар, тәм-тәрагдан узаг оларды. Онун еви барәсиндә нәгл олунуб: «Пејғәмбәр (с) елә бир анда дүнјадан көчдү ки, һәсири-һәсир үстүндән салмышды» («Бәһар» 16-ҹы ҹилд). Онун јемәји барәдә нәгл олунуб: «Буғда чөрәји јемәди, арпа чөрәјиндәнсә дојунҹа мејл етмәди». «Дүнјадан көчәнә гәдәр сүфрәсиндә арпа чөрәји олду». («Бәһар» 16-ҹы ҹилд). Онун евинин дөшәнәҹәји һаггында нәгл олунуб: «әба һәзрәтин халчасы иди!». Һәзрәт бүтүн вүҹуду илә дүнјадан үз дөндәрдијини ҝөстәрди. «Нәһҹүл-бәлағәдә» јазылыр: «Дүнјаны кичик вә һәсир санды, бүтүн вүҹуду илә ондан үз дөндәрди. Дүнјанын адыны өз варлыг сәһнәсиндән силди».
Бу сөзләр тәзә сөз дејил. Кечмишләрдә нәфс вә ја авамлыг үзүндән руһаниләр гынанмышлар. Зијалылыгдан данышмыш, өзләрини мәдәнијјәт вә сијасәт јарадыҹысы билмишләр. Һансы ки, бу инсанлар өз ҝөзәл вә ити гәләмләри илә әслиндә илаһи не’мәтләрә нашүкүрлүк едирдиләр. Ахы руһаниләр Аллаһын әманәтини горумушлар. Онларын арасында нөгсанлар олса да бу нөгсанлары достҹасына тәнгид едиб арадан галдырмаг лазымдыр. Аҹы сөз вә дилдән исә һеч бир нәтиҹә ҝөзләмәк олмаз. РәСУЛУЛЛАҺ Вә САДәЛИКИнсанда тәбии ҹәһәтдән камилликләри өзүнә аид етмәк истәјир вар. Чох вахт исә инсан тамам пуч шејләри камиллик кими баша дүшүр. Өзүндә бир камал ҝөрәндә һејвани тәкәббүр мејдан сулајыр: Мәним малым, мәним вәзифәм, мәним евим, мәним машыным, мәним елмим, мәним телефонум, мәним.....Чүнки бу инсан өзүнү бүтүн ишләрин башында ҝөрүр. Бу сајаг мәнәм-мәнәмлик руһијјәси бүтүн инсанларын дахилиндә ҝизли шәкилдә вар. Гур’ан бу руһијјәни тәһлил едир: Муса (ә)-ын дөврүндә өз бөјүк вар-дөвләтиндән севинән танынмыш варлы Гарун дејирди ки, мән бу вар-дөвләти өз елмимлә газанмышам. («Гәсәс» 78). Бел бир руһијјә Аллаһа иман ҝәтирмәмиш инсанлара аиддир. Онлар Аллаһы камилликләрин мән’шәси билмирләр. Данышаркән даим «мән» вә «биз» дејирләр. Аллаһы бүтүн не’мәтләрин саһиби билән инсан башгаларынын јанында өзүнү садә вә тәвазөкар апарыр. «Мән» сөзүнү дилинә ҝәтирмир, өз үстүнлүкләрини ҝөзә чәкмир, өзүнү башгаларындан үстүн тутмур. Пејғәмбәр (с) тәвазө вә садәлик нүмунәсидир. Чүнки о илаһи камилликләрин ифадәсидир вә бүтүн инсани дәфәрләр онун шәхсијјәтиндә тәҹәссүм олунмушдур. «Өз тәвазө ганадыны даим јахынларынын ајағы алтына ат» («Шүәра» 215). О, өзүнү башгаларындан јухары билмирди, һансы ки, ән үстүн инсан иди. Бүтүн тәбәгәдән олан Аллаһ бәндәләри илә тәвазө илә кечинәрди. Аллаһ гаршысында да садәлији Аллаһын разылығы үчүн иди. «Аллаһын разылығы үчүн гуллар кими тәмтәрагсыз отурар вә јемәк јејәрди». «Алчагда әјләшәр вә орадада јатарды» («Бәһар» 16-ҹы ҹилд). «Онун үчүн һазырлашмыш отураҹаг вә јатаға ејб тутмазды. Нә дөшәсәјдиләр, онун үзәриндә јатарды. Әҝәр бир шеј дөшәнмәсәјди дә торпаг үстүнда јатарды» («Бәһар» 16-ҹы ҹилд). «Тәкјәләнмиш һалда јемәк јемәзди». «Либасыны вә ајаггабысыны өзү тә’мир едәр, ев ишләринә көмәклик ҝөстәрәрди». «Јәһәрсиз улаға минәр, тәркинә дә адам миндирәрди» («Бәһар» 16-ҹы ҹилд). Јолдан кечәнләрә, һәтта ушаглара салам вермәк адәти иди. Салам вермәкдә кимсә ону габаглаја билмәзди. «Гуру јердә гулларла јемәк јемәк, әли илә гојун сағмаг, бәрк памбыг парчадан либас ҝејмәк, ушаглара салам вермәк онун гајдасы иди». («Бәһар» 16-ҹы ҹилд). Бу нүмунәви характер фәрди вә иҹтимаи бәлаларын әлаҹыдыр. Мәҝәр бизим әксәримиздә белә ејбләр јохдурму?! Мүәјјән иҹтимаи мөвгејә малик олан бир чохлары ујғун ишләри өзләри үчүн ејб билмирми?! Чохумуз өзүмүздән мадди бахымдан ашағыда дајананларла үнсијјәтдән сыхылмырмы?! Бүтүн бунлар һејвани һиссләрә әјилмәк дејилми?! Пејғәмбәр (с) кими јер үзүнүн камил бир инсаны мүхтәлиф сәвијјәли инсанларла садәдир. Заһирдән хош тә’сир бағышламајан бу үнсијјәтләр сәбәбиндән халг күтләләри онун әтрафына јығышыр. Бу һәр заман, һамыја нүмунә оласы сәҹијјәләрдир вә һамыны да өзүнә ҹәлб едир. жүктеу/скачать 0.7 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|