Амин қышқылдары дегеніміз - әр түрлі ақуыз молекулаларын түзетін мономерлі жеке заттар. Амин қышқылдары органикалық қышқылдар, яғни маңызды табиғи қосылыстар түрлерінің бірі болып табылады. Амин қышқылдары түссіз қатты заттар болып келеді. Көпшілігі суда жақсы ериді. - Амин қышқылдары дегеніміз - әр түрлі ақуыз молекулаларын түзетін мономерлі жеке заттар. Амин қышқылдары органикалық қышқылдар, яғни маңызды табиғи қосылыстар түрлерінің бірі болып табылады. Амин қышқылдары түссіз қатты заттар болып келеді. Көпшілігі суда жақсы ериді.
Табиғатта жүзге тарта амин қышқылдары бар екені белгілі болса, олардың тек жиырмадан астамы ғана ақуыз молекуласы құрамына кіреді. - Табиғатта жүзге тарта амин қышқылдары бар екені белгілі болса, олардың тек жиырмадан астамы ғана ақуыз молекуласы құрамына кіреді.
- Зат алмасуы барысында ағзадағы ыдыраған ақуыздардың орнын толтыру, ескірген жасушалардың орнына жаңа жас жасушалар түзу және т.б. жағдайлар үшін ағзаға әр уақытта тамақпен бірге жеткілікті мөлшерде ақуызды заттарды қабылдап отыруы қажет.
Ақуыздарды түзетін амин қышқылдарының жалпы құрылысын келесі формула түрінде көрсетуге болады: Амин қышқылдары - Ауыстырылатын (тирозин және т.б.)
- Ауыстырылмай-тын (адамның және жануарлардың ағзаларында түзілмейтін)
Амин қышқылдарын өндірісте әр түрлі әдістер мен өсімдік тектес шикізаттардың ақуыздық гидролизаттарын экстракциялау, химиялық синтез және микроорганизмдердің ортада көп мөшерде амин қышқылдарын түзе алу қабілетіне негізделген микробиологиялық синтез арқылы алады. Амин қышқылдарының өндіруіне Corinebacterium, Micrococcuss, Arthrobacter, Brevibacterium және т.б. туыстарының Грамм оң, спора түзбейтін бактериялары жатады. - Амин қышқылдарын өндірісте әр түрлі әдістер мен өсімдік тектес шикізаттардың ақуыздық гидролизаттарын экстракциялау, химиялық синтез және микроорганизмдердің ортада көп мөшерде амин қышқылдарын түзе алу қабілетіне негізделген микробиологиялық синтез арқылы алады. Амин қышқылдарының өндіруіне Corinebacterium, Micrococcuss, Arthrobacter, Brevibacterium және т.б. туыстарының Грамм оң, спора түзбейтін бактериялары жатады.
Табиғатта аминқышқылдардың 150-ден астам түрі бар. Олардың 20-сына жуығы ақуыздар түзілісінде аса маңызды қызмет атқаратын мономер блок-топшалар. Аминқышқылдары барлық ағзалардың зат алмасу процесіне қатысып, гормондар витаминдер мидиаторлар пуринді және пиримидинді азоттық негіздердің алқолоидтердің т. б. гормондар биосинтезінің негізгі қосылыстарын түзу қызметін атқарады. Микроапалардың көпшілігі өздеріне керекті аминқышқылдарын синтездейді. Адам мен барлық жануарлар аминқышқышқылдарын өздері түзіле алмағандықтан оларды дайын түрінде ішіп-жейтін қорегіне алады. Қазіргі кезде адам және жануарлардың тамағына косылатын аминқышқылдары биотехнологиялық синтездеу әдісімен (химия және микробиология) игеріледі. Сонымен қатар олар өнеркәсіптік полиамидтер– бояулар мен дәрі-дәрмек шығаруда да үнемі пайдаланылатын өнім - Табиғатта аминқышқылдардың 150-ден астам түрі бар. Олардың 20-сына жуығы ақуыздар түзілісінде аса маңызды қызмет атқаратын мономер блок-топшалар. Аминқышқылдары барлық ағзалардың зат алмасу процесіне қатысып, гормондар витаминдер мидиаторлар пуринді және пиримидинді азоттық негіздердің алқолоидтердің т. б. гормондар биосинтезінің негізгі қосылыстарын түзу қызметін атқарады. Микроапалардың көпшілігі өздеріне керекті аминқышқылдарын синтездейді. Адам мен барлық жануарлар аминқышқышқылдарын өздері түзіле алмағандықтан оларды дайын түрінде ішіп-жейтін қорегіне алады. Қазіргі кезде адам және жануарлардың тамағына косылатын аминқышқылдары биотехнологиялық синтездеу әдісімен (химия және микробиология) игеріледі. Сонымен қатар олар өнеркәсіптік полиамидтер– бояулар мен дәрі-дәрмек шығаруда да үнемі пайдаланылатын өнім
Амин қышқылдары халық шаруашылығында және медицинада кеңінен қолданылады. Амин қышқылдарды әр түрлі полимерлер (синтетикалық тері, полимерлі талшық, тағамдық өнімдерді салатын қаптағыштар, пленка жасауда) алу үшін, ауыл шаруашылығында мал азығын амин қышқылдармен байытуда дәрілік заттар ретінде қолданылады. - Амин қышқылдары халық шаруашылығында және медицинада кеңінен қолданылады. Амин қышқылдарды әр түрлі полимерлер (синтетикалық тері, полимерлі талшық, тағамдық өнімдерді салатын қаптағыштар, пленка жасауда) алу үшін, ауыл шаруашылығында мал азығын амин қышқылдармен байытуда дәрілік заттар ретінде қолданылады.
Достарыңызбен бөлісу: |
