Ананас өсімдіктерінің морфологиялық белгілері
жүктеу/скачать 43.49 Kb.
|
1 2
Дәріс 2|
Ананас өсімдіктерінің морфологиялық белгілері Ананас (лат. Ananas) – бромелиялар тұқымдасына жататын, субтропиктік және тропиктік өңірлерде өседі. Піскен ананасты 8—9 градус температурада 10—12 күнге дейін сақтауға болады. Температура 7 градустан төмен болса ананас жемістері қарайып, су татып кетеді, ал 10 градустан жоғары болған жағдайда жеміс тез пісіп кетеді де, дәмі, түсі бұзылады. Ананастың құрамында қант, органикалық қышқылдар, күл пектин және хош иісті заттар, сондай-ақ С дәруменінің 20 мг пайызы, каротин (А провитамині), Ві және Вг дәрумендері бар. Ананасты жаңа піскен күйінде де, сондай-ақ түрлі өңдеуден өткізіп те (шырын, компот ретінде) тамаққа пайдалануға болады. Ол үшін ананасты тілімден немесе дөңгелектеп кеседі (кейде қант ұнтағын себеді).[1] Ананас — бромелиялар тұқымдасына жатады. Бромелия тұқымдасына жатқанымен, ананас басқа бромелиялар сияқты эпифитті емес, яғни ылғалдылықты ауадан алып, басқа өсімдіктің үстінде өспейді, топырақта өсіп-өнеді. Отаны Орталық Бразилия. Тропикалық және субтропикалық аймақтарда таралған. 8-ге жуық түрі бар. Қысқа сабақты, жапырақтары бір-біріне тығыз жанаса, сабақты айнала орналасқан. Жапырақтары семсер тәріздес ұзын сүйір, қатты, қалың, қабықты, шеттері өткір тікенді болып келеді. Табиғатта есейген өсімдіктің бойы 1 метрге, диаметрі 2 метрге дейін өседі. Жапырақтарының ортасынан етті жуан негізгі сабағы шығып, сабақ басына 30-60 см-лік гүл шешек атады. Гүлдеп болған соң, жеміс береді. Жемісі 4-5 айда жетіліп өседі. Жемісінің ортасынан негізгі сабақ өсіп шығып, тәжге ұқсас жаңа қысқа сабақ, жапырақтар шығарады. Жапырақтарының біркелкі жасыл түстісі, сарғыштау, ақ жолақтары бар түрлері болады. Үй жағдайында: «Ananas comosus», «Ananаs bracteatus», «Ananas nanus» түрлерін өсіреді. Кәдімгі өзіміз жеп жүрген ананасты, үйде жапырақ қалемшесімен өсіруге болады. Ол үшін жемісінің басында жақсы шоқтанып өсіп тұрған жапырағы бар ананасты алу керек. Қалемшені жемістің 2-2,5 см-дей бөлігімен бірге кесіп алады. Төменгі 10-15 жапырағын бір-бірлеп алып тастауға болады. Жемісінің жұмсағын тазалап алып тастайды да, марганцовка ерітіндісіне шайып, ағаш көмірін жағып, 2 күн көлеңкелі жерде кептіреді. Кепкен көшетті, бойы аласа, кеңдеу түбекке отырғызады. Суғарып, су бүркіп ылғалдандырып тұру қажет. 22-240С жылылықта, жарық жерде, 1-1,5 айда тамырланады Ананас түрдің төмен өсетін, жеміс беретін, тропикалық өсімдіктерінің жалпы атауы Ананас комосы (сондай -ақ белгілі A. sativus) бромелиадтар отбасында (Bromeliaceae). Бұл сонымен қатар бұл өсімдіктің үлкен, жеуге жарамды жемістерінің атауы. A. comosus Ұзын, қылыш тәрізді жапырақтары бар, ал майлы жемістердің бір жағында жапырақтары бар. Оның туған жері - Орталық және Оңтүстік Америка, бірақ басқа жерлерде енгізілді, оның ішінде қазіргі уақытта жемістің негізгі коммерциялық өндірушісі болып табылатын Гавайи (Herbst 2001). Ананас тағам ретінде қызмет етумен қатар, өзінің табиғи тәттілігімен тарихта символ және көркемдік мотив ретінде қызмет етті. Левинстің (2004 ж.) Айтуынша, ананас сирек кездесетін, беделі, шығыны мен көрнекі тартымдылығы оны атақты затқа және «соңғы экзотикалық жеміске» айналдырды. Ананас соншалықты құмар және сирек болғандықтан, 1600 жылдары Англия королі Чарльз II ресми портретте ананас сыйлық ретінде алған. Колониялық Америкада ананас қонақжайлылықтың символына айналды және үй шаруашылығының көңіл көтеру мерекесінің шыңы болды, тіпті оны күндізгі үстелге қою үшін үй шаруашылығына жалға берілді, содан кейін оны жеген бай клиенттерге сатты (Левинс 2004) ). Ананас қонақжайлылық пен достықтың символы ретінде американдық колониялардағы сәулетшілердің, қолөнершілердің және қолөнершілердің сүйікті мотивіне айналды және оларды сарайлардың негізгі қақпа бағаналарында, қоғамдық ғимараттардың ауа райында және қабырғаларда көруге болады. кенеп төсеніштер, дастархан, майлықтар, орындықтардың артқы жағы, қытайда және т.б. (Левинс 2004). жүктеу/скачать 43.49 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2