Апталық тақырыбы : «Математика- ғылымдар патшасы»

Апталық тақырыбы : «Математика- ғылымдар патшасы»

Мақсаты: Оқушыларды математика саласындағы жаңалықтармен таныстыра отырып, математиканың адам өміріндегі рөлін ұғындырып , оқушылардың математикалық сауаттылығын арттыру.

Оқушылардың логикалық ойын дамыту,қызығушылығын ояту.

Көрнекілігі :цитаталар, ребус, крассвордтар

Апталық бағдарламасы

І-күн .Кіріспе « Математиканың адам өміріндегі рөлі»

ІІ-күн.Математикалық фокустар мен ойындар

ІІІ-күн.Математика пәніне ену (1-4 класс)

(ашық сабақтар өткізу)

ІҮ-күн.Логикалық тапсырмалар,магиялық шаршы құрастыру.

Ү-күн. ребус, крассвордтар шешу.

ҮІ-күн .Қорытындылау.Марапаттар.

І-күн .Кіріспе « Математиканың адам өміріндегі рөлі»

Математика грек тілінен қазақшаға аударғанда «білім, ғылым» деген мағынаны білдіреді.

Грек ғалымы математикаға негізделетін құпия ілімнің негізін қалаушы б.э.д. 569-475 ж. өмір сүрген Пифагор « Сандар дегеніміз — барлығы » деген екен, «Сан-математика ғылымының іргетасы» деп Орынбек Жәутіков айтқан, яғни математиканың тілі ол сандар. Бізді жан-жақтан сандар қоршайды, олар бізге барлық жерде қажет. Біз сандар арқылы санап қана қоймаймыз, біз оларды санаймыз. Сандарсыз біз уақытты да, күнді де белгілей алмас едік,сандарсыз біз заттарды сатып ала алмаймыз, өзімізде бар нәрсені қайта санай алмаймыз немесе бізге тағы да қанша қажет екені туралы да айта алмаймыз, сондықтан, сандарды ойлап табу қажет болды. Аса үлы математик болып саналатын Карл Гаусс үш жасар кезінде әкесінің есептеулерін түзеткен «Арифметика-құдайдың туындысы» деген ол оқушы кезінде-ақ тізбекті сандарды тез қосудың бірегей тәсілін ашқан. Адамдар санай бастаған кезде, сірә санау үшін қол саусақтарын пайдаланған болу керек. Барлық адамдарда он саусақтан болғандықтан, олармен санау ыңғайлы болған. Біздің қазіргі санаудың ондық жүйесі осыдан туындаған. Сен бірдеңені санау кезінде саусақтарыңды пайдалансаң, ешқашан есептен жаңылмайсың. Саусақтарыңа қарап, оларды атамастан көз алдыңа елестете аласың, саусақтар мен сандар арасындағы байланыс көне заманнан бері бар. «diqit» - «сан» сөзін пайдаланамыз, ол «саусақ» деген ұғымды білдіреді. Қол саусақтарын тек санау үшін ғана емес, көбейту үшін де пайдалануға болады. Мысалы 9-ға көбейтуге қолдансақ. Қолдарыңды алдыңа қой да, сол жақтан қарай санай баста. Қайсыбір санды тоғызға көбейту үшін тиісті саусағынды бүк. 7-ні 9-ға көбейту үшін жетінші саусағынды бүк. Енді сол жақтан алты саусақ және оң жақта үш саусақ қалды. Демек жауабы 63

1. 
   Екі қыстақтың арасы10 шақырым.Қырсық жолаушы күніне екі шақырым алға
   

2.Он-оннан асығы бар үш бала өзара асық ойнады. Ойыннан соң біріншісі екіншісіне қарап: қанша асық ұттың – деді ол. Онша көп ұтқыза қоймаппын, сегіз асығым қалыпты, – деді

- Онда сендегі барлық асық менің ұтып алған асығыма тең екен, – дейді үшінші бала асықтарын түгендеп тұрып.

-  Ең көп асықтан ұтылған мен болдым, – дейді мұнайып бірінші бала. Ойыннан кейін кімде, неше асық?               ( 4, 8 18 )

3.Түйеқұс екі аяғымен тұрғанда бір пұт тартса, бір аяғымен тұрғанда қанша тартады.

(Бір пұт)

Біз қазір математика ғылымының жетілген кезеңінде өмір сүріп жатырмыз.Сендер де математиканы сүйіп,математиканың биік шыңына шығуларыңа тілектеспін.

Кештің жоспарымен таныстыру

ІІ. Математикалық фокустар мен ойындар.

1.Ойлаған санды табу

2. Туған күнді табу

3. «Ой сергіту» (жұмбақтар шешу)

1. Ойлаған санды табу.

А)- Екі таңбалы сан ойла;

- оны екіге көбейт;

-көбейтіндіге 4 санын қос;

- қосындыны 4ке көбейт;

- көбейтіндіден 16ны шегер;

- шыққан нәтижені ойлаған саныңа бөл.

Жүргізуші ойынға қатысушылардың бәрініңде нәтижесі 8ге тең болатынын айтады.

Ә)-екі таңбалы сан ойла;

- оны 5ке арттыр;

- қосындыны 3 есе арттыр;

- нәтижеден 15ті шегер;

- жауабын айтыңыз.

Жауабы: Шыққан нәтижені 3ке бөлеміз.

- туған жылыңның соңғы екі цифрын 20000ға көбейт;

- туған айыңды 200ге көбейт;

- туған күніңді 2ге көбейт;

- көбетінділердің нәтижелерін қосып, шыққан нәтижені айт.

Жауабы: шыққан нәтижені 2ге бөл. Алған жауабыңның алдыңғы 2 цифры туған жылдың соңғы 2 цифрын береді, ортасындағы 2 цифр туған айды көрсетеді, соңғы 2 цифр туған күнді береді.

Екі оқушы 10 санынан кіші сандарды кезектесіп айтып қосып отырады. Кім бірінші 100ге жетсе, сол оқушы жеңіске жетеді. Мысалы: біріншісі 7 десе, екіншісі 9 дейді. Қосындысы 16ға тең. Қайтадан біріншісі 5 дейді қосынды 21ге тең, екіншісі 8 десе қосынды 29ға тең болады. Ойынды осылай жалғастырып кім бірінші жүзге жетсе, сол оқушы жеңіске жетеді.

12 бұтағы бар алып емен.

  (Жыл , 12 ай, 52 апта, 7 күн)

8.  Атадан он баламыз,
Бір-бір жастан арамыз,
Қосылып кейде басымыз,
Азайып кейде қаламыз.
Бөлініп кейде арамыз,
Көбейіп те аламыз. Ол не?                         

(0 мен 9 арасындағы сандар)

Аяғы біреу, қолы жоқ,

ҮІІ.Қорытынды.

Барысы: Ұйымдастыру бөлімі

Кештің жоспарымен таныстыру

Жоспар :

1. Логикалық тапсырмалар

2. Магиялық шаршы құрастыру.

1. Бөлмеде 4 бұрыш. Әрбір бұрышта мысықтар отыр. әрбір мысық алдында 3 мысық. Бөлмеде қанша мысық бар?                     (4 мысық)

  2.Қаранғы бөлмеде керосин шамы және шырақ  қатар тұрса, бірінші нені тұтатар едіңіз?          (Сірінкені)

3.  Жыл он екі ай ішінде 30 және 31 сандары ауысып отырады.Ал 28 саны қай айда кездеседі?            (Барлық айда)

4.  5 алманы 5 кісіге тең бөліп беру керек және де себетте бір алма қалу керек.

5. №1, №2, №3 пәтерлерде 3 мысық тұрады. Олар ақ, қара, ала мысық. №1, №2 пәтерлерде қара емес мысық тұрады. Ақ мысық №1 пәтерінде тұрмайды. Әр мысық қай пәтерде тұрады?

№3 пәтерде-қара мысық

6. Бір топтағы туристердің 10 –ы қазақ тілін, 8-і орыс тілін біледі. Олардың 3-уі орыс тілін де, қазақ тілін де біледі. Топта қанша турист бар? (15 турист) 10+8 =18

18-3 =15

7.Сыныптағы 15 оқушы көркем өнерпаздар үйірмесіне қатысады. Олардың ішінде 9 оқушы домбра тартады, 10 оқушы өлең айтады. Неше оқушы өлең де айтады, домбыра да тартады?

8. Алты сақинаны табақты таразыға 2 рет тарту арқылы жалған сақинаны анықта.

9. Елуді екіден бірге бөліп, алтыны қосқандағы нәтижесі қандай?

жүз алты

10. . Сыйымдылығы 5л және 7л екі ыдыстың көмегімен краннан қалай 6 л су алуға болады.

Жауабы: 5л ыдыспен су алып 7л ыдысқа құямыз.тағы да 5л су алып 7л ыдысқа құямыз.3л су5л ыдыста қалып қояды.7л ыдыстағы суды төгіп тастаймыз.Жаңағы3л суды соған құямыз.Тағы 5л ыдыспен су аламыз.

2. Магиялық шаршы құрастыру.

Магиялық шаршы туралы алғашқы мәліметтер біздің заманымызға дейінгі әдебиеттерде кездеседі. Ертедегі магиялық шаршылардың түрлері қазіргі кезде мынадай түрде беріледі.

4	9	2
3	5	7
8	1	6

Магиялық шаршының негізгі қасиеті әр бағандағы, әрбір жолдағы және диагональдар бойымен орналасқан сандардың қосындысы бірдей болуы керек. Берілген магиялық шаршыда 1,2,3,4,5,6,7,8,9 сандарының қосындысы баған, жол және диагональдар бойымен 15ке тең.

Тапсырма: 2,4,6,8,10,12,14,16,18 сандарын пайдаланып, барлық бағыттағы қосындылардың мәні 30ға тең болатындай етіп магиялық шаршы құрастыру. Жауабы:

1. Бір-бірімен жарысқан,

3. Бір үйде тұрады екен елу батыр,

4. Елуді екіден бірге бөліп, алтыны қосқандағы нәтижесі қандай?

5.  100 мүйізі бар

Үстінде киізі бар.                             (Киіз үй, юрта)

6. Мың кісіге бір белбеу.                    (Сыпырғыш, веник)

Барысы: Ұйымдастыру бөлімі

Кештің жоспарымен таныстыру

Жоспар :

1. 1-2 кластар математикалық ребустар шешу.

2. 3-4 кластар математикалық крассвордтар мен ребустар шешу.

1. ,

Пирамиданың жоғарғы жағынан төменгі жағына түсудің дұрыс жолын тап.Жолдағы сандар қайталанбауы тиіс.

	қ	а	ң	т	а	р
	о	р	а	қ
	с	у
а	у

2.Шаруашылық құралы

3.Тіршілік көзі

4.Балық аулайтын құрал

1.математикалық амал

2.Планетаның бірі

3.Төрт түліктің бірі

4.шаруашылық құралы

5.Оқу құралы6.Көп сөзіне антоним сөз

+, ,,

Дөңгелектерге 1-ден 9-ға дейінгі сандарды орналастыр.Сонда үшбұрыштың әр қабырғасының бойындағы сандардың қосындысының мәні 17-ге тең болсын.

Қорытынды.

-Бүгін апталықтың соңғы күні .Сендерге не өте ұнады? Не қиын болды?