Ұйымдық-құқықтық нысан бөлінісінде қатысушылардың жалпы санын талдау

Есепті кезең ішінде жеке кәсіпкерлер (бұдан әрі – ЖК), жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер (бұдан әрі – ЖШС) және коммерциялық қызметті жүзеге асырушы шаруа қожалықтары (бұдан әрі – ШҚ) сияқты ШОБ субъектілері оқыды.

«Бизнес-кеңесші» бағдарламасы шеңберінде ұйымдық-құқықтық нысан бөлінісінде қатысушылардың жалпы санын талдаудан ЖК меншік нысанындағы ШОБ субъектілерінің үлесі ЖШС мен ШҚ асып түсетіні көрінді. «Бизнес-кеңесші» жобасы тыңдаушыларының санын ұйымдық-құқықтық нысандар бойынша бөлуде есепті кезең ішінде Заңды тұлғалардың (6535) жеке тұлғалардан (5467) басым екені айқын (12-кесте). Қазір жұмыс істеп жүрген кәсіпкерлердің жалпы санынан – 6535, жеке кәсіпкерлер 1073 немесе 8,9%, ЖШС – 213 немесе 1.8%, шаруа қожалықтары – 162 немесе 1.4%, өзге ұйымдық нысандар (қоғамдық қорлар, қоғамдық ұйымдар) – 5085 немесе 42,4% (22-диаграмма) құрады.

29-диаграмма. Ұйымдық-құқықтық нысан бөлінісінде «Бизнес-кеңесші» бағдарламасы бойынша қатысушылардың саны

«Тәлімгерлік қағидатымен жобалық оқыту» бағдарламасы шеңберінде қатысушы-тыңдаушы жеке тұлғалардың саны (377) заңды тұлғалардан (74) аз (22-кесте).

Ұйымдық-құқықтық нысан бөлінісінде қатысушылардың жалпы санын талдау ЖК меншік нысанындағы ШОБ субъектілерінің үлесі (49%) де ЖШС (7.4%) асып түсетінін көрсетті (30-диаграмма).

№22 кесте. «Жобалық оқыту» бағдарламасы бойынша қатысушылар саны

30-диаграмма. Ұйымдық-құқықтық нысан бөлінісінде «Жобалық оқыту» бағдарламасы бойынша қатысушылар саны

«Бизнес-өсу» бағдарламасы шеңберінде қатысушы-тыңдаушы жеке тұлғалар (93) заңды тұлғалардан (1912) едәуір аз (14-кесте).

Барлық бағдарламалардағыдай, «Бизнес-Өсу» бағдарламасы бойынша да ЖК (75%) ЖШС-ден (12%) басым (31-диаграмма).
23-кесте. «Бизнес-Өсу» бағдарламасы бойынша қатысушылар саны

Жеке тұлғалар	93	4%
ЖК	1498	75%
ЖШС	240	12%
ШҚ	159	8%
Өзгелері	15	1%
Жиыны	209	100,0%

31-диаграмма. Ұйымдық-құқықтық нысан бөлінісінде «Бизнес-Өсу» бағдарламасы бойынша қатысушылар саны

«Бизнес-мектеп» тыңдаушыларының басқа бағыттарға одан әрі қатысу көрсеткіштері мынаны анықтады: қатысушыларға сауалнама жүргізу нәтижесінде «Бизнестің бірыңғай жол картасы - 2020» бағдарламасының барлық құралдарынан «Кредиттеуге кепілдік беру» құралы тыңдаушылар тарапынан аса қызығушылық тудырды – бұл жөнінде 495 тыңдаушы атап өтті (32-диаграмма).

Бұдан басқа, тыңдаушылар арасында 14 респондент «Іскерлік байланыстар» және «Аға сеньорлар» жобаларына қатысуға тілек білдірді, 6-уы Назарбаев-Университетінде оқу курсынан өткілері келеді.

65% астамы «Жұмыспен қамту – 2020 жол картасы» бағдарламасына микрокредит алу бөлігінде қатысуға тілек білдіруде.

5. 
   Қатысушылардың жалпы санын гендерлік бөліністе талдау
   

«Бизнес-кеңесші» жобасы тыңдаушыларының гендерлік бөліністегі құрамын талдау жобаға тыңдаушылардың жалпы санынан ер адамдар 55,9 %

Өңірлік бөліністе ер адамдар мына өңірлерде басым: Алматы қ. –

2. 
   «Жобалық оқыту» бағдарламасы
   

Қатысушы-әйелдер туралы айтар болсақ, жобалық оқыту бойынша қатысушылар мына өңірлерде көп екені байқалады: Қызылорда облысында – 66, Алматы қаласында – 61 және Павлодар облысында – 42. Мына облыстарда әйелдер аз қатысқан: Жамбыл облысы – 19, Ақмола облысы – 19 және БҚО – 24.

2. 
   «Бизнес-Өсу» бағдарламасы
   

6. 
   Қатысушылардың жалпы санын жас мөлшері бөлінісінде талдау
   

Есепті кезеңде «Бизнес-кеңесші» жобасы бойынша қатысушылар саны мына жас аралығында көп: 30 - 49 жастағылар – 5 588 адам немесе барлық қатысушылардың 46,6%-ы. (36-диаграмма).

17 - 29 жас санаты екінші орында, олар – 4 186 адам немесе 34,9% %.

Санына қарай келесі қатысушылар мына жас санаттары болып табылады: 50 - 57 жастағылар – 1 608 адам немесе 13,4% % және 57 жастан асқандар –
618 адам немесе барлық қатысушылардың 5,2%-ы.

Кәсіпкерлердің өңірлік бөліністегі жас құрылымы айтарлықтай біркелкі емес. Өңірлер бойынша жас мөлшері бөлінісінде ШОКС саны мен арақатынасы 27-кестеде көрсетілген.

18-кестеден көрініп отырғандай, жастар мен орта жастағылардың ең көп саны Астана қаласы мен Атырау облысында байқалады. Зейнеткерлік жас алдындағы және 57 жастан асқандардың жүгінулерінің саны ШҚО-да, Ақмола және Алматы облыстарында басым.

Сондай-ақ кестеге сәйкес, барлық өңірлерде де 30 - 49 жастағылар басым жас санаты болып табылады. Алайда маңыздылығы жағынан екінші санат – 17 - 29 жастан басталатын жас тобы.

2. 
   «Жобалық оқыту» бағдарламасы
   

Кәсіпкерлердің өңірлік бөліністегі жас құрылымы айтарлықтай біркелкі емес. Өңірлер бойынша жас мөлшері бөлінісінде ШОКС саны мен арақатынасы 19-кестеде көрсетілген.

2. 
   «Бизнес-Өсу» бағдарламасы
   

Кәсіпкерлердің өңірлік бөліністегі жас құрылымы былайша қалыптасқан (29-кесте).

7. 
   Жалпы санын талдау, оқытудың жүргізілуін бағалау, жобаның тиімділігін талдау
   

«Бизнес – Кеңесші» жобасы шеңберінде 2015 жылы жүргізілген оқытудың сапасын бағалау семинарлардың соңында алынған сауалнамаларды өңдеу арқылы жүзеге асырылды. Сауалнамаларды іріктеп өңдеу нәтижелері былайша қалыптасып отыр.

Сауалнама жүргізуге сәйкес тыңдаушылардың басым бөлігі тыңдалған курстың деңгейін жоғары бағалап отыр, оның ішінде 90,78% (10893 тыңдаушы) курсты «өте жоғары», 10,41% (1 249) тыңдаушы «жоғары деңгейдегідей» деп бағалады және 0,08% (10) тыңдаушы «төмен де емес, жоғары да емес деңгей» деп атап өтті. (39-диаграмма).
39-диаграмма. Тыңдалған «Бизнес-кеңесші» курсын бағалау


«Бизнес-кеңесші» жобасы шеңберінде жүргізілген сауалнама нәтижесінде сауалнамаларды өңдеу нәтижелері мынадай (40-диаграмма).

2. 
   «Жобалық оқыту» бағдарламасы (сауалнама жүргізу негізінде)
   

Жобалық оқыту шеңберінде 954 респондент жоғары баға қойса, барлығы 46 қатысушы курсты «жақсы» деп бағалады (40-диаграмма).

2. 
   «Бизнес-Өсу» бағдарламасы (сауалнама жүргізу негізінде)
   

Ауызша зерттеу (пікіртерім арқылы) негізінде 2015 жылы тыңдалған курс шеңберіндегі ақпараттың толықтығын тыңдаушылар жоғары бағалады: респонденттердің 75%-ы толық қанағаттанса, 20 % – қанағаттанарлықтай болды, ішінара қанағаттанғандар үлесі – 4%.

Курстарды тыңдаушылардың басым бөлігі курстан өту барысында алынған ақпараттың түсінікті жеткізілгеніне толық қанағаттанушылық білдірді: ақпараттың түсінікті жеткізілгенін жоғары бағалаған респонденттердің үлесі – 70%, тыңдаушылардың 25%-ы «қанағаттанарлықтай» деген баға берді, ішінара қанағаттанғандар үлесі – 2%.

«Ақпараттың практикалық маңыздылығын» жоғары бағалаған тыңдаушылардың үлесі 74%-ды, «қанағаттанарлықтай» деген баға бергендер үлесі – 22%, ішінара қанағаттанғандар үлесі – 1%-ды құрады. Үш сипаттама бойынша респонденттердің 1 - 3%-ы сауалнама жүргізу кезінде бұл сұраққа жауап берген жоқ.

1. Өңірлер бөлінісінде «Бизнес-кеңесші» бағдарламасы бойынша оқу курстары ШҚО, Қарағанды облысы және Қызылорда облыстарында өткізілді. Маңғыстау және Жамбыл облыстарында өтінім берушілер оқытудан аз өткен.

2. Салалық бөліністе «Бизнес-кеңесші» және «Бизнес-Өсу» бағдарламалары бойынша тыңдаушы-кәсіпкерлердің ең көп саны қызметтер көрсету мен көтерме және бөлшек сауда саласында қызметті жүзеге асырады. Өндіріспен және ауыл шаруашылығымен байланысты салаларда тыңдаушы-кәсіпкерлер саны аз екені байқалды. «Жобалық оқыту» бағдарламасы шеңберінде тыңдаушы-кәсіпкерлердің көбі өз қызметін ауыл шаруашылығы мен қызметтер көрсету салаларында жүзеге асырады. Ал өндіріспен байланысты және көтерме және бөлшек сауда салаларында олар өте аз.

3. «Жобалық оқыту» бағдарламасы бойынша өңірлер бөлінісінде Павлодар облысында, Қызылорда облысы мен Алматы қаласында тыңдаушылар саны көп екені байқалады. ОҚО, Ақмола облысы және БҚО-да тыңдаушылар саны аз.

4. «Бизнес-Өсу» жобасына қатысушылар Жамбыл облысында, Қызылорда облысында көп. СҚО мен Астана қаласында қатысушылар өте аз.

5. «Бизнес-кеңесші», «Жобалық оқыту» және «Бизнес-Өсу» бағдарламалары шеңберінде ұйымдық-құқықтық нысан бөлінісінде қатысушылардың жалпы санын талдаудан ЖК меншік нысанындағы ШОБ субъектілерінің үлесі ЖШС мен ШҚ-лардан басым екені көрініп отыр. Бұл Статистика комитетінің статистикалық деректеріне сәйкес Қазақстандағы жұмыс істеп жүрген ШОК субъектілерінің арасында аталған санаттың едәуір үлесті иеленіп отырғандығымен түсіндіріледі.

8. «Жобалық оқыту» бағдарламасы мен «Бизнес-Өсу» бағдарламасы бойынша жағдай да ерлерге қарағанда, әйелдердің аз екенін көрсетті. Жобалық оқыту бойынша Қызылорда облысында, Алматы қаласы мен Павлодар облысында қатысушылар көп екені байқалды. Жамбыл облысында, Ақмола облысы мен БҚО-да қатысушы әйелдер аз болған.

9. «Бизнес-Өсу» бағдарламасына қатысушылардың жалпы саны гендерлік белгісі бойынша тең деп айтуға болады.

Өңірлік бөліністе қатысушы әйелдер саны былайша қалыптасқан: Ақтөбе облысында, Атырау облысы мен Алматы қаласында әйелдер оқу курстарынан көп өткен. Жамбыл мен Павлодар облыстарында аз.

10. Есепті кезеңде барлық бағдарламаларға қатысушылардың ең көп саны 30 - 49 жастағылар арасында байқалады. Екінші орында 17 - 29 жастағылар. 50 - 57 жастағылар мен 57 жастан асқандар санына қарай келесі қатысушылар болып табылады.

11. «Бизнес-кеңесші» бағдарламасы бойынша Астана қаласы мен Атырау облысында жастар мен орта жастағылардың көп жүгінгендері байқалды. Зейнеткерлік жас алдындағы және 57 жастан асқандардың жүгінулерінің саны Ақмола мен Алматы облыстарында басым.

«Жобалық оқыту» бағдарламасы бойынша жастар мен орта жастағылар жүгінулерінің ең көп саны Павлодар облысында, Қызылорда облысында және Ақтөбе облысында байқалды. Зейнеткерлік жас алдындағы және 57 жастан асқандардың жүгінулерінің саны Павлодар облысында, Қостанай облысы мен Жамбыл облыстарында басым.

«Бизнес-Өсу» бағдарламасы бойынша жастар мен орта жастағылар жүгінулерінің ең көп саны Ақтөбе облысында, Ақмола облысында және Алматы қаласында байқалды. Зейнеткерлік жас алдындағы және 57 жастан асқандардың жүгінулерінің саны Қостанай облысы мен ШҚО-да басым.

12. Сауалнама жүргізуге сәйкес барлық оқыту бағдарламалары бойынша тыңдаушылардың басым бөлігі (90% астамы) тыңдалған курстың деңгейін жоғары бағалады.

13. Пікіртерімдерге сәйкес «Бизнес-мектеп» құрауышы бойынша оқығандар арасында 15 мың оқып шыққандардың 9 % немесе 1 350 адам өз бизнестерін ашты, 11%-ы немесе 1650-і бизнестерін кеңейтті, жобалық оқыту шеңберінде 1000 оқып шыққан респонденттің 289-ы немесе 28,9%-ы жалпы сомасы 1 114 908 000 (бір миллиард бір жүз он төрт миллион теңге тоғыз жүз сегіз мың) теңгеге жобаларды іске асырды.

Жалпы талдауға сәйкес тәлімгерлік қағидаттарын қолдана отырып «Жобалық оқыту» жобасы бойынша оқуды аяқтаған соң, іске асырылған жобалардың саны: ең көп іске асырылған жобалар саны ШҚО-да – 47 жоба немесе жалпы сомасы 169 095 000 (бір жүз алпыс тоғыз миллион тоқсан бес мың) теңге және Алматы қаласында – 43 жоба немесе жалпы сомасы
204 096 000 (екі жүз төрт миллион тоқсан алты мың) теңге.

Астана қаласында іске асырылған жобалар саны аз – 4 жоба немесе жалпы сомасы 14 000 000 (он төрт миллион) теңге және Маңғыстау облысында аз – 6 жоба немесе жалпы сомасы 7 700 000 (жеті миллион жеті жүз мың) теңге.