Осы күні «Уақыттық үкіметУақытша үкімет»: Кеңес одағыКеңес Одағымен сауда жасасуды, мал және басқа да заттарды экспорт етудісыртұа шығаруды, ішкі-сыртқы саудадан бажы алуды, қазына меңгермесіқҚазына меңгермесі мекемесіне жауапты болып бажы алу әдістерін, көлемін және бажы мөлшерін белгілеуді ұйғарды тапсырылды.
Осы күні «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» қазына меңгермесіҚазына меңгермесі мекемесі ресми жұмысқа кірісті, меңгерме мекеме бастығына Әнуар Мұсабаев тағайындалды, орынбасарлары : Фатих Аллажар1, Оспан Кеуіровтеар2 болды. Қазына меңгермесіҚазына мекемесінің меңгермесінің қарауында: кеңсе, қазына, финаныс өаржы мекемесі (мемлекеттік банкі қамтылады), әскери артқы шепті қамдау мекемесі, бажы істері бас мекемесі, мемлекеттің мал-мүлкін санаққа алу, басқару мекемесі, егін, орман, мал, су шаруашылығы мекемесі, сауда өнеркәсіп мекемесі, почта, телеграф, қатынас-тасымал мекемесі қатарлы құрылымдар кірдібар.
Осы күні У жұң шин өлкелікӨлкелік үкіметтің жобаларының №77-мәжілісін ашып, Әлен жұн уаңды – Алтай аймағы уәлиінің орынбасары, Мұқашты –Сарысүмбе ауданының уақыттық әкімі, Қатшаны – Шіңгіл ауданының уақыттық әкімі, Көкенай дабыны – Жеменей ауданы әкімінің орынбасары, Бәди Мақшыбай тәйжіні – Қаба ауданы әкімінің орынбасары етіп тағайындап, Алтайдағы ұсақ ұлт бұқарасының құралды қарулы күрестіін ыдыратпбақ болды.
6 қаңтар. «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» қазына меңгермесіҚазына меңгермесі мекемесі мынадай шешім жасады:
(1). Бажы істер бас мекемесі оныншы күннен бастап іске кіріссін, аудандарда бажы істер мекемелері дереу құрылсын, лайықты орындарда район аудан дәрежелі бажы істер бөлімшелері құрылсын;. (
2). Жаңа бажы (салық) ережелері жасалынғанға дейін, бұрынғы ЖұнгоқҚытайЖүңго үкіметінің бажы алу әдісі бойынша бажы алынсын;
. (3). Әр күнгі бажы кірісі сол күні мемлекет банкісіне тапсырылатын болсын;.
7 қаңтар. «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» жобалар мұшелерінің мәжілісі №5-қарар қабылдап, «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» әскери істер меңгермесін мекемесін құруды, әскери істер меңгермесінің мекемесінің ұйымдастыру жобасы мен әскери түзім жобаларын жасаудыа Петр Романович Александровқа тапсыруды ұйғарды.
Осы күні Жу шау лян мен У жұн шин Жаң же шыге телеграммажеделхат жолдап: «Шынжаңның әскери істері қиын кезеңге жетті, мұндағы жеңіл жеңіліус артқы шептің қамдалуына және Кеңес одағыКеңес Одағымен диполоматиялықға байланысқа қатысты болып отыр» – деді. Жаң же шы дереу Гомин үкіметі орталық әскери істер комитетінің артқы шепті қамдау бөлімінің бастығы Иұи фипыңға, батыс солтүстік тас жол мекемесінің бастығы Хы жыңуғады, қазына министірминистрлігі ақша мекемесінің бастығы Дай мыңлиғады, Шынжаң өлкелікӨлкелік қазына меңгермесіҚазына меңгермесімекемесінің жаңа тағайындалған бастығы Лу иұюынғаді, 8-соғыс районы майданы әскери полкінің бас бақылаушысы Бан фуғады бастап Шынжаңға барып, астықпен қамдау, әскери керек-жарақпен жөткеуқамтамасыз ету, қатынас құралдармены қатарлы артқы шеп қамдалу мәселелерін шешуге кірісуді тапсырды.
8 үқаңтар. 1-реткі Құлжаға әскери көмек беру соғысында жорығы жеңіліске ұшырағаннан кейін, Жу шау ляң: Ли тие жұнды Үрімжіден Жыңға барып, Құлжағамайданына көмектесу соғысына қолбасшылық етуге жіберді. Ли тие жұн сол күні Жыңға барысымен, жаңа 45-дивизияның командирыкомандирі Шие и фың, Запас қосалқы 7-двизиядивизияның командирыкомандирі Ли иұишяң, жаңа 45-двизиядивизияның 3-полкінің командирі Ху уын сы, запас қосалқы 7-двизиядивизияның 19-полккініңы командирыкомандирі ның орынбасары Фан юрн, 29-тасымал басқармасының бастығы Зың шы сыұн, әуе армия отрядының жасағының бастығы Шұи ян моның басын қосып, лардан ұйымдасқан жаңадан 2-армия құрамасын ұйымдастырды. алдыңғы шеп қолбасшылық орнын құрды. Ол арнаулы ұшақпен Құлжа кеңістігіне әуежайына барып, Жаң же шының: «Сталинград рухынанда, асып түсетін рухпен соңына дейін берік тұрыңдар» – деген телеграмма жеделхатпен жіберілген бұйрығын аэродромда қатарлы базаларда бекініп жатқан ГоминдаңГоминдаң әскери бөлімдеріне жеткізді.
9 қаңтар. Жу шау ляңның Құлжаға әскери көмек беру туралы жаңа соғыс жобасына сай Ли тие еиың Да хяянзыда мынадай соғыс әскери бұйрықғын жариялады:
(1)1. Жалпы беттік шабуыл 11 қаңтарда басталды. (2)2. Шие и фың: Да хянзы маңына топталған әскери бөлімдерді бастап Көгіршін асуы1 арқылы Құлжаға жорық жасайды, тағы бір бөлім – Тура асуға2 шабуыл жасайды. (3)3. Фан ю рынның әскери бөлімдерді бастап Ашалы ауысынан Құлжаға жорық жасайды. (4)4. Ли иұи шяңның әскері жауапты болып, Жыңның батысындағы жерлерді және тас жолды қорғайды, саондай-ақ Арасан, Бұратала аудандарында «аластау» жүргізеді. (5)5. Ху уын сы партизандар қосынының әскери күшін мұрындықтай түсу үшін Жаңа Аартайға шабуыл жасағансийды. (6)6. Жалпы шабуыл кезінде әуе армиясы құрлық әскеріменге сәйкесіп, әрбір ұшақ күніне бірнеше рет ұшады.
Осы күні У жұң шин Алтайдың уәлиі Гау бой ұйды шақырып алып, оған: Алтайды құлшына орнықтыру табандап қорғауды және Алтай аймағында тұратын армияның командирлеріне мемлекет қорғанысын нығайтып, отан териториятерриториясын қорғауға ұмтылу жолында құлшыну керек екенін жеткізуді талап еттітапсырды.
11 қаңтар. АҚШ тыңАҚШ-тың Үрімжіде тұратын елшісі Уэррит (–?) У жұң шинге амандаса барып, «Құлжа оқиғасының» егжей-текжейіне АҚШ тыңАҚШ-тың газет журналдарында жарияланып бүкіл дүние жүзінің назарын аудару үшін АҚШ-тың газет, журналдарында хабарлар жарияланатынына «Құлжа оқиғасының» егжей-текжейін білуді үміт ететінін сенім білдірді.
11 - -16 қаңтар. 11 қаңтарда Ли иұй шяң Ашалы ауданындағы әскери күшін күшейтумен бірге, тағы бір баталионбатальон әскеріни күшін Бұраталаға орналастырып, Арасанға жорық жасауға жіберді. 12 және 16 қаңтарда ілгерінді-кеиінді Шяуиыңпанды, Лаушауфаңды басып алып, Қарабұғыда Ерден партизандар қосынымен тірестішайқасты.
11 - -19 қаңтар. ГоминдаңГоминдаң армиясы Құлжаға әскери көмек жіберу жаңа соғыс қимылын жүзеге асыра бастады. Партизандардың әскери күшін айналдыра алдарқату түсу үшін, алдымен Сымитузы мен Сантайдағы әскери бөлімдер зеңбірекші бөлімдерідің күндіз-түні сұрапыл үстемелете атқылап, Сайкесуынде Жаңа Аартайға «жалған шабуыл» жасады. Хан юр ын бастаған әскери бөлімдер Ашалы ауданына шығып, терістік қарлы асуға жорық жасап, 12- қаңтарда терістіктегі қарлы асудыын басып алды. Олар партизандар отрядының жасағының тосқауылына дап соққы беруіне ұшырағандықтан, 18- қаңтарда оңтүстік қарлы асуды әрең басып алып, 19- қаңтарда Мазар сайына кірді. Осымен бір уақытта, Шие и фың бастаған әскери бөлім Көгіршін асуына шабуыл жасап, 12- қаңтарда асуды басып алды, 16- қаңтарда тура асудың оңтүстігін басып алды. 16 -күні Шие и фың бөлімдері Білікшінің маңына жетіп, Құлжа аэродромына небәрі 20 шақырым ғана қалды.
12 қаңтар. «Уақыттық үкіметУақытша үкімет» жоралар мүшелерінің мәжілісі № 6- -қарар қабылдап, әскери істер меңгермекемесінмесін бекітті, Петр Романович Александыров мекеме еңгерме бастығы етіп болып тағайындады. Тұрақты армия құруды, әскери шен тізімін жолға кою туралы шешім қабылдадыды да ұйғарды. Әскери шен: – жай әскер, орта командир, аға командир, жоғары дәрежелі командир – деп төрт дәрежеге бөлінді. Поагон мен киім үлгісі Кеңес одағыКеңес Одағының армиясының үлгісіне ыкіне ұқсатылды. Поагонды көк. қызыл, ақ түспен жиектеу арқылы атты, жаяу, зеңбірекші әскерлерді парықтайтын болды.
14 қаңтар. «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» қазына меңгермесіҚазына меңгермесі мекемесі №3-бұирықбұйрық жариялап:, почта–-телеграф, қатынас-тасымал мекемесіне:ің тез арада Құлжа, Сүйдың, Қорғас, Нылқы, Тоғызтарау, Текес, МаңғолМонғолкүре, Күнес, Сұмыл қалашықтарында тез арада почта қызметі ету құрылымын құрып, Құлжа мен аудандар арасындағы телефон қабарлауын байланысын қалпына келтіруді және телеграммажеделхат, жәй хат, заказ тапсырыс хат, ақша аударылымыпероводы, бес клилограмға дейінгі посылканы сәлем-сауқытты почта арқылы жіберуді кәсіптерін жолға қоюды белгіледітапсырды.
14 - -19 қаңтар. 14- қаңтарда Партизандар қосыны қақаған суыққа қарамай, трактордың сыртын болатпен қақтап, ішіне плиметпулемет орнатып алып, Айранбақ қатарлы үш бекіністі күндіз-түні атқылап, ондағы ГоминдаңГоминдаң армиясын ГоминдаңГоминдаңның көмекшіқосымша әскерлері келместуден бұрын тып-типыл жойып жібермекші болды. 17- қаңтардан бастап, «Уақыттық үкіметУақытша үкімет» бұқара халықты майданға тартып,ны толассыз аттанысқа келтіріп, оларды Ашалы асуы мен Панжим өңіріне жіберді. Олар партизандар қосынымен бірігіп Шие и фың мен Панжимге көмекке келетін армияның негізгі күшін Білікші сайында қоршап алып, минометминаметтен оқ жаудырды.
19 қаңтар. Шие и фыңның әскери бөлімдерінің тең жарымынан астамы шығындалғандықтанға ұшырап, шегінуге мәжбүр болды. Мазар сайына жорық жасаған батыс бөлімше әскери бөлім Пан ю рынның бөлімінің де соққыдан тоз-тозы болдшықты. Партизандар қосыны оларды қуа соққылап, тура асуға дейін қуып барып, Көгіршін асуынан асырып тастады. Сөйтіп, ГоминдаңГоминдаң армиясының Құлжаға әскери көмек беру туралы жаңа соғыс қимылы біржолата жеңіліске ұшырады.
Бұл жолы ГоминдаңГоминдаң армиясынан бір мың үш жүздей адам өлді және жараланды. 160 шамалы адам қолға түсті. Партизандар қосыны үш минометминамет, жиырмадай ауыр-жеңіл пулемет, 700- дей мылтықты олжаға түсірді.
16 қаңтар. «Уақыттық үкіметУақытша үкімет» жоралары мүшелерінің мәжілісі №8-қаулы шығарып, мынадай ұйғарым жасады:
(1). Оқу-ағарту мекемесіне қарасты мәдени мұралар басқармасын құрып, шекара ішіндегі мәдени мұралар мен ежелгі ескерткіштерді қорғауға жауаптандыруы ету;. (
2.) Бас аурухана, дәріхана, денсаулық сақтауДенсаулық сақтау комитетін құру.
Осы күні «Уақыттық үкіметУақытша үкімет» мүшелері жоралар мәжілісінің шешімімен жасап, Тоғызтарау аудандық үкіметті ұйымдастырып, үкіметі құрылды, Жанболат Солты1 бсқарубасқарушығаәкімдікке тағайындалды.
19 қаңтар. У жұң шин Жяң жие шыге мынадай ұсыныс қойды: « 1. Орталық мүмкіндікгі келген жар берген көлем ішінд мөлшердее Шынжаң өлкесіне қатынас-тасымал жабдықтарымен, астықпен және тұтыну бұйымдарымен жақтан көмек берсе; 2. Кеңес одағыКеңес Одағымен сыртқы қатынасты белсене ретке келтіріп, ЖұнгоҚытайЖүңго мен – Кеңес одағыКеңес Одағы арасынданың экономикалық бірлестігін орнатып, саяси жақтағы қаскінемқаскүнемдіктіқақтығыстарды бәсеңдетсе».
Қаңтардың орта шені. «Уақыттық үкіметУақытша үкімет» Кеңес одағыКеңес Одағынан бір топ әскери кеңесшілер алдырып, Қорғаста командирлер даярлайтын курсын ашты. Курстың әр кезектік оқу мерзімі үш ай болды. Жиыны үш кезек ашылдылек дайындалды. ОБұлар оқу бітіргеннен кейін партизан отрядына жасақтарына командир боплыққа барды. Сонымен тұрақты ұлттық армия құруға және құралды қарулы күресті өрістетуге таяныш әзірледінегіз қаланды.
20 қаңтар – 1 ақпан. Партизандар жасағы отряды Кеңес одағыКеңес Одағы әскери қызметкерлерінің көмегіменнде, Айранбақ, аэродром, Гүйуұюаңмяудағы ГоминдаңГоминдаң армиясының базасын зеңбірекпен атқылады. 28 қаңтарда жаппай шабуылға шығып, қиян-кескі шайқас арқылы түскі сағат үште Гуаңмяуды алды, Жяң шуан чуанды атып өлтірді. Бұдан кейін Айранбақ пен аэродромға сұрапыл шабуылға өтті. Түнгі сағат онда Айранбақты алды. Пың жұн ие қалған бөлімдерін бастап аэродромға қашып барды. Ду ды фу Ли тиежұнге телеграммажеделхат жолдап, қоршауды бұзып шығуды бекітуін өтінді. 30 қаңтарда түстен кейін, Ли тие жұн Жу шау ляңға бекіттіріп телеграммажеделхат арқылы Ду де фуға: әскери бөлімді бастап қоршауды бұзып шығуды бұйырды. Түнде Ду дыы фу қалдық бөлімдерінен мыңдай адамәскер мен қытай бұқарасыэтникалық қытай өкілдеріненҚытай бұқарасынан үш мыңдай адамды бастап қарлы боран, қақаған аязға қарамай, қоршауды бұзып, аэродромнан Жыңға бет алды. 31 қаңтарда түсте олар Білікші сайына барғанда партизандар қосынының қоршауына түсіп, 1-ақпанға дейін қянқиян-кескі шайқасты. Ду ды фу өзін- өзі өлтірді. Сау ры ляң, Пың жұн иелер ілгерінді-кейін оққа ұшты. Тірі қалғандары түгелдей қолға түсті.
Айранбақтағы шабуыл жасау, қорғану соғысы 80 неше күнге созылды, соғыс толастамады. Партизандар қосынының жау армиясыныңан жиыны мың алты жүзден аста адамынды жойды. Үш мың жеті жүздей адамды ( басым көбі ГоминдаңГоминдаң армиясының бала-шағалары мен қытай бұқарасықытай ұлтының өкілдері)Қытай бұқарасы) тұтқындалды. Екі мың бір жүздей мылтық, алты минометминамет, 98 ауыр, жеңіл плиметпулемет, ұша алмайтын 54 ұшақ, 16 автомобиль және басқа әскери керек- жарақ олжаға түсті. Құлжа да ГоминдаңГоминдаңның әскери , әкімшілік күштерінен біржолата тазаланды.
21 қаңтар. «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» қазына меңгермесіҚазына меңгермесі мекемесі №5- бұйрық-бұйрық жариялапарқылы:, мемлекеттің мал-мүлкін санаққа алу, басқару мекемесі тізімдеген мемлекет тәуеділігіндегі тәуелділиеліігіндегі ірі, шағын зауоттарды, шеберханаларды, сауда дүкендерін сауда-өнеркәсіп мекемесі тапсырып алып, жауапты болып оны майға (жалға) берудіін немесе жекелердің басқаруына сатып берудіін ұйғарды.
23 қаңтар. «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» Ққазына мекемесі № 6-бұйрық жариялап, арқылы мынадай ұйғарым жасады:
(1). Қазына – финанс қаржы мекемесі барлық тырысшаңдықтар арқылы ақша айналымын меңгеріп, азат бағасын орнықтырды;. (
2). Мемлекеттікң банкі аймақтыңардың орталық қалаларысында, аудан қалашықтарында бөлісімше банк бөлімшелерін ашадые құрады. Кәсіп көлемін район аудан дәрежелідегі орындарға деңгейге дейін кеңейтеді;. (
3). Мемлекеттік банке қарыз берген барлық ақшаны қайтарып алады. Мекеме орындары мен жекелердің банкіеден есеп ашуына жол беріледі және өсімді аманат кәсібін жолға қояды.
Осы күні АҚШ тыңАҚШ-тың Үрімжіде тұратын елшісі Уэррит У жұң шинге амандасаып барып, «Іле оқиғасының» жаңалықтарыменн оқиғасын ұғысты.
25 қаңтар. «Уақыттық үкіметУақытша үкімет» жораласы мүшелерінің мәжілісі №12- қаулы-қаулыны мақұлдап:, армияны қажетті нәрселермен бқйымдармен қамдауды қамтамасыз ету үшін жекелердің қолындағы автомобильдерді, жанармайды, жабдықтарды, материялматериалдарды алуды, алынған заттарға лайықты баға кесуді, жасырып қалушыларды әскери заң бойынша жазалау туралы шешім қабылдадыды ұйғарды.
Осы күні «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» мүшелерінің жоралар мәжілісі мемлекеттік бақылау комитетіБақылау комитетін құруды, Ғани Иолдашты – меңгерушілікке, Уақаш ажы Мерсановты1 – орынбасарлыққа тағайындадыу ұйғарылды.
27 қаңтар. Осы айдың орта шенінде ГоминдаңГоминдаңның көмекке келген әскери бөлімдері Құлжаның солтүстік қаласының солтүстігінен маңына шабуыл жасап, қалаға бет алғанда кірген қатарлы жағдай алдында, «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» әскери істер мекеңгермесінің бастығы болған П.Р.Александров олжа бұйымдары толтыра тиелген автомобильмен Кеңес одағыКеңес Одағына қашып кетпекші болды. «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» жоралар мүшелерінің мәжілісі №13- қаулы-қаулының шешімін мақұлдап, Александровты әскери істер меңгермекеммесінің бастығы міндетінен қалдыру ұйғардбосатты.
28 қаңтар. «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» жораларының мүшелері мәжілісі №15- қаулы-қаулы шығарып, ұлттық мәдениетті ілгерлету дамыту қоғамы жинаған 1944 жылдыңқ «ұшыры» мен «зекетінті»2, түгелдей әскери қаражатұа айналдыру жөнінде етуді шешім шығарұйғарды.
30 қаңтар. У жұң шин Құлжадан айырылғаннан кейін, «Құлжа оқиғасын» қалай шешу жөнінде мындай мәселе көтердікөз қараскөзқарастар ортаға қойды: Егер ЖұнгоҚытайЖүңго –мен Кеңес одағыКеңес Одағының арасындағы қарым- қатынас оңалса, оқиғаны жартылай әскери, жартылай саяси жолмен шешуге болады; егер ЖұнгоЖүңго – Кеңес арасындағы дипломатиялық қатынас оңалмаса, немесе Кеңес одағыКеңес Одағы көріністе елемегенсіпназар аудармай, астыртын желіктіре қолдай беретін болса, онда бүкіл Шынжаңдағы жағдай ушығадыы былығады; Орталық армия Іле шайқасындаде жеңіліске ұшыраған ген соң армиямыздың Кеңес одағыКеңес Одағы мен әр қайсы аз ұлттардың алдындағы беделі барынша түсті.
Қаңтардың аяқ шені. Оспан ІсләмИсламұлы «Уақыттық үкіметУақытша үкіметпен» байланыс жасамақ болып, он екі кісіні Ілеге жіберді. Олар Шиху маңына жеткенде ГоминдаңГоминдаң армиясы мен сақшыларының тосқауылына ұшырап, еріксіз қайта кері қайтып кетті.
Қаңтардың соңы. «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» жоралары мүшелерінің мәжілісі РахмжанРақымжан Сабырхажиевті әскери істер мекемесініңңгермесінің бастығы етіп тағайындады.
Осы айдың соңы. «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» мүшелерінің жоралар мәжілісі П.Р.Александровты партизандар қосынының бас қолбасшысы міндетінен босатты, оның орнына И.Г.Палыновты тағайындадықоюды ұйғарды.
Қаңтар. «Уақыттық үкіметУақытша үкімет» Құлжада барлық аудандардан уәкіл шақырып, жиналыс кеңес өткіздіашып,. «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» құрылымдарын қайта реттедіп, сондай-ақ Кеңес одағыКеңес Одағы кеңесшілерінің ақылшысының ұсынысына сай, «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» билік жүргізу программасын бағдарламасын жасады, яғныйяғни:
(1)1. қытайҚытайларға қаратылған зұлымдық дұшпандық саясаттың түп тамырынатүп-тамырына балта шабу; (2)2. Үкіметті – демократиялық әкімшілік тұлға етіп үлгіде құру; (3)3. Армия – халық мұддесін қорғайдықа тән болу; (4)4. Барлық Ұұлттардың тарезетерезесі тең болуқұқыққа ие; (5)5. Діни сенімгеге құрметпен қарау ету; (6)6. Әр дәрежелі мәнсаптыларды халық сайлайдыу; (7)7. Кеңес одағыменпен достықасу саясатын ұстануатқару;(8)8. Оқу-ағартуды дамыту; (9)9. Ұйғыр жазуын үкіметтің ортақ қолданатын жазуы ету.
Осы ай. «Уақыттық үкіметУақытша үкімет» Шынжаң өлкесінің ақшасын –, фабиді жұмсауға жол беруден сырт өз айналымда қолдана отырып, алдынаөзінің дербес қағаз ақшасын , яғныйяғни, қазына меңгермесіҚазына меңгермесіне қарасты – ««мемлекеттік банктісінің мерзімді шегін» (жүз июаньдық, үш жүз июаньдық, бесжүз июаньдық, мың июаньдық төрт түрлі) шығарудытаратуын, оны көбінесе әуелі Іле аймағында, онан соң Тарбағатай, Алтай аймақтарында айналымға салу туралы қаулы қабылдадыды ұйғарды.
Осы ай. «Уақыттық үкіметУақытша үкімет»: шешім жасап Сүйдүң аудандық үкіметін ұйымдастырып, үкімет құрды. Оны басқаруға Абыла ажы тағайындалдыны қойды.
Осы ай. «Уақыттық үкіметУақытша үкімет»: ГоминдаңГоминдаң әскери бөлімдерінің оңтүстік Шынжаңнан жолға шығып, Текес ауданы арқылын басып өтіп, Ілеге көмекке келу үшін оңтүстік Шынжаңнан аттанған Гоминдаңның әскери бөлімдеріне тосқауыл қоюуін тосу үшін Калинов бастаған құралды бөлімді Текес ауданына жіберді, ол Моаңғолкүре партизандар қосынына басшылық ететін болды.
3 ақпан. «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» жоралар мүшелерінің мәжілісі №19- -қарар қабылдап,: әскерилік міндетті өтеу заңының баптарынадағы белгілемеге сай 20- дан 22 жасқа дейінгі азаматтардың әскерге барыпалынып, үш жыл әскери міндет өтеуі қажет екендігі,н, қазірсондай-ақ қазіргі жағдайға байланысты жалпы аттанысқа келтіріп жатқан кез болғандықтан, 23 - жастан 45 жасқа дейінгі аралықтағы азаматтарды да әскерге алу туралыды, командирлердіге де, әскерлердіге де әскери орын тұрақпен, киім-кешекпен, азық-түлікпен беруден сырт, қамтамасыз ету және жерлік үкімет олардың үй ішінедегілерге жан санына қарай көмек беруді жергілікті үкіметке тапсыру туралы шешім шығардыді ұйғарды.
4 - -11 ақпан. АҚШ, Англия, Кеңес одағыКеңес Одағы сияқты елдердің басшылары – нан Рузвеольт, Черчиелль, Сталиндер Ялтада мәжіліс ашып конференциясында, «Ялта құпия келісіміне» қол қойды.
6 ақпан. У жұң шин оңтүстік Шынжаңдағының жағдайын орнықтыру үшін, Өөлкелік үкіметтің жорасы мүшесі : Ққосымша құрлыс меңгермесіқҚұрылыс меңгермесінің мекемесінің бастығы Иұи лиң лұн бастаған оңтүстік Шынжаң үкіметнің үгіт-насихат үйірмесін оңтүстік Шынжаңның жер-жеріне жіберуді және Хотан, Қашқар сияқты жерлерде қамауда жатқан адамдарды ыңғайға қарай босатуды ұйғарды. Сонымен бірге Үрімжідегі оңтүстік Шынжаңның беделді адамдарын үйірмемен бірге ала кетуді бұйырды.
7 ақпан. «Уақытша үкіметУақытша үкіметтің» қазына меңгермесіҚазына меңгермесі мекемесі №13 -бұйрық жариялап, арқылы: орман, мал, су шаруашылығы мекемесіне – ауыл шаруашылығымен айналысатынында халық саны мен егістік жер көлемін тезірек тізімге алуды, ауыл шаруашылығына көмектесуді, су құрылысын жеделдетудіу, мал нәсілін тұқымын жақжағысарту, жайылымды құнарландыруды, мал дәріәгерлік бөлімдерінпункт құруды, ағашты жоспар боңынша кесуді, ағаш материялматериалдарымен қамдаудыға жауапты болуды ретке келтіруді бұйырдытапсырды.
8 ақпан. Жяң жие шы Жу шау ляңға телефон беріпшалып:, «Шынжаңның қазіргі ауқымына жағдайына қарағанда, байланысты Чиңхайдағы екі атты әаскер дивизясын Шынжаңға ауыстыру қажеткөшіру орыды», – деді.
10 ақпан. «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» жора лармүшелер мәжілісі №21- қаулы -қаулы мақұлдапарқылы:, армияны әскери керек-жарақтармен қамдау мәселесін шешу үшін, аудандардан мың үш жүз ат алуды ұйғардыжинау туралы шешім шығарды .
11 ақпан. Жяң жие шы Жу шау ляңға хат жазып мынаны айтты: «Жыңның басындағы әскери бөлімдерді алдымен Жың, Шиху өңірлеріндегі қауіпсіз жерлерге шегіндіріпу, онан соң емін- еркін сенімді бекініс жасау ең орынды шара. Жұңңжыңның ( Жаң жие шының аты) алдын ала белгілеген бағыты шынайы нақты атқарылуы керек. Енді Шынжаңдағы маңызды орындарды мықтап қорғауды жоспарлыпқолға алып, оны алдағы күндерде қолдан кеткен жерлерді қайтарып алудың базасы ету керек. Барлық жерді қорғауға зорлап ұмтылнғанымызбмен, бүкіл Шынжаң қолдан кетеді, оның ақыры апат... Жыңның батысындағы әскери бөлімдерді қалай да, тез арада шегіндіру қажет».
12 ақпан. Әлихан төре ГоминдаңГоминдаң үкіметінің ЧЖиңхайдан 5-атты әскер 5-корпусын Шынжаңға жөткемекші болып отырған хабарын естіп, ЧЖиңхай өлкелікӨлкелік үкіметтің төрағасы Ма бу фаңға былай деп хат жазды: «Сіз бізден шалғай тұрсаңыз да, сіздің көмек беруіңізді үміт етеміз. Өйткені біздің дініміз бір... Біз үкіметті қолымызға алған соң, мен сізді ісләмИслам дінінің көсемі етіпдеп көрсетемінжариялаймын».
13 ақпан. Ф.И.Лескин бастаған партизандар қосыны орағытып өтіп, Сантай мен Утайдіайдың аралығына барып, келесі күні Сантайдағы ГоминдаңГоминдаң қарауылшы әскеріне шабуыл жасады. Осы кезде «Уақыттық үкіметУақытша үкімет» жіберген атты әскерлері де Талқы асуындағы ГоминдаңГоминдаң қарауылшы әскерлеріне сұрапыл шабуыл жасады. 15 ақпанда Талқы асуы алынды.
14 ақпан. Тасқорған партизандар қосынының жауаптысы Нұражы жергілікті әйгілі қайраткерлер менді, партизандардың шақырып жиын ашыпбасын қосып, халық аралық жағдайды баяндады, «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» құралды күрес жүргізуі жөніндегі үндеу хатын оқып берді. Соңында тәжірибе сабақтарды қорытындылай келіп, оңтүстік Шынжаңда қарулы күрес жүргізуге әзірлену жөнінде шешім қабылдадыді ұйғарды.
15 ақпан. «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» жоралар мүшелері қаулы мақұлдап, мынадай қаулы қабылдадыларды ұйғарды: (
1) шаруаларға Еңбекшілерге мың ат және 15 мың пбұт1 тұқымдық бидай қарызға беріліп, егіншілік өндірісі қалпына келтірілсініледі;
(2) сСүзек ауруы кеңінен таралуына байланыстыып отырғандықтан, денсаулық сақтау меңгермесіДенсаулық сақтау меңгермесі мекемесі төтенше ерекше комисиякомиссия құрсыну, арнаулы қаражат бөлінсіну, аудан әкімдері мен болыстар, зәңгілер2 көмусіз қалған мүрделер мен хайуан жемтіктерін жинапту, дизенфексиялапу, көмдіруді ұйымдастырсын, Кұлжа ауданындағы жұқпалы ауруларды емдейтін ауруханаға қосымша қаражат сының бөлінсін қаражатын молайту және 50 төсек қосылсыну белгіленді;
(3) Еең жоғары сот мекемесіне: нде өлім жазасына үкім етуден сырт, шығарумен қоса үкімді орындату ету құқығықұқығы берілсінболады. Өлім жазасына үкім ету «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» жоралар мүшелері мәжіліс кеңесі бекіткеннен кейін барып атқарыладыорындалсын. Аудандарда аАудандық сот мекемесін біртіндеп құру қолға алынсынып шығу.
18 ақпан. Сұмыл ауданындағы сібе ұлтының бұқарасы «Уақыттық үкіметУақытша үкіметтің» үндеуіне үн қосып, 150-ден неше аса адамның басын қосқандық сібе партизандар қосынын ұйымдастырды. Оған Бабанту Нара жауапты болды.
Достарыңызбен бөлісу: |