«Қазақ тілінің тарихы» ПӘнінің ОҚу- әдістемелік кешені

Мазмұны

1 Қолданыс аясы

2 Нормативтік сілтемелер

3 Жалпы ережелер

4 Оқу пәнінің мазмұны (модуль)

5 Студенттің өздік жұмыстарының тақырыптары

6 Пәннің оқу-әдістемелік картасы

7 Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы

8 Әдебиеттер

1 ҚОЛДАНЫС АЯСЫ

«Қазақ тілінің тарихы» пәнінің оқу-әдістемелік кешенінің құрамына кіретін оқытушыға арналған пәннің жұмыс бағдарламасы 5В011700- Қазақ тілі мен әдебиеті және 5В011700 «Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандықтарының студенттеріне арналған.
2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР

Осы «Қазақ тілінің тарихы» пәнінің оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасы берілген пән бойынша оқу үрдісін ұйымдастырудың тәртібін төмендегі нормативтік құжаттар негізінде жүзеге асырады:

- 5В011700 «Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығының 3.08.275-2006 бекітілген ҚР МЖМБС мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты;

- СТУ 042-СГУ-5-2013 «Пәннің оқу-әдістемелік кешендерін әзірлеуге және ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар» университет стандарты;

- ДП 042-1.07-2013 «Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің мазмұны мен құрылымы» құжаттық іс-жосығы.
3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

3.1 Пәннің қысқаша мазмұны

Тіл білімінің көне заманнан бастап біэдің дәуірімізге дейінгі қалай дамып келгенін жүйелі түрде айтып беру көзделеді. Әл дәуірдегі, әр елдегі тіл біліміндік ой-пікірдің туып қалыптасуына түрткі болған себептер, мәселелер ерекше ескеріледі. Тіл білімінің басқа ғылымдардан бөлініп, өзіндік арнаулы зерттеу әдісі бар дербес ғылым болып қалыптасу процесін ашуға арналған.

«Қазақ тілінің тарихы» – филологтарды лингвистикалық пәндерге дайындаудың алғашқы баспалдағы. «Тіл біліміне кіріспе» курсының басты мақсаты – тіл білімінің негізгі ұғымдар жүйесімен және тілдік терминдермен таныстыру, тілдің құрылымдық, жүйелік, танымдық болмысы, мәні жайлы түсінікті қалыптастыру және де студенттерді тілдік талдау дағдысымен қаруландыру болып табылады.

«Қазақ тілінің тарихы» курсы қазақ филологиясының студенттері үшін өз ана тілінің (қазақ тілінің) құрылымын, мәнбілерін ғылыми терең түсінуге, ана тілінің туыс емес тілдермен типологиялық ұқсастықтарын салыстыруға мүмкіндік береді.

3.3 Курстың негізгі міндеттері:

Курстың теориялық бөлімінде тіл білімінің ғылым ретінде танылуы, тіл білімінің ғылымдар арасында алатын орны, басқа ғылым салаларымен байланысы, тіл білімінің зерттеу әдістері жайлы мәліметтер беру, тілдің мәні мен қызметі жайлы, тілдің шығуы мен дамуы жайында, тілдің лексика, грамматика, фонетика салалары жайлы түсінік беру.

Тәжірибелік сабақтар теориялық материалдарды меңгеруді қамтамасыз етеді, студенттер тілдің әр түрлі субстантивтік және реляциялық мағына элементтерін ажырата білу және топтастыра білу дағдысын меңгеруі тиіс.

3.4 Курстың соңында студент мыналарды білуі керек:

• 
  Қазақ тілі білімінің қалыптасу, даму кезеңдері жайлы мағлұмат алады;
  

- сөйлеудің негізгі әдістерін меңгеру керек;

- теориялық талдау жасай алу;

- сөйлеу мәдениеті тарихының даму және қалыптасу сатылары, бағыттары және концепция мәселелерін түсіну;

- өзіндік пікір айта алу;

- негізделген және қалыптасқан теориялық білімдерін жинақтай білу.

“Тіл біліміне кіріспе”, “Қазіргі қазақ тілі”, «Түркітану негіздері» пәндері оқылды. Қазақ тілінің дыбыстық жүйесі мен фонетикалық заңдылықтары туралы жүйелі мәліметі болу керек.

“Қазіргі қазақ тілі», «Қазақ әдеби тілінің тарихы», «Салыстырмалы грамматика» т.б.” Студент қазақ тілініңфонетикалық жүйесін, дыбыстық құрамы мен ерекшеліктері, үндестік заңы, орфоэпия мен орфографияның тілдік даму заңдылықтарын білуі керек.

1. 
   1. Ежелгі заман тіл білімі
   
2. 
   2. Орта ғасыр тіл білімі.
   
3. 
   3. ХІХ ғасыр тіл білімі
   
4. 
   4. ХІХ ғасырдағы лингвистикалық мектептер.
   
5. 
   5. ХХ ғасыр тіл білімі және структурализм
   
6. 
   6. ХХ ғасыр тіл білімі және структурализм
   
7. 
   7. Кеңестік тіл білімі
   
8. 
   8. Ресей тіл білімі
   
9. 
   9. Қазақстан тіл білімі
   
10. 
    10. Түркі тілдерінің даму кезеңдері. Әр кезеңдегі түрлі тілдерінің бөлінісі, кезеңдерге қатысты тарихи-әдеби мұралар.
    
11. 
    11. Қазақ тілінің түркі тілдері ішінен алатын орны. Қыпшақ тілдер тобының басқа түркі тілдерінен айырмашылықтары...
    
12. 
    12. Ареалдық лингвистика.
    
13. 
    13. Тіл философиясы
    
14. 
    14. Тіл білімінің зерттеу парадигмалары
    
15. 
    15. Тіл білімі және оның қазіргі күйі
    

4-Кесте

Оқулықтардың, оқу құралдарының атауы		Саны	Студенттердің саны	Қамтамасыз ету пайызы
1		2	3	4
Аханов К. Тіл білімінің негіздері. А.,1973,1977,1993		20	20	100%
Қордабаев Т.Р., Қалиев Ғ. Жалпы тіл білім, А., 2004		7	11	95%
Хасенов Ә. Тіл білімі А.,1996		6	6	100%
Байтұрсынов А. Тіл тағылымы. Алматы:Ана тілі, 1992. – 448 б.	10		7	100%

8. 
   ӘДЕБИЕТТЕР
   

1. 
   Аханов К. Тіл білімінің негіздері. Алматы,1973;
   

3 Бенневист Э. Общая лингвистика.Москва,1974.

4 «Тіл білімі сөздігі» Алматы , 1998.

5 Березин. Ф.М. «Очерки по языкознанию в Россий. Москва,1968.

6 Кодухов В.И. Общее языкознания. Москва,1974.
8.1.2.Қосымша әдебиеттер:

1. Амирова Т.А. Олбховиков Б.А., Рождественский Ю.В. Очерки по истории лингвистики.М., 1975

2. Ахманова О.С. Основные направления лингвистического структурализма. М., 1985

3. Березин Ф.М. История лингвистических учении. М., 1978

4. Березин Ф.М., Головин Б.Н. Общее языкознание. М., 1979

5. Гумбольдт В.А. Избранные труды по языкознанию. М., 1984

6. Бодуэн де Крутенэ Избранные труды по языкознанию. М., 1984

7. Звегинцев В.А. Внутренные законы развития языка. М., 1985

8. Лингвистический энциклопедичесуий словарь. М., 1990

9. Мейе А. Сравнительный метод в историческом языкознании. М., 1954

10. Общее языкознание. М., 1973

11. Хретоматия по истории языкознания 19-20 веков. М., 1950

12. Языковые универсалии и лингвистическая типология. (Мақалалар жинағы). М., 1969.

13. Сыздықова Р. Қазақ әдеби тілінің тарихы. А.,1995

14.Социальная и функциональная дифференциация языков. М.,1977

15.Сулейменова Э. Основы контрастивной лингвистики. А.,1996