Түсініксіз сұрақтар бойынша ОСӨЖ кестесімен сай жұмыс атқару
керек.
Тақырып 5. Сауда жүйесіндегі тауар қорының аналитикалық есебі (жекелеген есебі)
Негізгі сұрақтар: Көтерме сауда жүйесіндегі тауар қорының жекелеген есебін жүргізу әдістері.Жекелеген есебін жүргізудің, бухгалтериядағы есебі, оның әдістері және ерекшеліктері.Көтерме сауда жүйесіндегі, қоймадағы тауардың сол сақтау жеріндегі есебі, оның ерекшелігі.Бухгалтериядағы есеп және қоймадағы есеп арасындағы қарама-қарсы тексеру.
Бөлшек сауда жүйесіндегі жекелеген есепжүргізу әдістері.Тараның жекелеген есебінің ерекшеліктері. Бөлшек сауда жүйесіндегі зергерлік,алтын күміс, құнды тастар тауарларының жекелеген есебінің әдісі.
Тақырыптың мақсаты.Студенттерге көтерме сауда жүйесіндегі тауар қорының жекелеген есебін жүргізу әдістері.Жекелеген есебін жүргізудің, бухгалтериядағы есебі, оның әдістері және ерекшеліктерін т.б жақтарын үйрету.
ОСӨЖ тапсырмаларын орындауға әдісітмелік нұсқау: Көтерме сауда жүйесіндегі тауар қорының жекелеген есебін жүргізу әдістері.Жекелеген есебін жүргізудің, бухгалтериядағы есебі, оның әдістері және ерекшеліктері.Көтерме сауда жүйесіндегі, қоймадағы тауардың сол сақтау жеріндегі есебі, оның ерекшелігі.Бухгалтериядағы есеп және қоймадағы есеп арасындағы қарама-қарсы тексеру.
Бөлшек сауда жүйесіндегі жекелеген есепжүргізу әдістері.Тараның жекелеген есебінің ерекшеліктері. Бөлшек сауда жүйесіндегі зергерлік,алтын күміс, құнды тастар тауарларының жекелеген есебінің әдісі.
Ұсынылған әдебиеттер:
1.Бухгалтерлік есеп туралы заң күші бар ҚР Президентінің жарлығы.
2.Закон РК «о защите прав потребителей» 1997г. Сборник законов РК.Алматы.
3. Правила производства и реализации продукции общественного питания. Алматы 1998г.
4.Постановление Правительства РК «О применении контрольно-кассовых аппаратов с фискальной памятью при осуществлении денежных расчетов с населением» №67 от 15 января 1997г.
Сабақ жүргізу тәртібі:Сұрақ-жауап. Құжаттар толтыру. Пікірталас.
Есеп № 3
Төменде келтірілген шаруашылық операциялар бойынша шоттар корреспонденциясын құрыңыз.
№
|
Операциялардың мазмұны
|
Сомасы,
теңге
|
1.
|
Резервтік капитал каражаттары есебінен есептік кезең зияны өтелді
|
5 000
|
2.
|
Шыққан негізгі кұралдар бойынша бөлінбеген табысқа ауыстырылған артық бағалау сомасына
|
24 000
|
3.
|
Ұзақ мерзімді каржылық инвестициялар шықканда бөлінбеген табысқа ауыстырылған артық бағалау сомасына
|
23 000
|
4.
|
Есептік кезеңге таза зиян көрсетілді
|
20 000
|
5.
|
Есептік кезеңнің бөлінбеген табысы дивидендтерді және серіктестікке катысушылардың табыстарын төлеуге бағытталды
|
15 000
|
6.
|
Акционерлерге дивидендтер төлегеннен кейін есептік кезеңнің бөлінбеген табысы көрсетілді
|
25 000
|
7.
|
Резервтік капитал қаражаттары есебінен алдыңғы жылдың зияны өтелді
|
12 000
|
8.
|
Алдыңғы жылдардың бөлінбеген табысы дивидендтерді және серіктестікке катысушылардың табыстарын төлеуге бағытталды
|
25 000
|
9.
|
Алдыңғы жылдардың бөлінбеген табысы есебінен есептік кезеңнің жабылмаған зияны есептен шығарылды
|
4 000
|
Есеп № 4
АҚ «Рахаттың» меншікті капиталы жыл басына - 1 000 000 теңге кұрады. Жыл бойында 3 000 000 теңге сомасына жаңа акциялар шығарылды. 500 000 теңге көлемінде дивидендтер төленді. Жыл соңына кәсіпорынның меншікті капиталы 5 000 000 теңгені кұрады.
Талап етіледі: «Рахат» акционерлік қоғамының жылдык таза табыс сомасын аныктау.
ОСӨЖ тапсырмаларын орындау келесілерді қосады:
-жоғарыда көрсетілген 2 есепті арнайы дәптерге жазып шешсе ;
- төменде берілген тақрыптарға глоссариге 15 сөз құрастырса:
1.Сауда жүйесіндегі тауар қорының аналитикалық есебі (жекелеген есебі)
2.Бухгалтериядағы есеп және қоймадағы есеп арасындағы қарама-қарсы тексеру.
3.Жекелеген есебін жүргізудің, бухгалтериядағы есебі, оның әдістері және ерекшеліктері.
4.Көтерме сауда жүйесіндегі, қоймадағы тауардық сол сақтау жеріндегі есебі, оның ерекшелігі.
5.Бөлшек сауда жүйесіндегі зергерлік, алтын күміс, құнды тастар тастар тауарларыныңжекелеген есебінің әдісі.
- Келесі тақырыптарға презентация дайындау керек: компьютерлік өңдеу шарттарындағы аудитті жүргізу ерекшеліктері
Слайдттардың саны бесеуден кем болмауы керек, олардың өзіндік логикалық шешімі болу қажет.
Глоссариді орындаған кезде ол алфавиттік тәртіппен орындалып, соңында пайдаланылған әдебиеттер тізімі болуы шарт.Реферат,эссе,глоссарии келесі талаптармен орындалуы шарт:шрифт Times New Roman, кегль 14, қатараралық интервал 1, жоғарғы. - 1,5, төменгі .- 1,5,солы - 3, оңы - 1.
Баға қою критериі:
Барлық есептер дұрыс шешілген жағдайда (есеп 4) және эссені жазып қорғау,рефератты, глоссариді (60 сөз) ,оқытушының берген барлық саулдарына дұрыс жауап берсе, ең жоғарғы балмен бағаланады 5 (бес) балл, оның ішінде есептерді шешу-1 балл, презентация -2 балл, глоссарий -2 балл
-
Әрбір дұрыс шешліген есеп 0,25 балға бағаланады (барлығы 4 есеп) барлығы 1 балл
-
Презентация және оны қорғау – 2 балл
-
Глоссарий 1 тақырыпқа – 0,5 балл, барлығы 2 балл
Барлық тапсырмаларды тапсыру ОСӨЖ кестесіне сай болуы керек
Түсініксіз сұрақтар бойынша ОСӨЖ кестесімен сай жұмыс атқару керек.
Тақырып 6. Сауда жүйесіндегі тауарды, тараны түгелдеу
Негізгі сұрақтар: Түгелдеу процесінің бухгалтерлік есепте нақты тексеру ретінде алатын орны. Түгелдеу процесінің бағдарламасы, оның ұйымдастыру ерекшеліктері. Түгендеу жұмысының көтерме сауда жүйесіндегі ерекешеліктері. Түгелдеу құжаты- опистің мазмұны,оны жазу тәртібі.Бөлшек сауда жүйесіндегі түгелдеу жұмысының ерекшеліктері.Түгелдеу процесіне қатысты басқа операцияларды құжаттау.
Бөлшек сауда жүйесіндегі түгелдеу операциясын жүргізудің алдында орындалатын қағидалы талаптар.Түгелдеу қорытындысын құжаттау және оны бухгалтерліе есепке алу.
Тақырыптың мақсаты. Бөлшек сауда жүйесіндегі түгелдеу операциясын жүргізудің алдында орындалатын қағидалы талаптар.Түгелдеу қорытындысын құжаттау және оны бухгалтерліе есепке алутәртібін үйрету.
ОСӨЖ тапсырмаларын орындауға әдісітмелік нұсқау:Түгелдеу процесінің бухгалтерлік есепте нақты тексеру ретінде алатын орны. Түгелдеу процесінің бағдарламасы, оның ұйымдастыру ерекшеліктері. Түгендеу жұмысының көтерме сауда жүйесіндегі ерекешеліктері. Түгелдеу құжаты- опистің мазмұны,оны жазу тәртібі.Бөлшек сауда жүйесіндегі түгелдеу жұмысының ерекшеліктері.Түгелдеу процесіне қатысты басқа операцияларды құжаттау.
Ұсынылған әдебиеттер:
1.Стандарт бухгалтерского учета №5 «Доход-стандарта бухгалтерского учета» часть-1, Алматы 1996.
2.Пошерстник Е.Б., Мейксин М.С. «Бухгалтер торгового предприятия» Санк-Петербург. 1998г.
3.Власова В.Ш. Бухгалтерский учет в торговле. М.1997г.
4.Тяжкин Д.С. Бухучет в торговле, Санк-Петербург,1998.
5.Ивашкин Б.А. Бухучет в общественом питании. Дело и сервис, 1998.
Сабақ жүргізу тәртібі: Сұрақ-жауап.Дөңгелек үстел.
Тақырып 7. Сауда жүйесіндегі тамақтандыру кәсіпкершілігіндегі бухгалтерлік есеп.
Негізгі сұрақтар: Тамақтандыру кәсіпкершілігіндегі құрылым ерекшеліктері халыққа қызмет көрсетуіндегі мәдени-әлеуметтік, экономикалық қызметі. Әр сатылы тамақтандыру орындарына түсніктеме. Ондағы өндірістік,қызмет көрстеу жүйесіндегі ерекшеліктері. Оған қойылатын талаптар. Мемлекеттің нұсқаулардың осы жүйеге қоятын талаптары.Тмақтандыру жүйесіндегі тауардың бағасының құрылымы.
Тақырыптың мақсаты. Тамақтандыру кәсіпкершілігіндегі құрылым ерекшеліктері халыққа қызмет көрсетуіндегі мәдени-әлеуметтік, экономикалық қызметі. Әр сатылы тамақтандыру орындарына түсніктеме. Ондағы өндірістік,қызмет көрстеу жүйесіндегі ерекшеліктерін түсіндіру.
ОСӨЖ тапсырмаларын орындауға әдісітмелік нұсқау:Тамақтандыру кәсіпкершілігіндегі құрылым ерекшеліктері халыққа қызмет көрсетуіндегі мәдени-әлеуметтік, экономикалық қызметі. Әр сатылы тамақтандыру орындарына түсніктеме. Ондағы өндірістік,қызмет көрстеу жүйесіндегі ерекшеліктері. Оған қойылатын талаптар. Мемлекеттің нұсқаулардың осы жүйеге қоятын талаптары.Тмақтандыру жүйесіндегі тауардың бағасының құрылымы.
Кухнядағы азықтың өндіріс процесіне болуына байланысты дайындалғын тамақтың бағасын анықтау.
Тамақтандыру процесіндегі дайындалағн тамақтың процесін анықтау.Калькуляцисының мазұны оны жасау мазмұны.
Ұсынылған әдебиеттер:
1.Власова В.Ш. Бухгалтерский учет в торговле. М.1997г.
2.Тяжкин Д.С. Бухучет в торговле, Санк-Петербург,1998.
3.Ивашкин Б.А. Бухучет в общественом питании. Дело и сервис, 1998.
Морозова Л.Л. Бухучет в общественном питании. Учебно-практическое пособие.-М.1998
Сабақ жүргізу тәртібі:Сұрақ-жауап.Құжаттар толтыру.
Тақырып 8. Тауар сату шығынының есебі.
Негізгі сұрақтар: Сауда саласындағы тауар сату шығыны,оның экономикалық негізі. Ол шығындардың экономикалық топталуы. Тұрақты шығындар негізі.Өзгермелі шығындардың толқуына әсерін тигізетін себебі. Көтерме сауда жүйесіндегі сауда шығынының құрылымы.Олардың топтастырылуы.
Ал, соңында сауда шығнын анықтау, қалдық сомасын анықтау ерекшеліктері.
Бөлшек саудасындағы сауда шығынын топтау ерекшеліктері. Сауда шығынын сатылған тауарға және тауар қалдығына бөлу. Оның субъекті табыстылығына экономикалық тиістілігі.сауда шығынын синтетикалық және аналитакалық есебі.
Тақырыптың мақсаты. Бөлшек саудасындағы сауда шығынын топтау ерекшеліктері. Сауда шығынын сатылған тауарға және тауар қалдығына бөлу. Оның субъекті табыстылығына экономикалық тиістілігі.сауда шығынын синтетикалық және аналитакалық есебін үйрету.
ОСӨЖ тапсырмаларын орындауға әдісітмелік нұсқау:Сауда саласындағы тауар сату шығыны,оның экономикалық негізі. Ол шығындардың экономикалық топталуы. Тұрақты шығындар негізі.Өзгермелі шығындардың толқуына әсерін тигізетін себебі. Көтерме сауда жүйесіндегі сауда шығынының құрылымы.Олардың топтастырылуы.
Ұсынылған әдебиеттер:
1.Радостовец В.В., Шмидт О.И. Теория и отраслевые особенности бухучета, Алматы, 2000ж.
2.Учет и аудит Казахстана. Журнал Департамента методологии бухучета и аудита.
3.Бюллетень бухгалтера.
4.Библиотека бухгалтера.
Сабақ жүргізу тәртібі:Сұрақ-жауап.
Тақырып 9. Сауда жүйесіндегі табыстылық көрсеткішінің есебі.
Негізгі сұрақтар: Сауда субъектісіндегі табыс көзі, табыс көлемін анықтау. Таза табыс сомасын анықтау принциптері. Қорытынды табыстың бухгалтерлік есебі. Сауда үстемесінің сатылған тауарға қатысты бөлімін анықтау кестесі.Оның корреспонденциясы түсінік.Біріншіден сатылған тауарға қатысты бөлімін анықтау кестесі. Оның корреспонденциясы. Табыс көлемін анықтау үшін жасалған корреспонденцияға түсінік. Біріншіден, сатылған таура сомасын шығысқа шығару . Екіншіден жалпы табыс сомасын табыс есептеу шотына аудару.
Тақырыптың мақсаты. Сауда субъектісіндегі табыс көзі, табыс көлемін анықтау. Таза табыс сомасын анықтау принциптері. Қорытынды табыстың бухгалтерлік есебі. Сауда үстемесінің сатылған тауарға қатысты бөлімін анықтау кестесін үйрету.
ОСӨЖ тапсырмаларын орындауға әдісітмелік нұсқау: Сауда субъектісіндегі табыс көзі, табыс көлемін анықтау. Таза табыс сомасын анықтау принциптері. Қорытынды табыстың бухгалтерлік есебі. Сауда үстемесінің сатылған тауарға қатысты бөлімін анықтау кестесі.Оның корреспонденциясы түсінік.Біріншіден сатылған тауарға қатысты бөлімін анықтау кестесі. Оның корреспонденциясы. Табыс көлемін анықтау үшін жасалған корреспонденцияға түсінік. Біріншіден, сатылған таура сомасын шығысқа шығару . Екіншіден жалпы табыс сомасын табыс есептеу шотына аудару.
Ұсынылған әдебиеттер:
1.Стандарт бухгалтерского учета №5 «Доход-стандарта бухгалтерского учета» часть-1, Алматы 1996.
2.Пошерстник Е.Б., Мейксин М.С. «Бухгалтер торгового предприятия» Санк-Петербург. 1998г.
3.Власова В.Ш. Бухгалтерский учет в торговле. М.1997г.
4.Тяжкин Д.С. Бухучет в торговле, Санк-Петербург,1998.
5.Ивашкин Б.А. Бухучет в общественом питании. Дело и сервис, 1998.
Сабақ жүргізу тәртібі:Пікірталас.Сұрақ-жауап.
ОСӨЖ қосымша тапсырмалар мен есептер
Есеп № 5
Төменде ағымдағы жылдың 20 карашасына АҚ «Лина» мәліметтері келтірілген (мың теңге):
Баланстық құны бойынша материалдық емес активтер 265
Баланстық кұны бойынша негізгі кұралдар 24 280
Есептік күнге пайыздармен ұзақ мерзімді несиелер. 14 860
Қысқа мерзімді банк несиелері 16 427
Жарғылық капитал 18 500
Тауарлық-материалдық қорлар 9 220
Аяқталмаған өндіріс 5 91 7
Дайын өнім 10 418
Кредиторлардың карызы 13 219
Ақша қаражаттары 513
Зияндар 850
Дебиторлардың қарызы 11 543
Талап етіледі:
Бухгалтерлік балансты құру
Меншікті капитал шамасын анықтап, оның жеткіліктігі туралы қорытынды жасау.
Есеп № 6
Төмендегі мәліметтердің негізінде бухгалтерлік баланс құрыңыз (мың теңге):
Касса 10
Ағымдағы, корреспонденттік шоттардағы акшалар 2 000
Жарғылык капитал 10 000
Негізгі құралдар (машиналар мен жабдыктар) бастапкы құны 80 000
Машиналар мен жабдыктардың тозуы 20 000
Бюджетпен есеп айырысулар 20 000
Дайын өнім 20 000
Банк қарыздары 5 000
Материалдык емес активтер (басқалары) 12 000
Материалдык емес активтердің амортизациясы (басқалары) 2 000
Материалдар 10 000
Резервтік капитал 980
Есеп № 7
К компаниясы консерві қакпақтарын бекіту үшін станок сатып алуды шешті. Сатушы станокты 1,5 млн. теңгеге ұсынды, ал оның нарықтық кұны 1,4 млн. теңге құрайды. Станокты сатып алу-сату бойынша мәміле 1,3 млн. теңге төлем шартында жасалды. Станокты қондыру бойынша шығындар 100 000 теңге кұрады.
Талап етіледі:
К компаниясы есепте станокты кай кұны бойынша көрсететінін аныктау.
Сатып алу бағасы дегеніміз не, оны көрсету.
Станок қай шотта көрсетіледі: негізгі қаралдар, міндеттемелер, капитал?
Сатып алуды Т-шоттарда көрсету.
Есеп № 8
Фирма құрал-жабдық сатып алды, оның бастапқы кұны 30 000 теңге, жиырма жылдық қызмет ету мерзімінің соңына болжамды жою құны - 3 000 теңге. Бұл мәліметтерден шыға отырып, бірқалыпты әдіспен амортизацияның жылдық сомасын анықтау керек.
Есеп № 9
Сатып алынған ғимараттың бастапқы құны - 90 000 теңге, жою құны - 10 000 теңге, пайдалы кызмет ету мерзімі - 40 жыл. 15 жылдан кейін шаруашылық әрекет түрінің өзгеруіне байланысты пайдалы қызмет ету мерзімі мен жою құны қайта карастырылды ~ қалған қызмет ету мерзімі 10 жыл (яғни барлығы - 25 жыл), ал жою құны - 12 000 тг деп аныкталды. Нақтыланған мәліметтерден шыға отырып, қалған 10 жылға бірқалыпты есептен шығару әдісін қолдана отырып жылдық амортизациялық аударымдардың сомасын анықтау керек.
Есеп № 10
Көшірме кондырғысы техникалық паспортқа сәйкес 500 000 көшірме баса алады немесе 10 000 сағат ішінде жұмыс атқара алады. Қондырғының бастапқы құны 120 000 теңге, жою құны - 1 000 теңге. Есеп беру жылында көшірме қондырғы арқылы 110 000 көшірме жасалды, ал қондырғының жұмыс уакыты осы кезеңге 1 850 сағатты құрады.
Осы мәліметтерден шыға отырып, өндірістік әдіспен амортизация нормасын анықтау.
Есеп № 11
Дизельдік қондырғының бастапқы құны - 10 000 теңге, жою құны - 1 000 теңге, болжамды кызмет ету мерзімі - 5 жыл. Жылдық амортизациялық аударымдар сомасын кұнды сандар қосындысы бойынша есептен шығару әдісімен (кумулятивтік әдіспен) анықтау керек.
Есеп № 12
Төменде келтірілген шаруашылық операциялар бойынша шоттар корреспонденциясын кұрыңыз.
№
|
Операциялардың мазмұны
|
Сомасы
теңге
|
1.
|
Дайын өнім өткізілді:
а) тиелген өнімнің келісім кұнына
ә) ҚҚС сомасына
б) көрсетілген сатудан, бағадан жеңілдіктер сомасына
|
140 000
10 000
|
2.
|
Тауарлық-материалдық корларды жеткізу үшін алдын-ала алынған аванстар есепке алынды
|
40 000
|
3
|
Жұмыстарды орындау және кызметтерді көрсету үшін алдын-ала алынған аванстар есепкс алынды
|
45 000
|
4.
|
Шстел валютасындағы сатып алушылардың карыздары бойынша пайда болған оң бағамдық айырмашылық сомасына
|
12 000
|
5.
|
Шетел валютасындағы сатып алушылардың карыздары бойынша пайда болған теріс бағамдық айырмашылық сомасына
|
5 000
|
6.
|
Күдікті қарыздар бойынша резерв кұрылды
|
48 000
|
|
Қалыптасқан резерв есебінен дебиторлық карыз есептен шығарылды
|
40 000
|
Есеп № 13
Төменде келтірілген шаруашылык операциялар бойынша шоттар корреспонденциясын құрыңыз.
№
|
Операциялардың мазмұны
|
Сомасы. теңге
|
1.
|
Сатып алынған тауарлық-материалдык қорлар үшін жабдыктаушылардың акцептіленген шотгары бойынша КҚС сомасына
|
15000
|
2
|
Сатып алынған машиналар мен жабдықтар үшін шоттар бойынша ҚҚС сомасына
|
10000
|
3
|
ҚҚС сомасы бюджет алдындағы карызды азайтуға жаткызылды
|
25000
|
4.
|
Берілген карыздар. алынған вексельдер бойынша пайыздар (сыйақы) есептелді
|
4000
|
5.
|
Пайыздар (сыйакы) бойынша карыздарды өтеу
|
4000
|
6.
|
Бөлінбеген табыс есебінсн карапайым акциялар бойынша дивидендтер есептелді
|
80000
|
Есеп № 14
Төменде келтірілген шаруашылық операциялар бойынша шоттар корреспонденциясын құрыңыз.
№
|
Опсрациялардың мазмұны
|
Сомасы. теңгс
|
1
|
Кассадан есеп беруге (шаруашылық және операциялық мұқтаждықтарға, қызметтік іс-сапарларға) акша берілді
|
50 000
|
2
|
Көрсетілген және бекітілген аванстық есеп берулер бойынша есеп беруге тиісті сомалар есептен шығарылды:
а) әкімшілік-басқарушылық кызметкерлердің
ә) өткізу саласының жұмыскерлерінің
б) құрылыспен айналысатын жұмыскерлердің
в) цехтік кызметкерлердің
|
5 000
1 000
5 000
1 500
|
3
|
Есеп беруге тиісті тұлғалармен алынған тауарлы-материалдық құндылыктар мен басқа да активтер кіріске алынды
|
14 000
|
4.
|
Жұмсалмаған есеп беруге тиісті сомалар кассаға кайтарылды
|
2 000
|
5.
|
Есеп беру кезеңінің соңына есеп беруге тиісті сомалардың орны толтырылмаған артық жұмсалуы
|
1 000
|
6.
|
Еңбек акыдан есеп беруге тиісті сомалардын қалдықтары ұсталды
|
3 000
|
7.
|
Банк шоттарынан кате есептен шығарылған сомалар көрсетілді
|
1 400
|
Достарыңызбен бөлісу: |