Қазақстан Республикасының Білім және ғылым миністірлігі

Тақырып 2 Акмеологияның ғылымдар арасында алатын орны. Басқа ғылымдармен байланысы.

1. 
   Акмеология ғылымының қалыптасу тарихы.
   

2. 
   Акмеологияның басқа да ғылымдармен байланысы. .
   

Акмеология жас ерекшелік психологиясының саласы ғана емес, жеке ғылыми пән ретінде. Адамтану ғылымдар жүйесіндегі акмеологияның алатын орны.

Философия және акмеология. Педагогикадағы акмеология. Әлеуметтану, мәдениеттану, ғылым тарихы және жалпы психологиямен тығыз байланыстылығы.

Әдебиет [§1, 45-49 б.]

Мультимедиялық сүйемелдеу

1) ABBYY Fine Reader;

2) Microsoft Offise;

3) AVAST Free Antivvirus;

1) Акмеология ұғымының пайда болуы..

2) Акмеология ғылымының негізін салушылар.

Сұрақтар бойынша қысқаша мәлімет

Н.А.Рыбниковтың «акмеология» ұғымын кемелденген адамның дамуы жөніндегі ғылым ретінде еңгізуі. Б.Г.Ананьевтің акмеологияны ғылымдар жүйесіне еңгізуі. Н. А. Рыбников, Б. Г. Ананьева, Н. В. Кузьмина еңбектеріндегі акмеологияның қарастырылуы.

Адамтану ғылымдар жүйесіндегі акмеологияның даму кезеңдері. Қазақстандағы акмеологияның даму жолдары мен перспективалары.

Қазіргі акмеологияның негізін қалаушы идеялар.

Акмеологиялық институттар.

Әдебиет [§1, 50-54 б.]

1) ABBYY Fine Reader;

2) Microsoft Offise;

3) AVAST Free Antivvirus;

1) Акмеология классификациясы.

2) Акмеология бағыттары.

Сұрақтар бойынша қысқаша мәлімет

Акмеология ғылымының жіктелуі. Н.А.Рыбников пен Б.Г.Ананьев негізін қалаған дәстүрлі (классикалық) акмеология – жас ерекшелік психологиясының саласы ретінде.

Адамды тұтас жүйе ретінде қарастыратын фундаменталды (базалық) акмеология. Қолданбалы (салалық) акмеология, оның ішінде – басқару және кәсіби акмеология, саяси және әскери акмеология, педагогикалық акмеология және білім акмеологиясы. Акмеология ғылымына кейіннен қосылған − бағытты акмеология. Философиялық акмеология, дүниетанымдық және әдістемелік көзқарастар.

Акмеологиялық әдістемелік бағыттардың түрлері. Жас ерекшелік физиологиясы, психогенетика және еңбек психофизиологиясы аясынан бастау алатын – табиғи-ғылымилық бағыт. Адамтану ғылымдар жүйесіндегі гуманитарлық бағыт. Технологиялық бағыт – техникалық ғылымдармен (кибернетика, жүйелілік-техникалық, ақпарат теориясы) байланыстылығы.

Акмеологияға жаңашыл праксиологияның (психотехника, ойын техникасы, рефлексика мен инноватика) тигізер әсері.

Әдебиет [§1, 63-69 б.]

Мультимедиялық сүйемелдеу

1) ABBYY Fine Reader;

2) Microsoft Offise;

3) AVAST Free Antivvirus;

1) Акмеологиялық келіс.

2) Әлеуметтік микроорта.

Сұрақтар бойынша қысқаша мәлімет

Акмеологиялық келіс түсінігі. Жас ерекшелік, біліктілік және кәсіби аспектілер. Креативті, мәдени және рефлексивті аспектілер жөнінде. Адамдардың шығармашылық қабілеттерін дамытудың маңыздылығы. Рефлексивті аспект тұлғаның сана сезімін дамытарлық бағыт. Ойын-рефлексикасы: акмеологиядағы ойын-рефлексика әдісін қолдануда оқушылардың, студенттер мен мамандардың шығармашылық қабілеттерін ашу, дамыту жайында.

1) ABBYY Fine Reader;

2) Microsoft Offise;

3) AVAST Free Antivvirus;

1) «Акме» феномені, оның қалыптасуы мен дамуы.

2) «Акме» ұғымына түрлі зерттеушілердің берген анықтамалары.

Сұрақтар бойынша қысқаша мәлімет

Б.Г.Ананьевтің «акме» феноменін анықтауы жөнінде. Оның қалыптасуы мен дамуындағы анықталған шарттар. Микроакме түсінігі. Тұлғаның әрбір жас ерекшелік деңгейінде Микроакменің көрінісі. «Псевдоакме» жөнінде, оның адам дамуындағы көрінісі.

А.Маслоу бойынша кемелденген адамның аса жоғары құндылықтары. А.Маслоудың акмеология мәселелері жөніндегі негізгі идеялары.

Адам «акмесі», индивидтің дамуындағы шың, биіктік түсініктері.

1) ABBYY Fine Reader;

2) Microsoft Offise;

3) AVAST Free Antivvirus;

1) Тұлға акмесін қалыптастыру мәселесі.

2) Шығармашылық акме концпециясы.

Сұрақтар бойынша қысқаша мәлімет

Тұлғаның басты «акмесін» қалыптастырудағы акмеология мен педагогиканың ортақ міндеттері. Адамның белгілі бір даму деңгейінде тәрбиелік құралдар жүйесін құру – ортақ үдеріс ретінде. Білім беру мен тәрбиелеу кезінде акмеологиялық аспектілерді қолдану.

Шығармашылық «акме» концепциясы. М.Бахтиннің еңбектеріндегі шығармашылық «акме» көрінісі. Тұлғаның «Мен» деңгейіндегі шығармашылық «акме».

Психолог-маман даярлауда акмеологиялық уәжділік. Акмеологиялық түрткілер, аспектілер мен мақсаттар жөнінде.

1) ABBYY Fine Reader;

2) Microsoft Offise;

3) AVAST Free Antivvirus;

1) Ғылым мен практика жүйесінде технологияның орны.

2) Акмеологиялық технологиялардың мағынасы.

Сұрақтар бойынша қысқаша мәлімет

Ғылым мен практика жүйесінде технологияның орны. «Технология» феномені. «Психотехнология» феноменологиясы. Акмеологиялық технологиялар мағынасы. Акметектоника. Жекелік және кәсіби дамудың сапасын өлшеу әдістері. Жекелік және кәсіби дамудың қарама-қайшылықтары.

1) ABBYY Fine Reader;

2) Microsoft Offise;

3) AVAST Free Antivvirus;

1) Оқу барысындағы акмеологиялық технологиялар.

2) Білім беру жүйесін жетілдіру технологиялары.

Сұрақтар бойынша қысқаша мәлімет

Оқу барысында акмеологиялық технологияларды қолдану ерекшеліктері. Оқу деңгейі мен жүйелілігі. Білім беруде ақпараттық технологияларды қолдану. Оқытудың автоматтандырылған және педагогикалық жүйелері. Қарқынды автоматтандырылған оқыту жүйелері. Оқу әдістемелік құралдарды дайындау барысында компьютерлік жүйелерді қолдану.

1) ABBYY Fine Reader;

2) Microsoft Offise;

3) AVAST Free Antivvirus;

1) Адамның тіршілік ету әрекетінің гомеостатикалық және гетеростатикалық моделдері.

2) Адам ресурстарын үнемдеу технологиялары.

Сұрақтар бойынша қысқаша мәлімет

Тіршілік ету әрекетінің гомеостатикалық және гетеростатикалық моделдері. Психофизиологиялық, психоэмоционалдылық және психоәлеуметтік тренинг технологиялары—адам ресурстарын үнемдеу құралы ретінде. Ритмдік тыныс алу техникасы.

1) ABBYY Fine Reader;

2) Microsoft Offise;

3) AVAST Free Antivvirus;

1) Адам дамуын онтогенезде зерттеуші ғылымдар классификациясы;

2) Акмеология пәнінің қазіргі кездегі мазмұны;

3) Акмеология ғылымының қазіргі кездегі шешетін міндеттері;

4) Акмеология ғылымын зерттеуші ғалымдар;

5) Акмеология ғылымының Қазақстан елінде даму қалпы;

1. 
   Жоспар бойынша әр сұрақ бойынша жауап дайындау;
   
2. 
   Акмеология ғылымының адам үшін маңыздылығын аша отырып қысқаша эссе жазу;
   
3. 
   Психологиялық сөздіктен акмеология ғылымының негізгі түсініктеріне берілген анықтамаларын көшіріп жазу.
   

1. 
   Акмеологиялық танымның әлеуметтік мәдени контексі;
   
2. 
   Акмеологиялық зерттеулердің ғылыми әдістемелік бағыттары;
   
3. 
   Акмеологияның қоғамтану ғылымдарымен байланысы;
   
4. 
   Акмеологияның адамтану ғылымдарымен байланысы;
   
5. 
   Кәсіби шеберлікті дамытуға қатысты рефлексивті акмеологиялық келістің құрылымы.
   

1. 
   Берілген сұрақтардың әр қайсысына қысқа нұсқа жауап жазу;
   
2. 
   Акмеологияның қоғамтану ғылымдармен және адамтану ғылымдарымен байланысын көрсететін сұлба жасау;
   
3. 
   Акмеологиялылық, ғылыми әдістемелік бағыт, қоғамтану, адамтану, кәсіптік менталитет ұғымдарының анықтамаларын жазу.
   

1. 
   Н.А. Рыбниковтың акмеология ғылымына қатысты негізгі ойлары;
   
2. 
   Б.Г. Ананьевтің акмеология қатысты пікірлері;
   
3. 
   А.А. Бодалевтің акмеологияға берген анықтамасы;
   
4. 
   А.А. Деркачтың акмеологияға берген анықтамасы;
   
5. 
   Н.В. Кузьминаның акмеологияға берген анықтамасы.
   

1. 
   Жоғарыда көрсетілген ғалымдардың акмеологияға берген анықтамаларын қазақ тіліне аударып жазыңыз.
   

1. 
   Ғылыми зерттеудегі жалпы әдістемелік келістер(комплекстілік, жүйелілік, субъектілік);
   
2. 
   Ғылыми зерттеудегі жалпы әдістемелік принциптер(детерминизм, даму, гуманизм);
   
3. 
   Акмеологиядағы зерттеудің нақты әдіснамалық принциптері.
   

1. 
   Жоспарда берілген әр бір сұрақ бойынша жауап дайындау;
   
2. 
   Ұсынылған әдеби ақпарат ішіндегі ғалымдардың есімдерін теріп жазу;
   
3. 
   Әр принциптің мағынасын ауызша ашып беру.
   

1. 
   Акмеологиялық зерттеулерде қолданылатын жалпы әдістер сипаты;
   
2. 
   Акмеологиялық және акмеоцентрлік келістер;
   
3. 
   Акмеографиялық сипаттама мен акмеограмма;
   
4. 
   Акмеологиялық әдістерді қолдану практикасы.
   

1. 
   Жоспарда берілген әр сұрақ бойынша жауап дайындау;
   
2. 
   Әр бір студент өзіне қатысты 67 бетте берілген маман акмеограммасын толтыруы тиіс;
   
3. 
   71 мен 76 бет аралығындағы акмеологиядағы эксперимент тақырыбын конспектілеу.
   

1. 
   «Акме» жаңа ғылымның негізгі түсінігі ретінде;
   
2. 
   «Акме» кең және тар мағынада;
   
3. 
   «Микроакме»;
   
4. 
   «Псевдоакме»;
   
5. 
   Адамның кәсіби дамуындағы «акме»;
   
6. 
   Адамның тіршілік ету жолындаңы «акме»;
   
7. 
   Адамның жеке дара дамуындағы «акме»;
   
8. 
   Топтық кәсіби іс әрекеттегі «акме»;
   
9. 
   Азаматтық «акме»;
   
10. 
    Көркемөнер, шығармашылық іс әрекеттегі «акме».
    

1. 
   Берілген жоспар бойынша әр сұраққа жауап дайындау;
   
2. 
   «Акме» ұғымына өзіңіз анықтама жазып көріңіз.
   

1. 
   Қолданбалы акмеология жайлы жалпы ұғым;
   
2. 
   Қолданбалы акмеологияның салалары;
   
3. 
   Педагогикалық акмеология;
   
4. 
   Медициналық акмеология;
   
5. 
   Басқару акмеологиясы;
   
6. 
   Саясат акмеологиясы;
   
7. 
   Ақпараттық акмеология;
   
8. 
   Этникалық акмеология.
   

1. 
   Жоспардың әр сұрағы бойынша қысқаша жауап дайындау;
   
2. 
   Тақырып бойынша әр мамандық студенті өзіне қажетті деген ақпаратын жеке бөліп көрсетуі тиіс.
   

1. 
   «Технология» феномені;
   
2. 
   «Психотехнология» феноменологиясы;
   
3. 
   Акмеологиялық технологиялардың мағынасы;
   
4. 
   Акметектоника.
   

1. 
   Жоспарда берілген тапсырмалардың әр біреуіне жауап дайындау;
   
2. 
   Тақырып бойынша негізгі түсініктерді дәптерге көшіріп жазу.
   

1. 
   Білім беру технологиялары;
   
2. 
   Ойынды моделдеу технологиялары;
   
3. 
   Психологиялық кеңес беру технологиялары;
   
4. 
   Акмеологиялық қызмет ету ерекшеліктері,
   

1. 
   Жоспарда берілген тапсырмалардың әр біреуіне жауап дайындау;
   
2. 
   Қарастырылған технологиялардан «акме» шыңына жету үшін ең тиімді деп санайтын технологияны дәлелдеу.
   

1. 
   Адам ресурстарын сақтау технологиялары жайлы түсінік;
   
2. 
   Психофизиологиялық, психоәлеуметтік және психоэмоционалдық тренинг технологиялары;
   

1. 
   Жоғарыда берілген тапсырмаларға жазбаша жауап дайындау;
   
2. 
   Көрсетілген технологияларды әрбір студент өздігінен орындап, тәжірибешілік сабаққа келген алған сезімдері жайлы баяндап беруі тиіс:
   
3. 
   Студент өзінің жеке және кәсіби дамуында «акме» шыңына жетуінің жоспарын құру керек.
   

1. Келесі сұрақтарды өндеу керек:

1. 
   Акмеология ғылымының Қазақстанда қалыптасу жолы мен қазіргі қалпы;
   
2. 
   Акмеология әдістері;
   
3. 
   Адамды индивид, жеке тұлға, іс әрекет субъектісі ретінде акмеологиялық тұрғыдан зерттеу;
   

1. Келесі сұрақтарды өндеу керек

1. 
   Адамды индивид ретінде зерттеу.
   
2. 
   Адамды жеке тұлға ретінде зерттеу.
   
3. 
   Адамды іс әрекет объектісі ретінде зерттеу.
   

2. Акмеология ғылымының қазіргі таңдағы маңыздылығын ашатын қысқа шығарма жазу..

1. Келесі сұрақтарды өндеу керек

1. 
   Акмеологиялық диагностиканың мәні мен ерекшеліктері.
   
2. 
   Акмеологиядағы эксперимент.
   

Бүкіл кеңес беру ағымдағы семестрдің СОӨЖ кестесі бойынша өткізіледі

Дәріске, тәжірибелік, зертханалық сабақтарына қатынасу 0-100 балмен бағаланады.

12. Оқушыларды бағалау көрсеткіштері

Пән оқуы тест түріндегі емтиханмен аяқталады. Ол үшін міндетті түрде барлық жоспарланған тапсырмаладды орындау керек. Әр тапсырма 0-100 балмен бағалады.

Жіберу рейтингі барлақ ағымда орындалған тапсырмалардан алынған бағалардың орташа мәніне тең болады. Қортынды бақылауға пән бойынша жоспарланған тапсырмаларды орындаған, 50 балдан кем емес бағасы бар студент жіберіледі.

Студенттің пән бойынша жетістігіИ- қортынды көрсеткішпен бағаланады. Ол РД Жіберу рейтингі және Е емтихан салмақтары ескерілген бағалардан шығарылады:
И = РД*0,6 + ИК*0,4
Бағалар салмақтары жыл сайын унивверситеттің Ғылыми кеңесінде тағайындалады: РД 0,6 кем емес, ал ИК 0,3 кем емес. Бағасында жетекшінің пікірі ескертіледі

Курстық жұмыс (жоба) комиссия алдында қорғаланады, бағалары студенттердің комиссияға көрсеткен біліммен біліктеріне және жетекшілерінің бағасына байланысты болады.

Студенттің қортынды бағасы саналады егер пән бойынша жіберу рейтингісінде және қортынды бағасында балдары жеткілікті болады. Егер студент себепсіз қортынды бағалау шарасына қатыспаса оған «жеткіліксіз» деген баға койылады.

Емтихан және аралық бағалау нәтижесі тапсырған күні немесе ертеңінде студенттерге жеткізіледі. Барлық бағалауда әрқашан 0-100 балдық шкала қолданылады.

Пән бойынша студенттердің жетістіктері, яғи білімдері, біліктері, дағдылары, құзыреттілігі әріптік, оған сәйкес сандық және қалыптасқан бағалау жүйсімен айқындалады

Әріптік жүйе	Оған сәйкес сандық эквивалент	Балддық көрсеткіштер	Қалыптасқан бағалар
A	4,0	95-100	өте жақсы
A-	3,67	90-94
B+	3,33	85-89	жақсы
B	3,0	80-84
B-	2,67	75-79
C+	2,33	70-74	жеткілікті
C	2,0	65-69
C-	1,67	60-64
D+	1,33	55-59
D	1,0	50-54
F	0	0-49	жеткілісіз

13. Оқытушының талаптары, саясаты және процедурасы

Аудиториялық сабақтарға студенттер міндетті түрде қатынас керек. Егер себепсіз қатынаспаса деканат қадағалаған мезгілде дербес түрде өзі өту керек. Ең көбі екі сабақ себепсіз босатуға рұқсат. Екі кешігіп келі бір сағатқа теңестіріледі. Егер студент екі сабақтан артық қатынаспаса оқытушы ондай студентті себепін анықтауға дейін сабаққа жібермеуі құққықты.

Осы ағымның студенті еместер бөгде кісілерге дәрістер тыңдауға тыйым салынады.

Жоспарланған оқу жұмыстарын мезгімімен тапсыру керек, ең ақырғы мезгл – сессияға үш кун қалған мерзімімен шектеледі. Барлық жоспардағы жұмыстарды және курстық жұмыстарды тапсырмай студент пән бойынша емтиханға жіберілмейді.

Студентке міндетті түрде қатыспаған әр сабақты, тақырыпты дербес қайталап өту керек.

Студенттің оқу жетістіктері тестпен немесе жазба жұмыстарымен анықталады. Тест алдынала ескерту сіз өтуі мүмкін.

Оқытушымен жетекшеленген СОӨЖ келесі негізгі төрт функциыны орындауды талап етеді.

Бірінші – пән бойынша алданала оқытушымен берілген мәліметті зиян қойып қабылдауды.

Екінші функция – оқытушының нұсқауымен пән бойынша үй тапсырмасын, бақылау және курстық жұмыстарын орындайды, оқулықтарды оқиды. Осы кезеңде студент өзінің қиналатын сұрақтарын анықтап, өзін өзі тәртіпке шақыру қажет.

Студенттердің үшінші функциясы – қиналатын сұрақтарын шешуге жол іздейді, өзінің көзқарасын анықтап, болжау жасайды оқытушыға сұрауға дайындалады.

Төртінші функция – студент толық оқытушыдан консультация алып, пән бойынша мәлметін толықтырады.
14. Әдебиеттер тізімі:

Негізгі:

1. 
   Деркач А.А. Акмеология: Учебник. Повторное издание. СПб., 2011.
   
2. 
   Ананьев С.Г. Человек как предмет познания. Повторное издание. СПб., 2010.
   
3. 
   Богданов Е.Н., Зазыкин В.Г. Введение в акмеологию. Калуга, 2010.
   
4. 
   Деркач А.А. Акмеология: личностное и профессиональное развитие человека: Методолого-прикладные основы акмеологического исследования. М., 2009.
   
5. 
   Акмеология, политология, педагогика социального развития и управления / Отв. ред. Т.С. Болховитина, И.Н. Семенов. М.; Брянск, 2010.
   

Қосымша:

6. 
   Акмеология 2000. Методические и методологические проблемы / Под ред. Н.В. Кузьминой, Э.М. Зимичева. СПб., 2000.
   
7. 
   Семенов И.Н. Акмеология – новое направление комплексных исследований в современном человекознании // Общественные науки и современность. 1998. № 3.
   
8. 
   Бодалев А.А. Вершина в развитии взрослого человека. Характеристики и условия достижения. М., 1998.
   
9. 
   Деркач А. А., Семенов И.Н., Степанов С. Ю. Психолого-акмеологические основы изучения и развития рефлексивной культуры госслужащих. М., 1998.
   
10. 
    Семенов И.Н. Методологические проблемы гуманитаризации непрерывного образования на основе рефлексивно-акмеологического подхода // Инновационная деятельность в образовании. 1994. № 1.
    
11. 
    Деркач А.А. Методолого-прикладные основы акмеологических исследований. М., 1999.
    
12. 
    Деркач А.А., Зазыкин В.Г., Маркова А.К. Психология развития профессионала. М.: РАГС, 2000.
    
13. 
    Климов Е.А. Субъект как реальность глазами разнотипных профессионалов//Акмеология. 1994. № 1.
    
14. 
    Маркова А.К. Психология профессионализма. М., 1996.
    
15. 
    Брушлинский А.В. Проблемы психологии субъекта. М.: ИП РАН, 1994.
    
16. 
    Деркач А.А., Михайлов Г.С. Методология и стратегия акмеологического исследования. М.: МПА, 1998.
    
17. 
    Анисимов С.А., Деркач А.А., Конюхов Н.И., Павлов Б. С. Методы акмеологических исследований: Учеб. пособие. М.: РАГС, 2000.
    
18. 
    Богданов Е.Н., Зазыкин В.Г. Введение в акмеологию. 2-е изд., перераб. и доп. Калуга: КГПУ, 2001.
    
19. 
    Деркач А.А., Зазыкин В.Г. Профессионализм деятельности в особых условиях. М.: РАГС, 1998.
    
20. 
    Деркач А.А. Методолого-прикладные основы акмеологических исследований. М., 2000.
    
21. 
    Зазыкин В. Г. Акмеографический подход в развитии профессионализма государственных служащих: Конспект лекций. М.: РАГС, 1999.
    
22. 
    Анисимов О.С, Деркач АЛ. Основы общей и управленческой акмеологии. М., 1995.
    
23. 
    Анисимов О.С. Стратегии и стратегическое мышление. М, 1999.
    
24. 
    Маркова А.К. Психология профессионализма. М., 1996.
    
25. 
    Кричевский P.JI. Если Вы – руководитель. Элементы психологии менеджмента в повседневной работе. М., 1996.
    

15. Мультимедиа сүйемелдеу тізімі

Бағдарламалық сүйемелдеу

1) ABBYY Fine Reader

2) avast Free Antivvirus

3).Microsoft Offise

4) Инетрактивті тақта

Syllabusпен танысу парағы

Түрі Ф СО ПГУ 7.18.4/21

SYLLABUSТЫ АЛУ ЖӘНЕ ТАНЫСУ ПАРАҒЫ
Құжатпен таныстырғанның АЖТ	Топ	Құжатпен таныстырғанның күні	Қолы

жүктеу/скачать 300.5 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: