Қазақстан Республикасының машина жасауды дамыту жөнiндегi 2010 2014 жылдарға арналған бағдарламаны бекiту туралы
жүктеу/скачать 0.5 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ҚАУЛЫ ЕТЕДI
- Қазақстан Республикасында машина жасауды дамыту жөнiндегi 2010-2014 жылдарға арналған бағдарлама 1. БАҒДАРЛАМАНЫҢ ПАСПОРТЫ Атауы
- Әзiрлеуге арналған
- Жауапты орындаушы
- Iске асыру
- Қаржыландыру
- 3. Ағымдағы ахуалды талдау 3.1 Саланың қазiргi заманғы жай-күйiн бағалау
| Қазақстан Республикасының машина жасауды дамыту жөнiндегi 2010 - 2014 жылдарға арналған бағдарламаны бекiту туралы
Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2010 жылғы 30 қыркүйектегi N 1002 Қаулысы 
«Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң Қазақстан Республикасын үдемелi индустриялық-инновациялық дамыту жөнiндегi 2010-2014 жылдарға арналған мемлекеттiк бағдарламаны iске асыру жөнiндегi iс-шаралар жоспарын бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2010 жылғы 14 сәуiрдегi № 302 қаулысын iске асыру мақсатында Қазақстан Республикасының Үкiметi ҚАУЛЫ ЕТЕДI: 1. Қоса берiлiп отырған Қазақстан Республикасында машина жасауды дамыту жөнiндегi 2010 - 2014 жылдарға арналған бағдарлама (бұдан әрi - Бағдарлама) бекiтiлсiн. 2. Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлiгi мүдделi министрлiктермен, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкiмдерiмен бiрлесiп, Бағдарламада көзделген iс-шаралардың тиiсiнше және уақтылы орындалуын қамтамасыз етсiн. 3. Жауапты орталық және жергiлiктi атқарушы органдар, ұлттық холдингтер, компаниялар және ұйымдар (келiсiм бойынша) «Салалық бағдарламаларды әзiрлеу және мониторингiлеу ережесiн бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2010 жылғы 18 наурыздағы № 218 қаулысымен бекiтiлген Салалық бағдарламаларды әзiрлеу және мониторингiлеу ережесiне сәйкес Бағдарламаның iске асырылу барысы туралы ақпарат берсiн. 4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Премьер-Министрiнiң орынбасары - Қазақстан Республикасының Индустрия және жаңа технологиялар министрi Ә.Ө. Исекешевке жүктелсiн. 5. Мыналардың күшi жойылды деп танылсын: 1) «Отандық машина жасауды дамыту жөнiндегi шаралар кешенiн бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2008 жылғы 29 қарашадағы № 1115 қаулысы; 2) «Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң кейбiр шешiмдерiне өзгерiстер енгiзу туралы» Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2009 жылғы 20 шiлдедегi № 1101 қаулысымен бекiтiлген Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң кейбiр шешiмдерiне енгiзiлетiн өзгерiстердiң 18-тармағы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2009 ж., № 33, 317-құжат). 6. Осы қаулы қол қойылған күнiнен бастап қолданысқа енгiзiледi. Қазақстан Республикасының Премьер-Министр К. Мәсiмов Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2010 жылғы 30 қыркүйектегi № 1002 қаулысымен бекiтiлген Қазақстан Республикасында машина жасауды дамыту жөнiндегi 2010-2014 жылдарға арналған бағдарлама 1. БАҒДАРЛАМАНЫҢ ПАСПОРТЫ Атауы Қазақстан Республикасында машина жасауды дамыту жөнiндегi 2010-2014 жылдарға арналған бағдарлама (бұдан әрi - Бағдарлама) Әзiрлеуге арналған Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2010 жылғы негiздеме 14 сәуiрдегi № 302 қаулысымен бекiтiлген Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң Қазақстан Республикасын үдемелi индустриялық-инновациялық дамыту жөнiндегi 2010 - 2014 жылдарға арналған мемлекеттiк бағдарламасын iске асыру жөнiндегi iс-шаралар жоспарының 5-тармағы Жауапты орындаушы Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлiгi Мақсаты Қосылған құны жоғары түпкi өнiм өндiрудi ұлғайту есебiнен iшкi нарықтың қажеттiлiгiн барынша қанағаттандыру және экспортты кеңейту Мiндеттер 1. Технологиялық жаңғыртуды ынталандыру және жаңа өндiрiстер құру 2. Iшкi нарықтың мүмкiндiктерiн тиiмдi пайдалану 3. Машина жасау өнiмiнiң экспортын қолдау және дамыту 4. Машина жасау саласын дамытуды қажеттi кадрлармен қамтамасыз ету Iске асыру 2010 - 2014 жылдар мерзiмдерi Нысаналы Жалпы қосылған құнды 74 %-ға өсiру. Саладағы индикаторлар еңбек өнiмдiлiгiн жылына бiр адамға 7 592 мың теңгеге дейiн ұлғайту. Өндiрiс көлемiн 588 млрд. теңгеге дейiн ұлғайту. Қаржыландыру Бағдарламаны қаржыландыру даму институттарының және қаражаты, кәсiпорындардың өз қаражаты, отандықкөлемдерi және шетелдiк инвестициялар мен республикалық бюджетте көзделетiн қаражат шегiнде жүзеге асырылады. 2010 - 2014 жылдарға арналған республикалық бюджет есебiнен қаржыландырудың қажеттi көлемi 2 430,182 млн. теңгенi құрайды. Соның iшiнде: 2010 жылы - 439,173 млн. теңге; 2011 жылы - 1 991, 009 млн. теңге; 2012 жылы - көзделiп отырған жоқ 2013 - 2014 ж.ж. - 2013 - 2015 жылдарға арналған республикалық бюджеттi бекiту кезiнде көзделедi. 2. Кiрiспе Машина жасау бүкiл әлемде ұлттық өнеркәсiптiң технологиялық деңгейiнiң көрсеткiшi ретiнде қабылданады. Бұл сала жанама салаларды дамыту үшiн мультипликативтiк әсер бередi, халықтың жұмыспен қамтылуын бiрнеше рет ұлғайтады және сол арқылы тұтастай алғанда экономиканың бәсекеге қабiлеттiгiн қамтамасыз етедi. Ендеше, Қазақстан экономикасының өсуi машина жасаудың озық өсуiмен қатар жүруi тиiс. Бұл өнеркәсiп кәсiпорындарындағы механикаландыру деңгейiн арттыруға және республика экономикасы салаларындағы еңбек өнiмдiлiгiн ұлғайтуға мүмкiндiк бередi. Қазақстан Республикасында машина жасауды дамыту жөнiндегi 2010 - 2014 жылдарға арналған бағдарламаны әзiрлеу үшiн негiздеме Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2010 жылғы 14 сәуiрдегi № 302 қаулысымен бекiтiлген Қазақстан Республикасын Үдемелi индустриялық-инновациялық дамыту жөнiндегi 2010 - 2014 жылдарға арналған мемлекеттiк бағдарламасын (бұдан әрi - ҮИИДМБ) iске асыру жөнiндегi Iс-шаралар жоспарының 5-тармағы болып табылады. Бағдарлама жұмыс iстеп тұрған кәсiпорындарды жоғары технологиялық және қазiргi заманғы жабдықпен жаңғыртуға, халықаралық стандарттың бәсекеге қабiлеттi өнiмiн шығару бойынша жаңа кәсiпорындар құруға, барлық жұмыс iстеп тұрған отандық машина жасау кәсiпорындарының байланыстары мен кооперациясын дамытуға бағытталған. Бағдарламаны: саланы жүргiзiлген маркетингтiк зерттеулер негiзiнде айқындалған бәсекеге қабiлеттi өнiмдi шығаруға бағытталған жаңа сапалық деңгейде қалпына келтiрудi және дамытуды бастауға, оның өндiрiс көлемiн ұлғайтуға және тұрақты өткiзу нарықтарын табуға арналған бағдарлама; қайта жаңарту, жаңғырту, техникалық қайта жарақтандыру және өндiрiстiң озық шетелдiк технологиялары мен кәсiпорындарды басқару менеджментiн енгiзу есебiнен жұмыс iстеп тұрған машина жасау кәсiпорындарын жедел дамыту бағдарламасы; машиналардың, технологиялар мен жабдықтардың жаңа түрлерiн жасауға бағытталған барынша тиiмдi, ғылыми-техникалық және технологиялық әзiрлемелердi игеру негiзiнде өнiм сапасын тұрақты жетiлдiру бағдарламасы ретiнде қарастыру керек. 3. Ағымдағы ахуалды талдау 3.1 Саланың қазiргi заманғы жай-күйiн бағалау Қазiргi кезде Қазақстанда машина жасау экономикалық қызметтiң мынадай түрлерiн қамтиды: машиналар мен жабдықтардан басқа, дайын металл бұйымдары өндiрiсi; компьютерлердi, электрондық және оптикалық өнiм өндiрiсi; электр жабдығы өндiрiсi; басқа санаттарға қосылмаған машиналар мен жабдықтар өндiрiсi; автокөлiк құралдары, трейлерлер мен жартылай тiркемелер өндiрiсi; өзге де көлiк құралдары өндiрiсi; машиналар мен жабдықтарды жөндеу және орнату. 2008 жылғы iшкi өндiрiс көлемi 303 млрд. теңгенi құрады. Экспорт көлемi - 154,5 млрд. теңге, ол өз кезегiнде экспорттың жалпы көлемiнiң 2 % - ын құрайды. 2009 жылдың қорытындылары бойынша 282,5 млрд. теңге сомасына өнiм өндiрiлген, бұл 2008 жылмен салыстырғанда (303 млрд. теңге) 6,8 %-ға төмендеген. Оның iшiнде машиналар мен жабдықтар 115,5 млрд. теңгеге, электр жабдықтары 61,5 млрд. теңгеге, көлiк құралдары 105,5 млрд. теңгеге өндiрiлген, алдыңғы жылмен салыстырғанда өндiрiлген машиналар мен жабдықтар көлемi құндық көрiнiсте 9,8 %-ға, электр жабдығы - 13,4 %-ға төмендеп, ал көлiк құралдары 1,4 %-ға ұлғайған. 1-кесте. Машина жасау өндiрiсiнiң құндық көлемiнiң серпiнi
Машина жасау секторы 2008 жылға дейiн барынша жоғары қарқынмен өстi, 2008 жылы басқалармен салыстырғанда дағдарысқа орай көп зардап шектi. Бұл бiрiншi кезекте машина жасау өнiмiне сұраныстың инвестициялық сипатымен байланысты. Соңғы жылдары машина жасау өнiмiне сұраныс өсiмiнiң өзектi драйверi мұнай-газ саласына инвестициялардың өсуi және құрылысты ауқымды дамыту болды. Дағдарыс басталғалы берi тұтынушы сала компаниялары бiрiншi кезекте операциялық қызметтiң тиiмдiлiгiн сақтай отырып, өндiрiстi ұлғайтуға және жаңғыртуға ауқымды инвестициялардан бас тартты. Оның үстiне қаржы саласындағы дағдарыс халыққа арналған кредиттiк ресурстардың қол жетiмдiлiгiн төмендетуге әкелдi, бұл да сұраныстың, мысалы автоөнеркәсiп өнiмiне сұраныстың азаюына әкелдi. Қазақстанның өнеркәсiп өндiрiсiнiң жалпы көлемiндегi машина жасау өнiмiнiң үлесi 1990 жылғы 15,9 %-дан 2008 жылы 3,0 %-ға дейiн төмендедi, ал 2009 жылы 2008 жылмен салыстырғанда ол өсiп, 3,2,%-ды құрады (1-кесте). Өңдеушi өнеркәсiптегi машина жасау саласының үлесi 9,5 %-ды құрайды. Өнеркәсiп кәсiпорындарының жалпы көлемiнде машина жасау өнiмiн өндiрушiлерi тек 6 %-ды құрайды. 2-кесте. Машина жасау кәсiпорындарындағы негiзгi қызмет персоналының саны
2-кесте деректерi машина жасау саласынан бiлiктi кадрлар кетуiнiң елеулi болғанын көрсетедi. 2009 жылы Қазақстан Республикасы Статистика агенттiгiнiң деректерi бойынша бұл салада 79,8 мың адам жұмыс iстеген, 2008 жылғы деңгеймен салыстырғанда 93,2 %-ды құрады. Машина жасау саласы үшiн кадрларды даярлау Ақтөбе, Атырау, Шығыс Қазақстан, Қарағанды, Қостанай, Маңғыстау, Павлодар облыстарында 5 мамандық бойынша 19 техникалық және кәсiптiк бiлiм беру (бұдан әрi - ТжКБ) орындарында (8 бiлiктiлiк бойынша) және 18 жоғары оқу орнында (050712 - Машина жасау мамандығы бойынша) жүргiзiледi. Бүгiнгi күнi машина жасау саласының инвестициялық жобаларын iске асыру бойынша кадрларға деген қажеттiлiк осы Бағдарламаның 1-қосымшасына сәйкес 6 299 адамды құрайды. Машина жасау кәсiпорындары жұмысының негiзгi көрсеткiштерi 3-кестеде келтiрiледi. 3-кесте. Машина жасау кәсiпорындары жұмысының негiзгi көрсеткiштерi
4-кесте. Машина жасау өндiрiсiнiң нақты көлемi индексiнiң серпiнi
Машина жасау өнiмi өндiрiсiнiң нақты көлем индексiн талдау бiрте-бiрте төмендеу серпiнiн көрсетiп отыр (4-кесте). 2009 жылы нақты көлем индексi 85,7 %-ды құрады. 5-кесте. Машина жасау өнiмiнiң импорты мен экспорты
Қазақстандағы машина жасау өнiмiне деген қазiргi сұраныс импорт есебiнен толықтай қанағаттандырылады, ол iшкi өндiрiс пен импорттан 5 еседен астамға артық: 2009 жылы импорт көлемi 1655,7 млрд. теңгенi (5-кесте), ал iшкi өндiрiс 282,5 млрд. теңгенi құрады. Қазақстанның негiзгi сауда әрiптесi Ресей болып табылады - оның үлесi машина жасау өнiмi импортында 19 %-ды және экспортта 31 %-ды құрайды. Ресейден басқа машина жасау өнiмiнiң негiзгi импорттаушылары: Германия (11 %), Қытай (11 %), АҚШ (10 %) және Жапония (6 %) болып табылады. Қазақстаннан машина жасау өнiмi экспортының негiзгi бағыттары Ресейден кейiн: Ұлыбритания (экспоттың 15 %-ы), Түркия (13 %), Германия (7 %) және Швейцария (6 %) болып табылады. 
1-сурет. 2008 жылы машина жасау өнiмiнiң экспортымен импортының құрылымы. Импорт құрылымында автомобильдер, станоктар, мұнай-газ, тау-кен шахта және металлургиялық машиналар жасау өнiмi, ауыл шаруашылығына арналған тұрмыстық техника мен техника 40 %-дан асады (1-сурет).
жүктеу/скачать 0.5 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||