Қазақстандағы ауаның ластануы Келесі себептер бойынша: Пайдалы қазбаларды өндіру және өңдеудің
жүктеу/скачать 14.02 Kb.
|
|
Қазақстандағы ауаның ластануы Келесі себептер бойынша: Пайдалы қазбаларды өндіру және өңдеудің (қорғасын, мырыш, фосфор, хром өндірісі) өсуі. 20 миллиард тонна қалдық жиналған, олардың үштен бір бөлігі күнделікті ауаны токсиндермен уландырады. Кәсіпорындар ескі тиімді емес тазарту жүйелерін пайдаланады, нәтижесінде атмосфераға мыңдаған зиянды зат шығарылады. Мұнай мен газ өндіру кезінде ілеспе газды жағу. Бұл атмосфераға күлдің шығарылуымен бірге іске асады. Атмосфераға көміртек пен қорғасын тотығын шығаратын автокөліктер санының көбеюі. Оларды пайдалану кезінде сапасы төмен жанармайлар құйылып, көбінесе пайдаланылған газдарды тазартуға арналған сүзгілер қолданылмайды. Қазақстан – Орталық Азиядағы ең ірі мемлекет, бірақ сумен қамтамасыз ету тұрғысынан ол ең қиын жағдайда тұр. Бүгінде Қазақстанда 33 су нысаны пайдалануға жарамсыз. Еліміздегі экологиялық ахуалы ең төмен теңіз-көлдердің арасында – Арал теңізі, Балқаш көлі мен Каспий теңізі бар. Елдегі су ресурстарының экологиялық жағдайының нашарлауына келесі факторлар әсер етті: Ол кезде республикада 10 миллион гектар суару үшін су қоры жеткілікті болар еді, іс жүзінде ол 50-60 миллионға жетті. Сондықтан кейбір табиғи су қоймаларында апатты жағдай орын алды. Кеңес дәуірінде мақта алқаптарын суару үшін өзендердің немқұрайлы қолданылуы. Бұл жағдай тек бізде ғана емес, көрші республикаларда да кездеседі. Суару арналары күшейтілмегендіктен, өзендерден судың көп бөлігі құмға құйылды. Арал теңізі жойылып кетудің алдында тұр. Бұрындары әлемдегі төртінші көл болатын. Теңіздің қазір көлемі бойынша төрттен бір және көлемі жағынан оннан бір бөлігі қалды. Қазір бұл – екі таяз су қоймасы. Себебі, оны толтырған Сырдария мен Әмудариядан суды егін суаруға жұмсалды. Арал теңізінің экологиялық проблемасының көптеген салдары бар. Судағы тұз концентрациясы 14 есеге ұлғайды. Теңіздің бұрынғы түбінде үлкен тұзды батпақтар бар еді, олардың үстіндегі тұз жүздеген шақырымға созылып, осы жерден алыс орналасқан жерлердің эрозиясын тудырады. Жер ресурстарының жағдайы атмосфера мен судағы экологиялық жағдайға тікелей байланысты. Әдетте жер ресурстарының экологиялық жағдайын өндірістік қалдықтар, демалыс орындарының қоқысқа толуы және радиоактивті зала келу сынды жайттар ушықтырады. Әсіресе соңғы мәселе Семей полигонында ядролық сынақтардың өтуіне тікелей байланысты болып отыр. Семей полигонын 1947 жылдан бастап сала бастаған, ал ең алғашқы сынақ 1949 жылдың 29-шы тамызында жасалған. Өңірде 1989 жылға дейін 468 ядролық сынақ жасалды. Семей ядролық полигонында 40 жыл атом қаруы сынақтан өтті. 300 шаршы шақырым жер ұзақ уақыт бойы барлық тіршілік иелері үшін қауіпті болып қала береді. Мұның салдары әлі де толық анықталмаған. Полигон тек 1991 жылы ресми түрде жабылды жүктеу/скачать 14.02 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|