Бағдарламасы Нысан пму ұс н 18. 2/08 Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Докторантура және магистратура деканы _________Ю.А.Леньков. «____»_________20 ж.

20__ж. «___»______________ №____ Хаттама

М-Ж.Көпеев шығармаларын зерттеушілерді, тарихи тұлғаларды, маңызды мәдени -тарихи жәдігерлерді және өлкетанушыларды облыс, республика мектептерінде кеңінен насихаттау.

Ақын, фольклоршы, публицист, ауыз әдебиетін жинаушы, ғалым Мәшһүр-Жүсіп Көпеевтің өмірінен терең мағлұматтар ұсыну; Мәшһүр-Жүсіп шығармаларын кеңінен насихаттау; студенттердің шығармашылық қабілеттерін шыңдау, эстетикалық, философиялық талғамдарын, тұлғалық сезім мәдениетін дамыту; М-Ж.Көпеев шығармаларының тілдік ерекшеліктерін меңгертуінде. М-Ж.Көпеев шығармаларының тілі, ақынның өзіндік жеке сөз қолдану стилі, сөз қолдану зергерлігі мен шеберлігі, тілдік ерекщеліктері, сөздік құрамы мен грамматикасын таза лингвистикалық тұрғыдан тіркеп, талдап шығу. Ақынның лексикалық, фразеологиялық, грамматикалық, стилистикалық ерекшеліктерінен мєлімет беру.

- ақын өмірінен жан-жақты мәліметттер беру;

- М-Ж. Көпеевтің ел аузынан жинақтаған ауыз әдебиеті мұралары жайлы кең түсінік қалыптастыру;

- тарихи деректерге назар аударта отырып, тарихи оқиғаларға баға беруге үйрету;

- әр тақырып аясында жүйелі жұмыс жүргізу арқылы шығармашылық бағытта еңбек ету қабілеттерін нығайту

- ғылыми бағыттағы тапсырмалар ретін ұсыну арқылы магистранттарды ізденіске баулу;

- монографиялық еңбектерді оқыту арқылы ғылыми бағыт-бағдар қалыптастыру;

Магистранттар білуі тиіс:

• 
  М-Ж.Көпеев шығармаларының тілдік-стильдік ерекшеліктерін білуі тиіс;
  
• 
  Ақынның тілдік ерекшеліктерін шығармаларын талдау барысында анықтай білуі керек;
  

• 
  Ақынның лексикалық, фразеологиялық ерекшеліктерінен білімдері болуы тиіс;
  
• 
  Ақынның стилистикалық ерекшеліктерін білуі тиіс.
  

• 
  Студенттер тақырып бойынша материал жинау, конспект жазуды меңгере біледі.
  
• 
  М-Ж.Көпеев шығармаларының идеялық, эстетикалық мазмұнынын тіл заңдылықтары негізінде талдауды меңгереді.
  
• 
  Ғылыми еңбектерге қолдануды, ғалымдардың ой-пікірлерін салыстырып, қорытынды жасауға дағдыланады.
  

Тематический план Форма

М-Ж. Көпеев шығармаларының сөздік құрамы мен грамматикалық құрлысы арқылы қазіргі жазба әдеби тіліміздің белгілі бір кезеңіндегі сипатын тану.

Анторопонимдер туралы түсінік. Бұл ұғымның Мәшһүр-Жүсіп шығармаларында кездесуі.

Топонимдер туралы түсінік. Бұл ұғымның Мәшһүр-Жүсіп шығармаларында кездесуі.

М-Ж. Көпеев шығармаларындағы синонимдік қатарлар, олардың қолданысы. Омонимдер және антонимдер.

Мәшһүр-Жүсіп лексикасын генетикалық тұрғыдан талдау және үш бөлімге бөліп қарастыру: қазақтың төл сөздері, араб-парсы сөздері және орыс сөздері.

М-Ж.Көпеев шығармаларындағы шығыс элементтері, оларды жалпыхалықтық және әдеби тілге енуіне қарай талдау.

Мәшһүр-Жүсіп тіліндегі орыс тілінен алынған элементтерді олардың тілге ену мезгілі, қолданған мақсаты, сіңу дәрежесі, қолданылу жиілігі жақтарынан алып қарастыру.

Ақынның лексика-фразеологиялық қазынасы туралы ізденістер. Суреткер тіліндегі фразеологизмдердің типтерін анықтау.

Мәшһүр-Жүсіп тіліндегі фразелолгизмдерді екі қырынан алып қарастыру. М-Ж.Көпеевтің халық қазынасынан алып қолданған сөз тіркестері және өзі ұсынған авторлық фразеологизмдері, олардың жасалу механизмдері.

Халықтың ғасырлар бойғы өмір тәжірибелерінен екшеліп, сұрыпталған, тұжырымдалған үлгілі, өнегелі сөздерінің ақын шығармаларынан орын алуы, қолданылу ерекшеліктері.

М-Ж.Көпеевтің өз тұсында-ақ көнерген немесе пассив қолданыла бастаған сөздер тобы және қазіргі нормадан қарағанда көнерген болып табылатын сөздер тобы.

Ақын тіліндегі неологизмдерді тілдік неологизмдер және стилистік неологизмдер деп бөліп қарастыру.

М-Ж.Көпеевтің стильдік ерекшелігін танытатын шығармалары. Олардың зерттелуі.

Ұсынылатын әдебиет: [1], 1-56 бет, [3], 1-38 беттер, [4] 6-85 беттер.

2. М-Ж.Көпеев шығармаларындағы соматикалық фразеологизмдер.

Ұсынылатын әдебиет: [1], 1-30 беттер; [2], 1-96 беттер.

3. Р.Сыздықтың ғылыми еңбектерін талдау.

Ұсынылатын әдебиет: [10], 1-55 беттер; [9], 1-42 беттер.

4. М-Ж.Көпеев шығармаларындағы фразеологизмдердің стильдік ерекшеліктері.

Ұсынылатын әдебиет: [3], 1-200 беттер, [3], 1-42 беттер.

5. М-Ж.Көпеев шығармаларының зерттелуі.

Ұсынылатын әдебиет: [2], 1-200 бет.

6. М-Ж.Көпеев шығармаларындағы фразеологизмдердің бейнелілігі.

Ұсынылатын әдебиет: [9], 1-55 бет, [4], 13-28 беттер, [1] .

7. Дін µнерді ќатар алып ж‰ріп, екеуімен елге ‰лгі-µнеге шашуы. Мєшћ‰р атануыныњ себептері. «Тірлікте кµп жасаѓандыќтан кµрген бір тамашамыз» атты кітабында µз дєуірініњ сипатын суреттеп, кµкейкесті мєселелерді кµтере білуі. «Ќазаќ ж±ртыныњ осы к‰нгі єњгімесі», «Аќ ќаѓаз, ќалам сия келет бізге», «Ырыссыз жоќ нєрсеге ерінеді» т.б µлењдеріндегі тарихи оќиѓаларѓа, µнердіњ Адам µміріндегі алар орнына деген наќтылы ой-т±жырымдарыныњ болуы.

¦сынылатын єдебиет: [3], 1-200 бет, [4], 1-55 беттер, [6] 1-120 беттер, [10], [11],

¦сынылатын єдебиет: [1], 1-100 беттер; [9], 1-96 беттер.

9. «Сарыарќаныњ кімдікі екендігі» жинаѓындаѓы µлењдерінде ±лт м‰ддесін кµбірек ќолдайтыны. Т‰ркі тектес халыќтардыњ бірлігін жаќтауы.Мєшћ‰р шыѓармашылыѓында діни уаѓыз, діни бірлік, дінге деген с‰йіспеншілік кµбірек кµрініс табуы.

Ұсынылатын әдебиет: [1], 1-85 беттер; [7], 1-44 беттер.

1. 
   Поэзиядағы діни лирика.
   
2. 
   М.Ж.Көпеевтің суреттеудегі әдіс-тәсілдері.
   
3. 
   М-Ж.Көпеевтің өз тұсында-ақ көнерген немесе пассив қолданыла бастаған сөздер тобы және қазіргі нормадан қарағанда көнерген болып табылатын сөздер тобы.
   
4. 
   Ақынның лексика-фразеологиялық қазынасы туралы ізденістер.
   
5. 
   Суреткер тіліндегі фразеологизмдердің типтерін анықтау.
   
6. 
   Мәшһүр-Жүсіп лексикасының генеологиялық қабаттары.
   
7. 
   М-Ж.Көпеев шығармаларындағы шығыс элементтері.
   

Мамандықтың (тардың) жұмыс оқу жоспарынан көшірме

ПМУ ҰС Н 7.18.3/32

Кафедра меңгерушісі ______ Жүсіпов Н.Қ. 20__ж. «___» ________

(қолы)

Қолданылатын әдебиеттер

Негізгі:

1. М-Ж Көпеевтің қысқаша энциклопедиясы. Павлодар: Кереку, 2008. Т 3.-186 б.

2. Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы. Шығармалары. 13том. Павлодар: «ЭКО»ҒӨФ, 2008. 385бет.

3.М-Ж. Көпеев. Нақыл сөздер, мақалдар. М-Ж. Көпейұлы. Шығармалары. 11том. Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ, 2007ж. 418 бет.

4.М-Ж.Көпеев. «Басқа пәле-тілден» деудің мәнісі. М-Ж. Көпейұлы. Шығармалары: 11том. Павл: «ЭКО» ҒӨФ, 2007ж.

5.Дала кемеңгері – Мәшһүр Жүсіп : - Адамзаттың ұы ғұамасы» атты халықаралық ғылыми-практикалық конф. материалдары, Павлодар, ПМУ, 2008.

6. М-Ж. Көпеев. «Ана тілі» туралы. Мәшһүр Жүсіп. Қазақ тарихы. Шығармалары: 9том. Павлодар. 2006 ж.

7. Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы. Шығармалары: 8том. Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ, -2006ж. 452 бет.

8.Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы. Шығармалары: 12 том. Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ, 2008 ж. 12 том. 363 б.

9. М-Ж Көпеев. Тобықты шежіресі. М-Ж Көпеев шығармалары. 10 том. «ЭКО» 2007. Павлодар. ТОО НПФ. .445 бет, (36-бет).

10. М-Ж Көпеев. Қанжығалы шежіресі. . М-Ж Көпеев шығармалары. 10 том. «ЭКО» 2007. Павлодар. ТОО НПФ. .445 бет, (37 бет).

11. М-Ж Көпеев. Керей шежіресі. М-Ж Көпеев шығармалары. 10 том. «ЭКО» 2007. Павлодар. ТОО НПФ. .445 бет (45-бет).

12. Арғын-Сүйіндік - Қаржас тарауы. М-Ж Көпеев шығармалары. 10 том. «ЭКО» 2007. Павлодар. ТОО НПФ. .445 бет (49-бет).М-Ж. Көпейұлы. Таңдамалы шығармалары. 1 том, 134 б. «ЭКО», ҒӨФ, П-р, 2005ж, -540 б.

13. М-Ж. Көпейұлы. Шығармалары. 6 том. Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ, -2005ж. -396 бет.

14. Ш Шарапиев Т.Ш. Көпеев С.Ш. Ғұлама ғұмыры: Павлодар: ЭКО, 2007. -157 бет.