Балаларға арналған өнімдердің сапалық көрсеткіштері және оны анықтау әдістері
жүктеу/скачать 19.72 Kb.
|
|
Балаларға арналған өнімдердің сапалық көрсеткіштері және оны анықтау әдістері Балалардың дұрыс тамақтануы өте маңызды. Себебі, дәл осы кезеңде адамның алдағы өміріндегі денсаулығын анықтайтын негізгі физиологиялық, метаболикалық, иммунологиялық механизмдер қалыптасады. Нәресте кезіндегі тамақтану ағзадағы зат алмасу үрдісімен тығыз байланысты және нәрестенің өсу қарқынын, оның үйлесімді дамуын, адекватты иммундық реакциясын, инфекцияларға және басқа да қолайсыз экологиялық факторларға төзімділігін анықтайтын негізгі факторлардың бірі болып табылады. Балалардың рационалды тамақтануын қамтамасыз ету үшін тамақ өнімдерінің ерекше тобы - өмірдің алғашқы күнінен 14 жасқа дейінгі балаларға арналған және осы жастағы балалардың физиологиялық қажеттіліктерін қанағаттандыратын арнайы балалар тағамы өнімдері қамтамасыз етеді. Қазіргі заманғы заңнамаға сәйкес және жас ерекшеліктеріне сәйкес балалар тағамына арналған арнайы тамақ өнімдері келесі топтарға бөлінеді: • кішкене балаларды тамақтандыру үшін (туылғаннан үш жасқа дейін); • мектеп жасына дейінгі балаларды тамақтандыру үшін (3 жастан 6 жасқа дейін); • мектеп жасындағы балаларды (6 жастан жоғары) тамақтандыруға арналған. Кішкене балаларды тамақтандыруға арналған өнімдерге, атап айтқанда, өнімдердің химиялық құрамына және олардың қауіпсіздік көрсеткіштеріне (санитариялық-химиялық, санитарлық-микробиологиялық, радиологиялық) талаптар өте жоғары. Бір жастан асқан балалардың тамақтану рационында нәресте кездегі тамақтану өнімдері қолданылады. Қазіргі заманғы нормативтік құжаттар балалар тағамының қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін бірқатар талаптарды көздейді: пайдаланылатын шикізатқа, компоненттерге және тағамдық қоспаларға; – дайын өнімнің химиялық және ингредиенттік құрамына; – өнімнің қаптамасына және жапсырмада басылған ақпаратқа, соның ішінде. тұтынушылық қаптаманы ашқанға дейін және одан кейінгі өнімдердің жарамдылық мерзімін негіздеу; – өндірістік бақылау тәртібіне; – кәсіпорындар мен өндірістік кәсіпорындардағы санитарлық-гигиеналық өндірістік жағдайларға. Шетелде балалар тағамына қойылатын гигиеналық талаптар халықаралық стандарттармен реттеледі. Балалар тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі саласындағы заманауи заңнаманың ерекшелігі мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балаларға арналған тамақ өнімдеріне қойылатын ерекше талаптар болып табылады. Оңтайлы тамақтану принциптеріне сәйкес мектеп жасына дейінгі балалар мен мектеп оқушыларының диеталарына келесі тағам топтары болуы қажет: • ет өнімдері (консервілер, шұжықтар, ет жартылай фабрикаттары, пасталар, аспаздық өнімдер); • балық және балық емес түрлерінен жасалған өнімдер (жартылай фабрикаттар, аспаздық өнімдер); • нан, ұннан жасалған кондитерлік және жарма өнімдері; • сүт және сүт өнімдері; • жеміс-көкөніс негізіндегі өнімдер. Санитарлық-химиялық қауіпсіздік көрсеткіштері бойынша үш жастан асқан балаларды тамақтандыруға арналған дайын өнімдер жас балаларды тамақтандыруға арналған өнімдердің әрбір тобына қойылатын талаптарға сай болуы керек. Оларға мыналар жатады: әртүрлі тағамдық топтардың тағамдық құндылығына қойылатын талаптар; – қолданылатын шикізат пен тағамдық қоспаларға қойылатын талаптар; – дайын өнімнің қауіпсіздік көрсеткіштеріне қойылатын талаптар. Үш жастан асқан балаларға арналған өнімдерді өндіруге арналған шикізаттың, компоненттердің және тағамдық қоспалардың көптеген түрлері жас балаларды тамақтандыруға арналған өнімдерді өндіруге ұқсас, алайда оларды пайдалануға шектеулер бар. Үш жастан асқан балаларды тамақтандыруға арналған өнімдердің микробиологиялық қауіпсіздік көрсеткіштеріне қойылатын талаптарға келетін болсақ, консервілер үшін де бұл талаптар нәресте балаларды тамақтандыруға арналған консервілерге (ет, балық, жеміс-көкөніс негізіндегі) қойылатын талаптарға ұқсас. Өнімдердің басқа топтарына микробиологиялық қауіпсіздік талаптары (мысалы, сүт және ашытылған сүт өнімдері, нан өнімдері, кондитерлік өнімдер және т.б.) жалпы мақсаттағы өнімдерге қойылатын талаптарға ұқсас. Мектеп жасына дейінгі және мектеп жасындағы балалардың тамақтану өнімдерін өндіруде келесі шикізаттар қолданылмайды: қайталап тоңазытылған мал және құс еті: сиыр етінің, шошқа етінің, сондай-ақ сақтау мерзімі 6 айдан асқан субөнімдердің мұздатылған бөліктері; майдың және дәнекер тінінің массалық үлесі 20%-дан жоғары бірінші және екінші санаттағы сиыр еті; дәнекер және май тінінің массалық үлесі 12%-дан жоғары шұжық сиыр еті; дәнекер және май тінінің массалық үлесі 20%-дан жоғары сиыр котлет еті; майлы тіндердің массалық үлесі 70%-дан жоғары шошқа еті; майдың және дәнекер тінінің массалық үлесі 12%-дан жоғары қой еті; субөнімдер (бауыр, жүрек, тілден басқасы). Туылғаннан бастап 3 жасқа дейінгі кішкентай балалардың тамақтануында укроп, фенкель және түймедақ негізіндегі тағамдық қоспаларды қоспағанда, жабайы және дәрілік өсімдіктер негізіндегі биологиялық белсенді тағамдық қоспаларды пайдалануға рұқсат етілмейді. 3 жастан 14 жасқа дейінгі балалардың рационында тек дәрумендер, минералды тұздар мен микроэлементтер, тағамдық талшықтар, пробиотиктер мен пребиотиктер, сондай-ақ емдік және іріктелген жабайы шөптерден тұратын тағамдық қоспаларды пайдалануға рұқсат етіледі. Кішкентай балаларға арналған дайын балалар тағамының құрамында хош иістендіргіштер, бояғыштар, тұрақтандырғыштар, консерванттар, тағамдық қоспалар болмауы керек. Кішкентай балаларға арналған балалар тағамы, әдетте, кішкене бөліктерде мөрленген қаптамаға оралады; кішкентай балаларды тамақтандыруға арналған сұйық өнімдер көлемі 0,35 литрден аспайтын қаптамада шығарылуы керек. Балалар тағамы өнімдерін сатып алғанда, әрине, өнімнің жарамдылық мерзіміне, оны сақтау және сату шарттарына, қаптаманың сыртқы түріне назар аудару керек. Бала кезінен дұрыс тамақтану әдеттерін және жақсы денсаулықты қалыптастыру үшін салауатты дұрыс тамақтану өте маңызды. жүктеу/скачать 19.72 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|